ETA’nın ateşkes ilanı

ETA terör örgütü BBC’ye gönderdiği bir teyp kaydında, demokratik sürecin işleyebilmesi için ateşkes ilan ettiğini açıkladı.
Ancak ateşkesin süreli olup olmadığı belli değil.

Yeni bir dönem açmak için eylemlerine son verdiğini söyleyen ETA, hükümeti “asgari demokratik taleplerin karşılanması” için hemen görüşmelere davet ediyor.

Yüzleri maskeli üç ETA militanını gösteren filmin arkasından bildiriyi okuyan kadın sesi, kararın birkaç ay önce alındığını belirtip uluslararası topluma ve bölgedeki tüm sivil toplum örgütlerine, siyasi parti ve sendikalara sürece yardımcı olma çağrısı yapıyordu.

50’li yıllardan bugüne kadar Bask bölgesinin bağımsızlığı için yürüttüğü silahlı mücadele sürecinde ETA yedi kez ateşkes ilan etti. En son 2006 yılında ilan edilen ateşkes de yine bombalı bir eylemle sona erdirilmişti.

ETA’ nın legal siyasi partisi konumundaki Batasuna da, örgütü kınamadığı için yasaklandı.

ETA uzun bir süreden beri bölgedeki siyasi üstünlüğünü yitirdi.

Son darbeyi geçen yılkı seçimlerde aldı. İktidardaki Sosyalist Parti’nin adayı Patxi Lopez Bask milliyetçisi partilerin adaylarını açık farkla geride bırakarak bölge parlamentosunun başbakanlığına seçilmişti.

Dün sabah açıklanan bildiride de ima edildiği gibi Bask halkı acı çekmekten yoruldu.

Bu yıl sadece temmuz ayında Bask bölgesine giden yabancı turist sayısı 250 bin’e ulaştı.

Bask halkı, ETA’nın şiddet yöntemlerine artık açıkça karşı çıkıyor.

ABD ve Avrupa Birliği tarafından “terör örgütü” olarak kabul edilen ETA artık demode.

Gözlemcilere göre, günün koşullarına ve halkın taleplerine göre pozisyon almazsa daha da yalnızlaşacağının farkında.

ETA da dünkü açıklamasında, bağımsızlık mücadelesinde kararın bölge halkı tarafından diyalog ve demokratik süreçler içinde verileceğini itiraf ediyor.

ETA ’nın açıklaması hükümet tarafından yeterli bulunmadı ama yine de ellerinin tersi ile itmediler. İspanyol Hükümeti’ne yakın kaynaklar, ETA ile müzakerelerin ancak silahların “tamamen, sürekli ve kontrol edilebilir biçimde” bırakılması durumunda başlayabileceğini hatırlatıyorlar.

Ancak son aylarda şiddetin sona ermesi için kulislerde ciddi bir “görüşme” süreci başlamıştı. Cuma günü bölgedeki Bask milliyetçisi partiler şiddete son verilmesi için koşullarını belirleyen bir belge yayınladılar. Burada ETA’nın kalıcı ateşkes ilan etmesi önkoşul olarak ortaya konuyordu. Bundan sonra cezaevlerindeki tutukluların durumları dahil birçok sorunun adım adım çözümüne ilişkin daha önceden varılan anlaşmalara göre çözüm önerileri de yer aldı.

ETA’ nın ateşkes ilan edeceği beklenen bir adımdı. Şimdi Hükümetin vereceği yanıt önemli.

İspanyol Hükümeti, kırk yıl içinde 800’den fazla kişinin hayatını kaybetmesine yol açan ETA ile mücadelesinde siyasi boyutu güvenlik boyutu ile birlikte yürüttü ve bölge halkının demokratik taleplerini en geniş biçimde karşılayarak önemli adımlar attı.

Bask bölgesinin eski gizli servis şefi Angel Ugarte, El Pais Gazetesi ile yaptığı söyleşide, ETA’nın hiçbir zaman silahı tam olarak bırakmayacağını ama sonunun 1970 ve 80’li yıllarda çeşitli terör eylemlerine adı karışan GRAPO gibi olacağını söylüyor. GRAPO bugün hala devam ediyor. Ama toplumdan tamamen tecrit olmuş biçimde. Adını hatırlayan bile kalmamış İspanya’da.

Önemli olan da bu. Halka çıkış yolunun şiddette değil demokraside olduğunu gösterebilmekte.