İstanbul’da tarihi açılış... Tahılın Boğazlar yolculuğu başlıyor
Güncelleme Tarihi:
Rusya- Ukrayna savaşıyla başlayan tahıl krizini bitirecek merkez dün İstanbul’da Bakan Hulusi Akar tarafından törenle açıldı. Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde Türkiye ve BM yetkilileri ile Rusya ve Ukrayna tarafları yer aldı. Ukrayna limanlarında bekleyen 25 milyon tondan fazla tahıl İstanbul üzerinden dünyaya ulaşacak.
ŞUBAT ayında Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle başlayan tahıl sevkıyatı krizi, Türkiye’nin öncülüğünde geçen cuma günü İstanbul’da varılan mutabakatla çözülürken dün tarihi bir adım daha atıldı. Türkiye, Birleşmiş Milletler, Rusya ve Ukrayna arasında atılan imzayla tahıl sevkıyatının ve anlaşmanın sağlıklı yürütülmesi için kurulmasına karar verilen Müşterek Koordinasyon Merkezi dün İstanbul’da Milli Savunma Üniversitesi’nde açıldı. Açılışı Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar yaptı. Akar açılışta özetle şunları söyledi:
TÜRKİYE İNİSİYATİF ALDI
“Bildiğiniz üzere Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışma, enerji ve gıda krizi riskini artırmıştır. Dünyadaki tahıl arzının yaklaşık üçte biri Rusya Federasyonu ve Ukrayna tarafından sağlanmaktadır. Ukrayna’dan çıkarılamayan tahıl sorununun devam etmesi, başta Ortadoğu ve Afrika olmak üzere küresel anlamda hem açlık hem de düzensiz göç nedeniyle ciddi bir güvenlik riski de oluşturmaktadır. Dolayısıyla Ukrayna limanlarında bekleyen 25 milyon tondan fazla tahılın güvenli bir şekilde, kısa zamanda ihtiyaç sahibi ülkelere sevki için denizde bir koridor oluşturulması zarureti doğmuştur. Türkiye; Sayın Putin ve Sayın Zelenski ile görüşmeleri doğrultusunda sorunun çözümü için bir inisiyatif almıştır.
5’ER TEMSİLCİ
Uzun ve meşakkatli çalışmalar, bazı ülkelerin gösterdikleri farklı yaklaşımlara rağmen, Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın Putin, Sayın Zelenski ve Sayın Guterres’in gösterdikleri irade neticesinde 22 Temmuz’da imzalanan anlaşma ile sonuçlanmış; Müşterek Koordinasyon Merkezi, Milli Savunma Üniversitesi yerleşkesinde 23 Temmuz itibarıyla hazırlık çalışmalarına başlamıştır.
Liyakatle mi geldiler?Merkezin vazifesi, Ukrayna’dan ihraç edilecek tahıl ve benzeri gıda ürünlerinin Odesa, Çernomorsk ve Yuzni limanlarından emniyetle denizden nakliyatını sağlamaktır. Merkez, asker ve sivil olmak üzere Türkiye ile birlikte Rusya, Ukrayna ve BM’den 5’er temsilciden oluşmaktadır. Sahada herhangi bir askeri unsur bulunmamaktadır.
120 GÜN GEÇERLİ
Bu merkez, girişime dâhil olacak ticari gemilerin kaydını ve takibini yapacak uydu internet ve diğer muhabere vasıtaları ile ticari gemilerin intikalini teknik olarak takip edecek, tüm faaliyetlerini taraf ülkeler ve BM ile koordineli olarak yürütecektir. Ukrayna limanlarındaki yükleme ile Türkiye’deki limanlara varışta uygun görülecek mevkilerde, müşterek denetim timleri tarafından gemilerin kontrolleri yapılacaktır. Mayın temizleme ihtiyacı olursa taraflarca mutabık kalınacak şekilde planlama yapılacaktır. Ancak şu aşamada bir ihtiyaç bulunmamaktadır.
Taraflarca imzalanan belge 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecektir.
KALICI BARIŞ TEMENNİSİ
Sayın Cumhurbaşkanımızın ifade ettikleri üzere ‘Mutabakata taraflarca uyulması en büyük arzumuzdur.’ Müşterek Koordinasyon Merkezi’nin yapacağı çalışmaların kalıcı barış ortamına da zemin hazırlamasını temenni ediyoruz.
Gıda krizinin önlenmesine ve uzmanlara göre gıda fiyatlarının düşmesine katkı sağlayacak olan bu merkezde yapılacak çalışmalar, benzer şekilde enerji krizi ve diğer bazı sorunların çözümüne de model olabilir. Bu merkez ayrıca gıda krizinin önlenmesi ve Afrika’dan Avrupa ve Türkiye’ye olabilecek düzensiz göçün engellenmesine de katkı sağlayacaktır.”
GEMİLER LİMANLARDAN ÇIKMAYA HAZIR
BAKAN Hulusi Akar, “Bu merkez ayrıca Karadeniz’deki tüm ticari gemilerin hareketlerini milli altyapımız ve diğer imkânlarla izleyebilmekte, diğer kurum/kuruluşlarla bire bir görüşebilmektedir” dedi: “Halihazırda Ukrayna limanlarından çıkacak ilk tahıl yüklü gemilerin hazırlık ve planlamasına devam edilmektedir. Müşterek Koordinasyon Merkezi vasıtasıyla yapılacak çalışmaların tüm dünyayı etkileyen gıda krizinin aşılmasına, özellikle fiyatların aşağı çekilmesine önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bu merkezde çalışan personel, dünyanın gözünün üzerlerinde olduğunun farkında. Sorumlulukları büyüktür. Rusya Federasyonu, Ukrayna, Türkiye ve BM’nin değerli temsilcileri; tarihi, insani ve önemli bir misyon üstlenmiş durumdadır.”
GÜVENLİ KORİDORU İZLEYECEKLER
Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler yetkililerinin yer aldığı Müşterek Koordinasyon Merkezi göreve başladı. Koordinasyon merkezinin açılmasıyla birlikte Ukrayna limanlarında bulunan 25 milyon tondan fazla tahıl Karadeniz’de açılan güvenli bir koridorla dünyaya ulaşacak. Uluslararası ekip sevkıyatın güvenliğini ve işleyişini sağlayacak. İlerleyen zamanlarda taşınacak tahıl miktarının 50 milyon tona çıkması bekleniyor.