Güncelleme Tarihi:
Antalya dün dünya ve bölge barışı için çok önemli bir zirveye ev sahipliği yaptı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba ve Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, saat 11.20’de aynı masada buluştu. Antalya’da Regnum Carya Otel’de düzenlenen ve 1.5 saat süren görüşmenin ardından Kuleba ile Lavrov aynı otelde, farklı salonlarda basın toplantısı düzenledi.
LİDERLERDEN YEŞİL IŞIK
Bakan Çavuşoğlu da zirve sonrası bir basın toplantısı yaptı. “İlk görüşmede mucize beklenmemeli” ifadesini kullanan Çavuşoğlu, zirveyle ilgili özetle şu bilgileri verdi: “Biz bugün bu görüşmede, Türkiye’nin ulusal pozisyonunu saklı tutmakla beraber kolaylaştırıcı bir rol oynadık. Bir görüşmede mucize beklenmemeli ancak bakanlar seviyesindeki bu toplantı önemli bir başlangıç. Bunun liderler zirvesinde gerçekleştirilmesi gündeme geldi. Zelenski’nin böyle bir görüşmeye hazır olduğu, Putin’in ise prensip olarak böyle bir görüşmeye karşı olmadığı belirtildi. İki taraf da kabul ederse biz yine ev sahipliği yaparız. Liderler zirvesine tarafların yeşil ışık yakması umutlarımızı arttırdı.
Rusya ile Ukrayna arasında tarafsızlık dahil birçok müzakere edilen unsur var. Kapsamlı bir barış anlaşmasının imzalanması masada. Ukrayna’nın bu durumda bazı ülkelerin garantör olmasını istediğini biliyorsunuz. Bunlardan biri de Türkiye’dir. Kuleba bugünkü görüşmelerde bunu tekrar dile getirdi.”
FORMAT KRAVATSIZ
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 3’lü zirve öncesinde, ilk olarak Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ve heyetiyle bir araya gelirken, daha sonra da Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ve heyeti ile görüştü. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova yaptığı paylaşımda, “Rusya ve Türkiye dışişleri bakanlarının görüşmesi başladı. Görüşmenin formatı kravatsız” ifadesini kullandı.
'SON DERECE MEDENİ GEÇTİ'
Çavuşoğlu toplantıda bir gerginlik yaşanmadığını söyledi: “Bu görüşme kolay bir ortamda gerçekleşmedi. Bir yandan savaş devam ediyor. Tüm zorluklara rağmen son derece medeni bir toplantı olduğunu söyleyebilirim. İki taraf da görüşlerini söyledi ancak kimse sesini yükseltmedi, gerginlik yaşanmadı.”
Zirve sonrası konuşan Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Soğuk bir barış, soğuk bir savaştan iyidir” dedi. Açıklaması ‘kısmi uzlaşma’ olarak yorumlanan Lavrov, özetle şu mesajları verdi: “Bugünkü görüşmemiz sonucunda şu anlaşıldı: Aslında müzakerelerin yerini hiçbir şey tutmaz. Biz her türlü temastan yanayız. Çözüme yönelik her girişimi destekleriz. Türk dostlarımızın girişimleriyle bugün beşeri konuları görüştük detaylı bir şekilde. Askerlerimizin bazıları esir düştü, bazıları Ukrayna radikalleri tarafından canlı kalkan olarak kullanılıyor. Her gün insanların tahliyesi için koridor açıyoruz.
KAĞIT ÜSTÜNDE KALMASIN
Biz sadece kağıt belge değişiminde bulunmak değil, gerçekten somut kararlar almak isteriz. Kağıt üstünde kalmamasını istiyoruz. Ukrayna’nın silah alımını tehlikeli görüyoruz. Avrupa, ölümcül silahların Ukrayna’ya girmesini teşvik ediyor.
ZELENSKİ ANLAMAYA BAŞLADI
Biz Ukrayna’nın askerileştirilmesini istemiyoruz. Tarafsız bir Ukrayna istiyoruz. Zelenski bu yaklaşımı anlamaya başlıyor. Başkan Putin, Zelenski ile buluşabilir. Ama bu olmadan önce belirli hazırlıkların yapılması şart.
BATI’YA İHTİYACIMIZ KALMAYACAK
Biz ekonomik yaptırımları aşarız. Batı dayanılabilir bir ortak değil. Elimizden gelen herşeyi yapacağız ki Batı’ya bağlı kalmayalım. Krizi öyle bir çözeceğiz ki bir daha Batılı iş ortaklarına ihtiyacımız olmayacak. Petrol ve doğalgaz pazarını açık tutacağız.”
KULEBA: 'LAVROV’UN TALEPLERİ TESLİMİYET LİSTESİ GİBİ'
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba da özetle şunları söyledi: “Sayın Çavuşoğlu kolay olmayanı başardı. Rusya saldırısından sonra görüşme hem bir anlamıyla kolay hem de zordu. Kolaydı çünkü Bakan Lavrov, Ukrayna hakkında geleneksel söylemlerine sadık kaldı. Zordu çünkü ben elimden gelenin en iyisini yaptım. Ancak şu an Mariupol havadan bombalanıyor. Bu toplantıdan çıkarken insani koridorların ayarlanmasını hedefliyorduk. Ne yazık ki Bakan Lavrov bununla ilgili bir karar alacak pozisyonda değildi. Ancak bu konuda gerekli yetkililerle görüşeceğini söyledi.
BEN TEKRAR GÖRÜŞMEYE HAZIRIM
Çabalarımızı sürdürme konusunda mutabık kaldık. Ben tekrar böyle bir formatta görüşmeye hazırım, çözüm çıkacaksa. Fakat Lavrov’un talepleri teslimiyet listesi gibi. Ben çözüm için geldim, Lavrov ise dinlemeye gelmiş.
SAVAŞI BİZ DURDURAMAYIZ
Mariupol en zor durumdaki kentimiz. Lavrov’un Rusya’da yetkili kişilerle insani koridor hakkında bir çözüm bulabileceğini umuyorum. Rusya’nın bizim çocuklarımızı düşünerek, ilaçlara ihtiyaçları olduğunu düşünerek, 24 saatlik insani koridorun açılması için bir adım atacağını düşünüyorum. Biz şu an savaşı durduramayız çünkü Ukrayna sadece savunmada, savaşı biz başlatmadık. Bugün yapmak istediğim son şey, umudu yok etmek. Rus ordusunun ülkemizde öldürdüğü birçok kişi var. Bakan Lavrov ile bunu paylaştım. Rus ordusunun yapabileceği en güzel şey çekilmesidir, nükleer santrallardan uzaklaşmasıdır.”
NOTLAR...
* Rus heyet toplantının yapıldığı otelde, Ukrayna heyeti hemen yakınındaki başka bir otelde konakladı.
* Zirvenin düzenlendiği otelin çevresinde çok sıkı güvenlik önlemleri alındı.
* 1.5 saat süren görüşmenin ardından Kuleba ve Lavrov aynı otelde, fakat farklı salonlarda basın toplantısı düzenledi. Rusya basın toplantısına Ukrayna’nın hemen ardından başladı.
* Bakanlar tüm soruları uzun uzun yanıtladı. Türk ve yabancı medyadan 6 soruya yanıt veren Kuleba, soruları cevaplarken soğukkanlı ve sakindi.
* Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise çok daha fazla soru aldı. Lavrov’un da bu sorulara sakin, kendinden emin, kısa ve net yanıtlar verdiği görüldü. Ayrıca Rus bakanın basın toplantısının, Kuleba’ya göre daha kalabalık olması da dikkat çekti.
Antalya’da düzenlenen 3’lü zirveyi 34 ülkeden 334 basın mensubu izledi. Basın mensupları sabahın erken saatlerinde sıkı güvenlik önlemleri altında zirvenin yapıldığı otele alındı. Yoğun ilgi nedeniyle gazeteciler güvenlik taramasının yapıldığı alanda uzun sıra oluşturdu. Salona girdikten sonra ise tekrar dışarı çıkılmasına izin verilmedi.