Epilepsi, resim ve bizim çocuklar

Adını küçükken okkalı bir tokat eşliğinde öğrendiğimiz epilepsiyle (sara) ilgili yanlışları silip atalım artık! Epilepsiyi akıl hastalığı sananlara, cin çarpmasına bağlayanlara, epilepsi hastası çocuklara ayrımcılık yapanlara dur demenin zamanı geldi de geçiyor. Yıl 2011!

Türk Epilepsi ile Savaş Derneği tarafından Sanofi-Aventis Grup / Zentiva’nın desteğiyle bu yıl dördüncüsü düzenlenen ‘Epilepsi ve Ben’ resim yarışmasının sonuçları açıklandı. Sara hastası 6-16 arasındaki çocukların katılabildiği yarışmanın amacı çocukların kendilerini ifade etmelerini sağlamak, epilepsiden etkilenen bireyleri ve aileleri yakınlaştırmak, hastalıkla ilgili farkındalığı arttırmak, yanlış bilinenleri düzeltmek...
Yıl 2011 ama maalesef hala epilepsiyi cin çarpması ya da delilik zannedenler var. Herhangi bir ortamda biri sara dediğinde, çocuğunun suratına tokat atan ebeveynlerin sayısı hiç de az değil. Bunu yaparak aklı sıra “Aman ona gelen benim çocuğuma gelmesin” diyor ve hastalığı tokat yöntemiyle kovuyor.

HER YAŞTA VE CİNSTE GÖRÜLEBİLİR

En basit tanımıyla, sara ya da epilepsi beyin fonksiyonlarında kısa süreli bozukluğa bağlı. Beyindeki nöron denilen hücrelerin aşırı deşarjlarına bağlı ortaya çıkıyor. Nöbet gelir, geçer. Her yaşta, cinste ve ırkta görülebilir. Nedenleri; beyine ait gelişim bozuklukları, tümörler, beyin kanaması, beyinde hasara neden olabilecek enfeksiyonlar, kafa travmaları, yaşlılıkta ortaya çıkan Alzheimer hastalığı (bunama) ve inme gibi durumlar. Ayrıca bazı epilepsiler ailevi geçişli.
Bunları ben değil, Prof. Dr. Çiğdem Özkara anlatıyor: “Belirtileri; çocuğun kasılma, dalma, garip hareketler yapma, düşme, bayılma, sıçrama gibi her zamanki halinden farklı davranışlarda bulunması, bu durumun gelip geçici olması...” Özkara çocukluk çağındaki epilepsilerin çok sayıda değişik tiplerinin olduğunu söylüyor: “Bazı ağır epilepsi türleri zihinsel gelişimi etkilerken büyük bir kısmı herhangi bir iz bırakmadan kaybolur. Öte yandan, zihinsel veya fiziksel bozukluğa yol açabilen birtakım hastalıklar epilepsi nöbetine de neden olabilir, esas bozukluğa yol açan altta yatan diğer hastalıktır.”

ÖZGÜRLÜĞÜ KISITLANMAMALI

Prof. Özkara’nın önemle üzerinde durduğu nokta şu: “Epilepsi hastası çocuklar normaldir. Onlara anormal gibi davranmak yanlış. Epilepsinin geçmişten gelen ruh veya akıl hastalığı olduğu, bulaşıcı olabileceği gibi yanlış inançlar kişilerin hastalığı saklamasına yol açıyor, sıklıkla bu nedenlerden dolayı da toplum içinde yer edinme, kendine güven geliştirme konularında zorluk yaşıyorlar. Eğer çocuklarda eğitime engel olabilecek başka bir sorun yoksa normal eğitimine devam edebilirler. Epilepsi çocuğun özgürlüğünü kısıtlamamalı. Aile özellikle hastalığı nedeniyle evdeki düzeni kesinlikle değiştirip çocuğa uydurmaya çalışmamalı, aşırı koruyucu kollayıcı olmaktan özellikle kaçınmalı. Bu durumların tam gelişme çağında çocuklarda istenmeyen davranış bozukluklarına yol açabileceği akılda bulundurulmalı. Beslenme ve spor açısından kısıtlama bulunmuyor sadece biraz daha tedbirli olmalı. Tüple dalma ve paraşütle atlamak gibi tehlikeli sporlardan kaçınmak uygun. Okulda hiçbir şekilde farklı bir muamele görmemeli, herhangi bir avantaj da sağlanmamalı.”

TAKVİM VE KARTPOSTALA BASILACAK

Bu sene 6-11 ve 12-16 yaş arası olmak üzere iki ayrı yaş kategorisindeki yarışmaya 102 epilepsi hastası çocuk katıldı. Ressam Prof. Dr. Neşe Erdok ve Evin İyem’in yanı sıra, Türk Epilepsi ile Savaş Derneği’nden Prof. Dr. Barış Baklan, Prof. Dr. Çiğdem Özkara, Prof. Dr. Nahit Motavallı Mukaddes, Prof. Dr. Barış Korkmaz ve Boğaziçi Üni. Eğ. Fak.’dan Doç. Dr. Hande Sert jüride görev aldı. 6-11 kategorisinde Ankara’dan Aleyna Ezgin birinci seçildi. İstanbul’dan Dilara Kayra ikinci ve yine İstanbul’dan Özkan Acar üçüncü oldu. İstanbul’dan Ahmet Emin Demir, Diyarbakır’dan Alişan Şanlı ve Adana’dan Furkan Yıldırım mansiyon kazandı. 12-16 yaş kategorisindeyse Sakarya’dan Büşra Kum birinci, İstanbul’dan Kadir Çakır ikinci, Ankara’dan Biray Uzun üçüncü oldu. İstanbul’dan Mahmut Etik, Trabzon’dan Arzu Çakır ve Ankara’dan Feyza Sivri mansiyon kazandı. Birincilik ödülü 2 bin, ikincilik bin 500 ve üçüncülük ödülüyse bin liraydı. Ödül töreni 9-12 Haziran’daki Kapadokya’daki Epilepsi Kongre’sinde. Resimler çeşitli hastanelerde sergilenecek. Ayrıca takvim ve kartpostal olarak kullanılması da planlanıyor.
Yazarın Tüm Yazıları