Güncelleme Tarihi:
Türkiye ekonomisi bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21.7 oranında büyüdü. Pandeminin en yoğun yaşandığı geçen yılın baz etkisinin yanı sıra tüketim, ihracat, sanayi ile hizmet sektöründeki performans Türkiye ekonomisinin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21.7’lik büyümesini beraberinde getirdi. Bu büyümeyle 1999 yılından itibaren açıklanan yeni serideki en yüksek büyüme oranına ulaşıldı. Geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 10.4 küçülme yaşanmıştı.
SANAYİNİN KATKISI
TÜİK’in üretim yöntemiyle yaptığı hesaba göre, geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 15.9 küçülen sanayi üretimi, bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 40.5 büyüdü. Böylece toplam büyümeye sanayi üretiminin katkısı 7.5 puana yaklaştı. Yüzde 21.7’lik büyümenin yaklaşık üçte biri sanayi üretiminden gelmiş oldu. Geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 17.7 küçülen imalat sanayi de bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 43.4 büyüdü. İnşaat sektörü de geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 5.4 küçülmüştü, bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 3.1 oranında büyüdü.
HİZMETLER SEKTÖRÜ
Pandemi döneminde en fazla etkilenen sektörlerin başında gelen hizmetler sektörü geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 26.7 küçülmüştü. Hizmetler sektörü ikinci çeyrekte yüzde 45.8 büyürken, Türkiye ekonomisine katkısı da 8.92 puan oldu. İkinci çeyrekte tarımda üretim artışı yüzde 2.3 olurken, ekonomik büyümeye katkısı da 0.11 puanda kaldı. Geçen yıl ikinci çeyrekte de yüzde 11.6 büyüyen bilgi-iletişim sektörü, bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 25.3 büyüme gösterdi. Sektörün ekonomik büyümeye katkısı da 0.89 puan oldu. Geçen yıl düşük faizli kredilerin etkisiyle ikinci çeyrekte yüzde 32.7 büyüyen finans sektörü normalleşme adımlarının etkisiyle bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 22.7 küçüldü. Büyümeyi finans sektörü 1.73 puan olumsuz etkiledi. Gayrimenkul sektörü yüzde 3.7 büyürken, idari destek ve hizmet faaliyetleri sektöründe yüzde 32.4’lük büyüme görüldü. Kamu yönetimi, eğitim, sağlık sektöründe ise yüzde 8.5 büyüme 1 puanlık katkı sağladı.
VATANDAŞIN TÜKETİMİ
Vatandaşın yaptığı harcama büyümeyi olumlu etkiledi. Geçen yıl pandemi etkisiyle yüzde 9.2 küçülen vatandaşın tüketimi bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 22.9 büyüdü. Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekteki yüzde 21.7’lik büyümesinin yaklaşık yüzde 63’ü vatandaşın tüketiminden geldi. Vatandaşın tüketiminin büyümeye katkısı 13.66 puan oldu. İkinci çeyrekte geçen yılın baz etkisiyle ihracatta yüzde 59.9 büyüme oldu. İhracattan büyümeye 10.78 puan geldi. İthalatta ise büyüme yüzde 19.2 olurken, küçültücü etkisi ise 3.85 puan oldu. Böylece ikinci çeyrekte dış ticaretin büyümeye net katkısı 6.93 puan olarak hesaplandı. Yüzde 20.3 büyüyen yatırımlar, 5.37 puanlık katkı sağladı. Makine ve teçhizat yatırımlarında yüzde 35.2’lik büyüme dikkat çekti.
KİŞİ BAŞI MİLLİ GELİR 9.150 DOLAR
Türkiye ekonomisinin büyüklüğü TL bazında cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 52.4 artarak, 1 trilyon 581 milyar 120 milyon lira oldu. Gayri safi yurtiçi hasılanın ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla dolar bazında 188 milyar 566 milyon dolar oldu. Kişi başı milli gelir ise ikinci çeyrek itibariyle hesaplandığında 9 bin 150 dolara yükseldi. Geçen yıl 8 bin 599 dolardı.
‘YATIRIM VE NET DIŞ TALEPTEN GELDİ’
HAZİNE ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “İkinci çeyrek büyümesinin yüzde 57’si yatırımlar ve net dış talepten geldi. Sürdürülebilir ve kapsayıcı bir büyüme için düşük enflasyon, kur istikrarı ve öngörülebilirlik kritik öneme sahip. Gelir dağılımı adaletini daha da iyileştirecek bir büyümeyi sürekli kılmanın çabasındayız” değerlendirmesinde bulundu.
‘BÜYÜMENİN YARISI İHRACATTAN’
TİCARET Bakanı Mehmet Muş, yüzde 21.7’lik rekor büyümenin yarısının mal ve hizmet ihracatından sağlandığına dikkat çekti. Mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısının 10.8 puan olduğunu belirten Muş, “Bu değer 1998’den beri kaydedilen en yüksek katkıdır” dedi. Twitter hesabından büyüme rakamlarını değerlendiren Muş, “Net mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısı ise 6.9 puan olarak gerçekleşti. İhracatta ilave destekler, uzak ülke stratejisi ve e-ihracat gibi alanlarda atacağımız adımlarla bu katkıyı daha da artıracağız. Yatırım, üretim ve ihracat temelinde büyümeye devam edeceğiz” diye yazdı.
TÜRKİYE ekonomisi, 2021’in ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 21,7 büyüme kaydederken Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında Birleşik Krallık’ın ardından ikinci sırada yer aldı. OECD ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlenen bilgilere göre, OECD ülke ekonomilerinin ikinci çeyrekte ortalama büyümesi yüzde 13 olarak hesaplandı. Söz konusu dönemde ekonomik büyüme Avrupa Birliği’nde yüzde 13.2, Euro Bölgesi’nde yüzde 13.6 olarak kayıtlara geçti. Birleşik Krallık, ikinci çeyrekte yüzde 22.2 ile OECD’nin en çok büyüyen ekonomisi oldu. Birleşik Krallık, geçen yılın aynı çeyreğinde 21.4 küçülmüştü. İkinci çeyrek büyüme oranı, geçici verilere göre İspanya’da yüzde 19.8, Meksika’da yüzde 19.5 olarak belirlendi.