Enflasyonda umutlu olmak için erken

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, enflasyon Mayıs ayında tüketici fiyatları bazında, TÜFE’de yüzde 0.21 gerilerken, üretici fiyatları bazında, ÜFE’de yüzde 0.53 oranında yükseldi. Piyasa beklentisi TÜFE’nin yüzde 0.3 oranında artacağı yönündeydi.

Mayıs ayı rakamlarıyla birlikte, uzun süredir çift hanede seyreden yıllık enflasyonun yeniden tek haneye inmesi zaten bekleniyordu ama bu kadarı beklenmiyordu. Yıllık bazda TÜFE fiyatlarındaki artış yüzde 8.28’e gerilerken, yıllık ÜFE yüzde 8.06 oldu.

Bu olumlu gelişmeye rağmen enflasyon konusunda umutlanmak için henüz erken olduğunu düşünüyorum. Çünkü geçen yıl Haziran ve Temmuz aylarında tüketici fiyatlarında önemli gerilemeler olmuştu ve bu yıl aynı düşüşleri bulmak bir hayli güç. Dolayısıyla baz etkisi nedeniyle önümüzdeki ay enflasyonun yeniden çift haneye çıkması, yani yüzde 10’n üzerinde gerçekleşme ihtimali bir hayli yüksek. Aynı şekilde Temmuz ayı sonu itibariyle de çift hane büyük ihtimalle devam edebilir.

Buna karşılık geçen yılın son aylarındaki yüksek oranlı fiyat artışlar nedeniyle, yıl sonunda enflasyonun yeniden tek haneye inme ihtimali de bir hayli yüksek görünüyor.

Ancak ne kadar düşerse düşsün, yıl sonunda tahmin edilen yüzde 6.5’luk orana inilmesi bir hayli zor görünüyor. En iyimser piyasa yorumcuları bile, yıl sonunda TÜFE artışının yüzde 7‘nin biraz üstünde olacağını söylüyorlar. Piyasalardaki tahminlerin ortalamasının ise yüzde 8 civarında olduğunu söylemek mümkün.
Bu sürpriz gerilemede petrol fiyatlarına bağlı olarak ulaştırma fiyatlarında yaşanan gerileme ile gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarındaki yüzde 2.4 gibi yüksek oranlı düşüşlerin katkısı büyük oldu. Buna karşılık ayakkabı ve giyim fiyatları en yüksek fiyat artışı kaydedilen mallar olarak göze çarptı..

Şimdi piyasaların gözü, bu sürpriz enflasyon verilerinden sonra Merkez Bankası’nın para politikasının gevşeyip gevşemeyeceğine çevrildi. Merkez Bankası’nın enflasyon hedefini değiştirmek yerine para politikasını sıkılaştırma açıklaması yaptığı biliniyor ancak bir yandan da iç taleple ilgili bir türlü beklenen canlanmanın gelmemesi, gevşeme yönündeki baskıları da artırıyor. Önümüzdeki dönem bu baskıların artma ihtimali de yüksek.

MERKEZ’İN TAVRI

Merkez Bankası bir süredir Mayıs ayı sonunda enflasyonun tek haneye ineceğini söylemiş, son günlerde ise “ciddi bir düşüş olabilir” demeye başlamıştı. Yani bu düşüş Merkez Bankası tarafından beklenen, belki de aldıkları ilk veriler doğrultusunda,  bildikleri bir gelişmeydi. Bir başka deyişle son dönemdeki sıkı para politikası uygulamaları, beklenen bu düşüşe göre belirlenen bir uygulamaydı.

İşte bu nedenle Merkez Bankası’nın sıkı para politikası uygulamalarına devam etmesi bekleniyor. Bence de enflasyonun rayından çıkmaması için, Merkez Bankası’nın hedefleri içinde seyrettiğini söylemek için henüz erken ve bu nedenle sıkı para politikası uygulamalarının devam edeceğini tahmin ediyorum.

Bu arada çekirdek enflasyonda görülen gerileme de bu konu umutları artıran bir veriydi.

Tabi ki bunlar küresel gelişmelere bağlı olarak değişecek tahminler. Yunanistan seçimleri sonucu ortaya çıkacak siyasi tablo, bunun euro birliğine nasıl yansıyacağı, Almanya’nın mali birlik konusundaki söyleminin hayata geçip geçmeyeceği, AB ve ABD’de yeni parasal genişleme kararlarının alınıp alınmayacağı küresel piyasaları olduğu gibi iç piyasaları da yakından etkileyecek. Dolayısıyla enflasyonda ve buna bağlı para politikalarında yaşanacak gelişmeler için de küresel ekonomideki gelişmeleri izlemek gerekecek.