Bakan Soylu ve Bakan Bozdağ'dan ortak açıklama... 'Deprem fırsatçılarına ağır cezalar geliyor'
Güncelleme Tarihi:
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Diyarbakır Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi'nde açıklamalarda bulundu. Bakan Bozdağ 79'u müteahhit 184 kişi hakkında tutuklama kararı verildiğini açıkladı. Bakan Bozdağ, deprem fırsatçılarına tepki göstererek, "Ağır cezalar öngören düzenlemeler yapacağız" dedi. Fahiş kira artışlarının deprem bölgesinin deprem kadar acıtıcı bir gerçeği olduğunu söyleyen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise, "Fahiş fiyatlarla beraber milletimizin canını acıtanların peşindeyiz. Bunu da yanlarına bırakmayacağız. Olağanüstü halin bize sağladığı bütün imkanları sonuna kadar kullanacağız” ifadelerini kullandı.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Diyarbakır'daki Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi'nde (GAMER), Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yürütülen çalışmalara ve verilen desteklere ilişkin açıklamada bulundu.
Diyarbakır özelinde enkaz kaldırma çalışmalarını, yıkılan binalarda tamamladıklarını hatırlatan Bakan Bozdağ, “Enkaz altından kurtarılanlar, vefat edenlerle ilgili kimliklendirme ve tedavi çalışmaları tamamlanmış oldu. Şu anda Diyarbakır’ımızda vefat edip de kimliklendirmesi yapılmayan hiçbir kardeşimiz kalmamıştır. Ben bu vesileyle hem Diyarbakır’da, hem diğer illerde vefat eden her bir insanımıza tekrar Allah’tan rahmet yakınlarına başsağlığı ve sabır diliyorum. Tabi Diyarbakır sadece kendi yarasını sarmakla kalmadı. Bölgeye de yardım konusunda seferberlik içerisinde oldu. Hem Diyarbakır’ın imkanları, hem sağlık tesisleri, hem de diğer vatandaşlarımızın destekleri bölgeye de yansıdığını buradan bir kez daha ifade etmek isterim” dedi.
Adalet Bakanlığı yargı görevi yapanlar adliyeler, Cumhuriyet Başsavcılıkları büyük bir yoğunluk içerisinde 7/24 esaslı çalışmayı yürütmekte olduğunu ifade eden Bakan Bozdağ, “Deprem nedeniyle yıkılan binalardan ceza soruşturmasına konu olan binaların tamamıyla ilgili adli soruşturmalar Cumhuriyet Başsavcılıklarımız tarafından ressen başlatılmıştır. Bu kapsamda adli soruşturmalar nedeniyle ceza soruşturmasına esas olmak üzere adli soruşturmalara konu olan binalardaki delil tespitlerinde önemli ölçüde tamamlandığını buradan ifade etmek isterim. Şu anda Kahramanmaraş, Adıyaman, Hatay ve Malatya dışındaki illerimiz de delil tespit işlemlerinin ceza soruşturması kapsamında tamamlandığını buradan ifade etmek isteri” diye konuştu.
“DEPREM BÖLGESİNDE 7 BİN 598 BİNADA DELİL TESPİTİ TAMAMLANDI”
Diğerleri ile ilgili delil tespit işlemleri de büyük bir gayretle devam etmekte olduğunu vurgulayan Bakan Bozdağ, “Önemli ölçüde oralarda da sona yaklaşılmıştır. Vatandaşlarımız şundan emin olsun. Ceza soruşturmasına konu olan binaların enkazları, bilirkişiler ve Cumhuriyet Savcımızın gözetiminde bilirkişilerce delil tespiti yapılmadan kaldırılmamıştır. Bundan sonra da delil tespiti yapılmadan hiçbir enkazın kaldırılması söz konusu değildir. Aksi yönde beyanların hiç birinin gerçeği yansıtmadığını buradan ifade etmek isterim. Şu ana kadar Cumhuriyet Savcılıklarımız ile bu kapsamda 7 bin 598 müstakil binada bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle delil tespiti yapıldığını ifade etmek isterim” şeklinde konuştu.
“DEPREM BİNA SORUŞTURMALARI KAPSAMINDA 612 ŞÜPHELİ HAKKINDA İŞLEM YAPILDI”
Deprem bina soruşturmalarının dökümüne bakıldığında da bu güne kadar 612 şüpheli hakkında adli işlem yapıldığı bilgisini veren Bakan Bozdağ, sözlerine şöyle devam etti:
“Bunlardan 184’ü hakkında tutuklama kararı verildiğini, 214’ü hakkında adli kontrol, 71’i hakkında yakalama kararı verildiğini, 55 kişi hakkında gözaltına alınma kararı verildiğini, şu anda 2 kişinin de gözaltında olduğunu, hakkında işlem başlatılan kişilerden 16’sının da vefat ettiğini, vefat ettiği için de ona göre işlem yapıldığını burada ifade etmekte fayda görüyorum. Bunların sıfatlarına baktığımızda tutuklu olanların 79’unun müteahhitlerden, 74’ünün yapı sorumlusu, 13’ünün yapı sahibi, 18’inin binada değişiklik yapan olduğunu görüyoruz. Adli kontrol kararı verilenlerin ise 72’sinin müteahhit, 92’sinin yapı sorumlusu, 22’sinin yapı sahibi, 28’inin de binada değişiklik yapan olduğunu buradan ifade etmek isterim.”
İlgili Haber
Hürriyet.com.tr"YAĞMALAMA VAKASI 4'TÜR"
Deprem bölgelerinde diğer suçlara ilişkinde adli soruşturmalar kesintisiz devam etmekte olduğunu kaydeden Bakan Bozdağ, “Şu ana kadar deprem bölgelerinde hırsızlık vakalarına baktığımız da 351 vaka olduğunu görüyoruz. Bu vakalar da 284 şüpheli hakkında işlem yapılmış, 179 kişi hakkında tutuklama, 36 kişi hakkında adli kontrol kararı verildiğini görüyoruz. Yağma konusuna gelince bugüne kadar depremin yaşandığı günden bugüne kadar meydana gelen vaka sayısı sadece 4’tür. Tutuklu sayısı da 4’tür. Özellikle ifade etmek isterim ki yağma konusunda kamuoyuna yansıyan bilgilerin çoğunun asılsız olduğu da ortaya çıkmıştır. Tabi sanki vatandaşlarımızın böyle bir eğilimi varmış gibi bir algı gayreti içerisine girenler de oldu. Ama adli veriler yağma konusundaki algı operasyonlarının gerçeği yansıtmadığını ve onları açık açık teksip ettiğini göstermektedir. Tabi son olarak dolandırıcılık ile ilgili de çünkü bu vesileyle dolandırıcılık suçları da olabilir. Bu kapsamda şuana kadar 5 tane nitelikli dolandırıcılık vakası olduğunu görüyoruz. Bu kapsamda da 7 kişinin tutuklandığını ifade etmek isterim” ifadelerinde bulundu.
“YÜRÜYEN SORUŞTURMALARDA GİZLİLİK KARARI VERİLEN HERHANGİ SORUŞTURMA YOKTUR”
Adli süreçler hukuka uygun bir şekilde ve hukukun emrettiği usule uygun olarak bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da devam edeceğini aktaran Bozdağ, “Özellikle Kahramanmaraş merkezli deprem kapsamında, Adıyaman’da yıkılan İsias Otel’de uygulama eğitimine spor müsabakaları için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinden gelen kafileden 35 kardeşimiz de hayatını kaybetmişti. Onlara da ayrıca Allah’tan rahmet diliyorum. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanımız Sayın Ersin Tatar bu konuda bizatihi aradı ve bunlarla ilgili adli süreçler hakkında benden bilgi aldı ve konuya hassasiyet gösterdi. Onun için Cumhurbaşkanımıza da buradan huzurlarınızda teşekkür ediyorum. Bu hususta şunun bilinmesinde fayda var. Kamuoyunda sanki İsias Otel’de ölen sporcularımız ve diğer bazı konularla ilgili açılan soruşturmalarda gizlilik kararı verildiğine ilişkin yalan bir haber var. Bir kez daha söylüyorum İsias Otel ve diğerleriyle ilgili verilmiş bir gizlilik kararı yoktur. Şu anda da Türkiye genelinde yürüyen soruşturmalarda gizlilik kararı verilen herhangi soruşturma yoktur. Soruşturmalar usule uygun gizlilik kararı alınmadan yürütülmektedir. Adıyaman’daki Sulh Ceza Hakimliğimiz tarafından böyle bir karar verilmemiştir. Böyle bir karar talebi de savcılığımız tarafından yapılmamıştır. Bu nedenle bu haberinde buradan asılsız olduğunu bir kez daha ifade etmek isterim” ifadelerine yer verdi.
DEPREM FIRSATÇILARINA ÖNLEM
Özellikle deprem felaketinin ortaya çıkardığı sonuçlar mevzuatları önemli ölçüde gözden geçirilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koyduğunu belirten Bakan Bozdağ, sözlerini şöyle tamamladı:
“Adalet Bakanlığı olarak biz de ceza mevzuatımızı ve diğer mevzuatlarımızı böylesi bir durumda cezai yaptırımlar dahil olmak üzere işlenen suçlar ve diğer hususları da içerecek şekilde bir hazırlık içerisindeyiz. Şu kadarını söylemekte fayda görüyorum. Örneğin, deprem döneminde yaşanan zorluklardan sıkıntılardan istifade ederek, haksız kazanç elde etmek isteyen gayri ahlaki, gayri hukuki kazanç elde etmek isteyenlerle ilgili yeni dönemde, yeni bir yaptırım uygulamasına geçilecek. Örneğin kiraya vermek istiyor, kiralar beş liraysa yirmi liradan kira yapıyor ya da nakliye üç liraysa on liradan götürüyor. Ya da başka başka hizmetler hem malların taşınması, nakliyesi, hizmet sunulması, hizmetin alınması ne kadar iş ve işlem varsa bu deprem nedeniyle yaşanan felaket nedeniyle bölgedeki insanların ve ülkemizin yaşadığı zorlukları kendileri için gayri meşru kazanç elde etmeleri için fırsat görenlere karşı hukuk gereğini yapacaktır. Çok ağır cezalar öngören düzenlemeler yapacağız. Ama bu düzenlemeler özel düzenleme olacaktır. Böylesi zamanda uygulama imkanı bulacak. Örneğin sağlık nedeniyle salgın oldu, burada da bu dönemde de benzer şeyleri yapanlar başka başka işlerde oldu, gördük ki mevcut ceza kanunumuz bu konuda yeterli değil. Onun için de arkadaşlarımız çalıştı. Cumhurbaşkanımıza da arzımızdan sonra bu konuyu inşallah Türkiye Büyük Millet Meclisi’mizin gündemine gelecektir.”
BAKAN SOYLU: DEVLET OLARAK GEREĞİNİ YERİNE GETİRİYORUZ
Bakan Bozdağ'dan sonra açıklama yapan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, şu anda ne kadar enkaz kaldırılacağını hesap edemediklerini, Antakya’da bir hesap yaptıklarını ve sadece Hatay’ın Antakya’sında 15 milyon ton, milyonlarca kamyon olduğunu söyledi. Bakan Soylu, “26 binin üzerinde toplam arama kurtarma çalışması yapılan bina var. Bütün bunlar üç Hollanda büyüklüğü olan 110 bin kilometrekarelik bu alanda depremle karşı karşıya kaldık. Esas olarak Türkiye’nin birçok yerinde uzak, yakın demeden hissedilen ve hala daha da artçıları devam eden bir depremle, afetle karşı karşıyayız. Bu konuda ülkemizin tüm unsurlarıyla bu afete karşı direndik. Bugün 20’inci günündeyiz. Bir taraftan arama kurtarma çalışmalarımız tamamlandı. Diğer taraftan enkaz çalışmalarımız başladı. Diğer taraftan afet bölgesindeki bütün vatandaşlarımıza beslenme ulaştırıldı. Diğer taraftan helikopter, uçaklarıyla yardım köprüleri her tarafa mümkün olduğu en kısa süre içerisinde gidildi” dedi.
Fahiş kira artışları deprem bölgesinin deprem kadar acıtıcı bir gerçeği olduğuna değinen Bakan Soylu, “Bu bizi üzmektedir. Devlet olarak gereğini yerine getiriyoruz. Vatandaşlarımız kamuda her noktada başvurmalarını istiyoruz. 'Kiracıyım, oturuyorum, sen çıkacaksın' diyor. İnsanlara ikinci bir deprem, ikinci bir afet yaşatmanın gereği yok. Özelikle deprem bölgesindeki şehirlerin boşaltılması veya bir nefeslendirilmesi, gerek arama kurtarma çalışmaları, gerek enkazların zamanında ve hızlı bir şekilde kaldırılması için bir strateji olarak uyguladık. Antalya’dan başka illere kadar hem Türk Hava Yolları, hem otobüsler dahil olmak üzere hem bir kısmının araçlarının yakıtlarının devletin karşılaması suretiyle böyle bir adımı attık. Hem çabuk toparlayabilmek, hem hasır tüm boyutunu tekrar anlayabilmek ve bu tabloyu ortaya koyabilmek için böyle bir adım atıldı. Böyle bir adımla birlikte şu anda çok hızlı bir şekilde hem enkazları kaldırılıyor, hem de yeni şehirlerin planlanması hususunda adımlar atılıyor” diye konuştu.
“Konteyner şehirlerle ilgili hazırlıklar sürüyor” diyen Bakan Soylu, “Şu anada kadar ağrı hasarlı, orta hasarlı ve ev sahibi, kiracı toplam müracaat 421 bin oldu. Dün akşam itibariyle. Bunun 284 bin 712 hanesi ben kira yardımı almak isterim dedi. 136 bin 913’de ben konteynerde yaşamak isterim, dedi. Buradaki değerlendirmeler ve başvurular devam edecek. Buna ait de alt yapı hazırlıkları sürecek. Buna karşılık da şu ana kadar 140 alanda 93 bin 623 konteynırın hazırlıkları yapıldı. Bunun 70 bini hemen hemen tamamlanmak üzere. Bir kısmı da tamamlandı. Konteynırdaki yaşantısına başlanmış oldu. Burada da gerek konteynır şehirler olsun, gerek kira olsun kiracılara 3 bin, ev sahiplerine ise 5 bin liralık bir kira desteği olacak” diye konuştu.
"ASKER ÇIKMADI" İDDİASI
Organize sanayi sitelerinden tutun, esnafın yeniden var olduğu yerde yeniden harekete geçebilmesi için bütün destekler hem iş makinası, alt yapısı oradaki iş insanlarıyla birlikte gerçekleştirildiğini aktaran Bakan Soylu, sözlerine şöyle devam etti:
“Bazı alanlarda depremin etkilediği il ve ilçelerden bahsederek söylemek istiyorum. Buralarda da geçici esnaf dükkanları oluşturularak en azında şehrin hayatının canlılığını sağlayabilecek adımları da atılacak. Özellikle bir konu başından beri speküle ediliyor; 'Deprem sabahı askerin çıkmasına müsaade edilmedi'. Buna defalarca yanıt verdik. Deprem 04.17’de oldu. Biz saat 05.00 gibi AFAD’taydık. Uluslararası yardım istediğimiz yerde askerimiz, polisimiz zaten teyakkuz halinde. Herkes teyakkuz halinde.”
"YANLARINA BIRAKMAYACAĞIZ"
Güvenlik konusunda da işin başından itibaren bu bölgedeki güvenlik sayısını 3 katına çıkardıklarını kaydeden Bakan Söylu, “Bekçisinden polisine, jandarmasına kadar ve takviye edilen tüm güvenlik birimlerimize kadar deprem bölgesinde üç katına çıkardık. Çünkü enkazlar var. Girilmemesi gereken enkazlar var. Korunması gereken enkazlar var. Ağar hasarlı binalar için artçı depremler devam ediyor. Vatandaşlarımızın ağır hasarlı binalardan durması esastır. Fahiş fiyatlarla beraber milletimizin canının acıtanların peşindeyiz. Bunu da yanlarına bırakmayacağız. Olağanüstü halin OHAL bize sağladığı bütün imkanları sonuna kadar kullanacağız” ifadelerinde bulundu.
Bakanlara, Diyarbakır Valisi Ali İhsan Su, AK Parti Diyarbakır milletvekilleri Oya Eronat, Ebubekir Bal, AK Parti MKYK üyeleri, kaymakamlar, kurum müdürleri ve daire amirleri eşlik etti.