Güncelleme Tarihi:
Yaşadıkları şehirler Rus kuvvetleri tarafından bombalanan ve kuşatma altına alınan Ukraynalılar, yanlarına alabildikleri birkaç parça eşya ile evlerini terk etmek zorunda kalıyor. Savaş nedeniyle komşu ülkelere giden Ukraynalı mülteci sayısı 2 milyonu aştı.
İngiltere’ye sığınmak isteyen savaş mağduru Ukraynalılar ise sınırda vize sorunu ile karşılaşıyor. İngiliz hükümeti, Ukraynalı mültecilere uyguladığı zorlu giriş süreci nedeniyle eleştirilerin odağında. Öyle ki İngiltere, şu ana kadar sadece 850 Ukraynalıya vize vermesi ve bu süreci deyim yerindeyse yavaşlatması sebebiyle ‘ikiyüzlü’ olmakla suçlanıyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasından bu yana Ukraynalı mültecilerin neredeyse yarısından fazlasını oluşturan 1 milyon 204 bin 403 kişi Polonya tarafından vizesiz kabul edildi. 191 bin 348 kişi Macaristan’a, 140 bin 745 kişi Slovakya’ya, 99 bin 300 kişi Rusya’ya, 82 bin 762 kişi Moldova’ya, 82 bin 62 kişi Romanya’ya, 453 vatandaş da Belarus’a gitti. Yaklaşık 215 bin Ukraynalı ise diğer Avrupa ülkelerine geçebildi.
Bu esnada İngiltere ise, savaştan kaçıp bu ülkeye sığınmak isteyen Ukraynalılara, İngiltere’de yaşayan akrabaya sahip olmaları ya da sponsoru olmasını gerektiren bir plan başlattı. Zorlu bir vize süreci uygulamaya başlayan İngiliz hükümeti, oysaki daha önce yaptığı açıklamada 200 binden fazla Ukraynalı mülteciyi kabul edeceklerini belirtmişti.
Savaştan kaçmak için ülkesini terk etmek zorunda kalan Ukraynalılar, yaşam mücadelesi veriyor. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, Ukrayna'dan çıkış yapan mülteci sayısının iki milyonu aştığını açıkladı.
FRANSA LİMAN KENTİNDE YURTLARDA KALIYORLAR
Vize nedeniyle İngiltere’ye girişleri kabul edilmeyen ve sınırdan çevrilen Ukraynalıların birçoğu Fransa’nın liman kenti Calais’teki yurtlarda kalıyor. Bu süreçte Paris veya Brüksel’den vize randevuları almaya çalışıyorlar, İngiltere’ye girebilmek için nasıl vize alabileceklerini düşünürken, zaten yeterince yorucu olan yolcukları bir türlü son bulamadığı için üzgün ve kızgınlar.
Salı gecesi Ukraynalıların kalmak için yönlendirildiği yurttaki tüm odalar doluydu. Ağır bombardıman altındaki Harkiv’den ailesiyle beraber kaçan ve yedi gün süren zorlu yolculuk sonucunda İngiltere sınırına ulaşan fakat geri çevrilen bir adam geceyi binanın dışında geçirmek zorunda kaldı. 2 ila 16 yaşları arasındaki altı çocuğu ile arabada uyumaya çalışan baba, tüm sıkışmışlığını “İşler bizim için çok kötü” cümlesi ile ifade etmeye çalıştı.
‘BİZE TUVALETTEKİ SUDAN DAHA KÖTÜ DAVRANDILAR’
Yaklaşık 3500 kilometrelik uzun bir yolcuğun sonunda Calais’teki İngiliz sınır yetkilileri tarafından geri çevrilen yaklaşık 600 Ukraynalı arasında Krzysztof Mikucki’nin akrabaları da yer alıyor.
Ukraynalı eşi Alona ile Polonya'dan altı yıl önce İngiltere'ye yerleşen Krzysztof Mikucki, Calais'teki Birleşik Krallık Sınır Kuvvetleri personelinin Ukraynalı ailesine yaptığı muameleye o kadar öfkeliydi ki, öfkesini dile getirmek için kelimeler bulmakta zorlandı.
Mikucki’nin hislerini anlatmak için ağzından çıkan kelimeler ise oldukça üzücüydü: “Bize tuvaletteki sudan daha kötü davrandılar!”
'İNGİLİZ MAKAMLARI İNSANİ BİR TUTUM SERGİLEMİYOR'
Calais belediye başkanı Natacha Bouchart, İngiltere'nin Ukraynalılar için vize şartlarını kaldırmayı reddetmesine yönelik sert eleştirileri dile getirmek için gençlik yurdunu ziyaret etti. “İngiliz makamları insani bir tutum sergilemiyor" diyen belediye başkanı, “Ukraynalı mültecileri memnuniyetle karşıladıklarını söylemek yeterli değil. Vize almalarını teknik olarak mümkün kılmak için her şeyi yerine koymaları ya da vize ihtiyacını geçici olarak iptal etmeleri ve İngiltere'ye vardıklarında başvurmalarına izin verecek bir sistem oluşturmaları gerekiyor” sözleriyle eleştirilerini dile getirdi.
‘BİZ BEKLERKEN ONLAR GÜLEREK SOHBET EDİYORDU’
Gençlik yurdunda kalan bazı aileler, İngiltere göçmenlik yetkililerinin kendilerine daha fazla yardımcı olamamasına şaşırdılar, diğerleri ise yaşananlara hala inanamıyordu.
Ancak Mikuchi öfkeyle bağırıyordu, yaptığı 6500 kilometrelik gidiş-dönüş yolculuğundan sonra tam anlamıyla tükenmişti.
Polonyalı müteahhit Mikuchi, Ukrayna’daki akrabalarını savaştan kurtarmak ve İngiltere’deki evine götürmek istedi. Akrabalarını Romanya sınırında aldıktan sonra feribotla Dover’a ve ardından Mansfield, Nottinghamshire'daki evine götürmeyi ummuştu. Ancak dört buçuk saat boyunca İngiliz pasaport kontrolünde tutuldular. Yetkililer, sonunda ailenin limanı terk etmesi ve vize başvurusunda bulunması gerektiği sonucuna vardılar.
“Sınır gücü personeli, biz bir banka oturup onları beklerken gülerek evleri hakkında sohbet ediyorlardı” diyen Mikuchi, “Sabah 5.30’da bize üzerinde telefon numarası olan bir kağıt parçası verdiler” diye anlattı.
Mikuchi’nin kayınvalidesi Olga'nın Ukrayna'nın güneyinde yer alan Mıkolayiv'deki evi cuma günü Rus güçleri tarafından bombalandı. Olga eşyalarını bir bavula doldurarak zorlukla kaçabildi. Hala şoku atlatamayan Olga, sınırdan geri çevrilmiş olmaları karşısında çok şaşkındı, "Desteğe çok ihtiyaç duyduğumuz bir zamanda acı verici geliyor" dedi.
Fransız polisi, aileye uyumaları için bir otel bulmaları konusunda yardım etti. Şimdi aile, vize işlemleri için Paris’e mi dönmeleri yoksa Brüksel’e mi gitmeleri gerektiği konusunda kararsız ve çok yorgun.
SİSTEMİ HIZLANDIRMAYA ÇALIŞTIKLARINI SÖYLÜYORLAR
İngiliz yetkililer, çatışma çıktığından beri Calais sınırında her gün 50-60 Ukraynalıyı vizeleri olmadığı için geri çevirdiklerini söyledi. Fransa, Lille’de küçük bir yeni vize başvuru merkezi açılacak ancak İngiliz yetkililer Ukraynalıları başvuru yapmak için hala Paris veya Brüksel’e gitmeye teşvik ediyor ve randevu olduğunu söylüyor.
Mültecilerin yaşadığı sıkıntıya yanıt vermesi istediğinde ise yetkililer, yürürlükte olan bir vize uygulaması olduğu için başvuruların işlenmesi gerektiğini ancak sistemi hızlandırmaya çalıştıklarını söylüyor.
İçişleri Bakanlığı, İngiltere’ye gelmek isteyen 850 Ukraynalıya vize verdiğini, 22 bin başvuruyu da işleme koyduğunu açıkladı.
FRANSA’YA DA ‘ÇİFTE STANDART’ ELEŞTİRİSİ
Öte yandan Calais’teki mülteci yardım kuruluşları, Suriye, Afganistan, Sudan ve Irak'tan insanların kaldığı gayri resmi kamplarda kalan hiçbir Ukraynalı olmadığını söyledi. Gönüllüler, diğer çatışmalardan kaçanlara karşı daha sert muameleye kıyasla, Ukraynalı mültecilerin Fransız hükümeti tarafından barındırılma ve beslenme biçimlerindeki çifte standarda dikkat çekti.
Çarşamba günü öğleden sonra Fransız yetkililer sınırdan geri çevrilenlerin kaldığı yurda iki otobüs getirdi ve yaklaşık 40 Ukraynalı mülteciyi diğer şehirlerdeki pansiyonlara götürdü. Mültecilerin tam olarak nereye yerleştirildiği ise açıklanmadı.
‘YORULDUM, HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRADIM’
Ukraynalı ailesini yaşadığı Doğu Londra’daki Hornchurch şehrine getirmeye çalışan Misha Raminishvili, aile üyelerinin Belçika’daki vize randevularının beş gün ileri alınacağını bildiren bir telefon aldı.
“Artık yoruldum. Anladığım kadarıyla olması gerektiği kadar hazırlıklı değillerdi, her şey zaman alıyor. Dürüst olmak gerekirse hayal kırıklığına uğradım” diyen Raminishvili, yetkililer vize işlemlerinin beş güne kadar sürebileceğini söylediği için çocuklarıyla ne zaman eve dönebileceğini henüz bilmiyor.
‘PARİS’E NASIL GİDECEĞİMİZİ BULMAYA ÇALIŞIYORUZ’
Bir ekonomi öğrencisi olan Mohamed Sheet ve bir mağaza görevlisi olan Vitalia Sheeta, Manchester'daki amcalarının yanına gidebilmeyi umarak Kiev’den kaçtılar. Zorlu bir yolculuktan sonra İngiltere sınırında geri çevrildiklerinde ise perişan oldular. Mohamed, “Şimdi vize işlemleri için buradan Paris’e nasıl gideceğimizi bulmaya çalışıyoruz. Tüm bunlar çok kafa karıştırıcı” dedi.
’20 UKRAYNALI MÜLTECİ, OTOBÜSTEN İNDİRİLDİK’
26 yaşındaki hemşire Tatiana Osadchuk, 16 yaşındaki erkek kardeşi Victor ve annesi Lesia Osadchuk Rus güçleri tarafından kuşatılan Çernivtsi’den çıkmayı başardılar. İngiltere, Reading’de yaşayan akrabalarının yanına gidebilmeyi umarak yola çıkan aile de sınırda hayal kırıklığına uğradı.
Tatiana Osadchuk yaşadıklarını, “Romanya'dan Londra'ya giden otobüs biletlerinin her biri için 130 sterlin harcadık. Bize sınırda sorun olmayacağını söylediler ama yaklaşık 20 Ukraynalı mülteci feribot limanındaki otobüsten indirildik. Ben güçlüyüm, bu yüzden benim için sorun değil ama yaşlı insanlar için daha zor. Annem vize alamayacağımızdan korkuyor ve sonra ne yapacağımızı bilmiyoruz.”
Bir hükümet sözcüsü, İngiltere adına yaptığı açıklamada, “hayati güvenlik kontrollerini gerçekleştirirken, Ukrayna aile planına uygun olan herkes için vizeleri hızlı bir şekilde işlemek adına acil önlemler alındığını" söyledi.
Açıklamada, “Tüm vize başvuru merkezlerimizdeki randevuları, yeterli kapasitenin olmasını sağlamak için koruduk ve insanlara mümkün olan en kısa sürede süreç boyunca yardımcı olacak ek personel görevlendirdik. Calais çevresindeki bölgede aktif olarak faaliyet gösteren suçluların riski ışığında Lille'e yeni bir geçici vize başvuru merkezi kurduk” ifadelerine de yer verildi.