Ferai Tınç: Devletin kalbindeki skandal

Ferai TINÇ

FRANSIZ gazeteleri geçen hafta haberi böyle verdiler. Devletin kalbindeki skandal. Olay yeni değil. Devlet petrol şirketi, silah devleri ve politikacıların rol aldığı on yıllık bir oyun bu.

Başrollerinde devletin tepesindeki en güçlü beş kişiden biri, Dışişleri Bakanı Roland Dumas ve sevgilisi Christine Deviers-Joncour.

Bu olay, yolsuzluk çarkının işleyişi konusunda çok önemli ipuçları taşıyor.

Öykünün merkezinde Fransız petrol devi ELF var. ELF, Fransız dış politikasının önemli araçlarından. Diğer bütün güçlü petrol ve gaz şirketleri gibi.

Petrol ve politika, özellikle devlet şirketleri söz konusu olduğunda elele gidiyor.

Ancak, siyasetin paraya hükmedebildiği her durumda olduğu gibi para da siyasete hükmediyor.

Sonuçta yolsuzluklar devletlerin kalplerine kadar uzanıyor.

* * *

ROLAND Dumas, bugün 78 yaşında. Milli çıkarları suistimal suçundan 18 ay hapis ve bir milyon frank para cezasına çarptırılmış bir eski politikacı.

Bakanlıktan Anayasa Konseyi Başkanlığı'na kadar sürekli yükselen bir başarı çizgisinin çok uzağında bir son.

On yıl önce Fransa Dışişleri Bakanı olarak Almanya'ların birleşmesine karşı çıkarken ya da Körfez Savaşı sırasında en kritik toplantılar sırasında gözümün önüne geliyor Dumas.

Sert ifadeli, görmüş geçirmiş devlet adamı. Saygın.

O sıralarda ELF şirketinden para alan sevgilisi Christine Devier-Joncour'un karşısında eridiğini tahmin edemezdim. Christine'in ısrarı sonucu ve Pekin-Paris ilişkilerinin bozulmasını göze alarak Tayvan'a 2.5 milyar dolarlık Thomson firkateyn satışı için olur verip vermemek arasında gidip geldiğini nasıl bilebilirdik? Sonunda, her şeye boşverip teslim olacağını hele, aklımıza bile getiremezdik.

Thomson ve Elf'in verdiği komisyonlarla sevgilisinin kendisine aldığı bin dolarlık İtalyan ayakkabılarını belki de hepimiz görmüştük Dumas kürsülerden konuşurken.

* * *

‘‘BAKANINA söyle, Mösyö Loik ELF'in başına getirilirse, aşkınızı ödüllendirmek için bir altın anahtarın olacak’’ diyormuş ELF'ten üst düzey bir yetkili Christine'e. Loik Le Floch-Prigent, ELF'e başkan olunca, Christine de 17 milyon franklık evine kavuşmuş.

Skandal Fransa ile sınırlı değil.

ELF'in Doğu Almanya'dan Leuna rafinerisini, Mitterrand ile Kohl'ün bilgisi dahilinde satın aldığı ve bunun için Kohl'ün partisi CDU'ya yüklü bir rüşvet verildiği iddia ediliyor. Bu konuda hem Almanya hem de Fransa'da soruşturma sürüyor. Ayrıca Irak kökenli bir İngiliz iş adamı, Fransız bir casus ve ülkesindeki karapara aklama operasyonunda adı geçen bir Alman'ın peşinde Fransız polisi. Aktörlere bakar mısınız, devletin kalbindeki her skandalda görev alan aktörler.

* * *

FRANSIZ silah ve petrol devlerinin elele vererek siyaseti arkalarına alıp kurdukları yolsuzluk ağı sınır aşıyor. Mitterrand'ın adının yanında Kohl'ünkü de aynı çerçeve içinde yer alıyor.

Fransa'da gerçeğin çok ufak bir kısmı ancak altı yıl sonra ortaya çıktı. Dava sürüyor.

Yolsuzluk sınır aşıp globalleşince, yolsuzluğa karşı mücadele de global bir zorunluluk halini alıyor. Bugün olmasa yarın, ama mutlaka gerçek ortaya çıkıyor.