Kızı canlı yayında öldürüldü, videosu internette dolaşıyor! İşte acılı babanın 7 yıllık mücadelesi…

Yerel ticaret odası başkanıyla yapılan bir televizyon röportajı… Yayın sırasında aniden silah sesleri duyuluyor… Kamera arkasındaki silahlı adamı gören muhabir Alison Parker şaşkınlık içinde çığlık atıyor… Parker’ın çığlıkları esnasında silah sesleri devam ediyor… Kamera yere düşüyor ve görüntüler kesiliyor… Son sahnede ise silahlı kişinin uzaklaşan bacakları görülüyor...

Tüm bunlar bir film senaryosuna benziyor değil mi? Ancak anlattıklarımız maalesef bir senaryo değil.

Bu korkunç 17 saniyelik video, kameraman Adam Ward tarafından 26 Ağustos 2015 tarihinde kaydedildi.

Adam Ward ve Alison Parker o anlarda bir haber için çekimdelerdi ve eski bir iş arkadaşları tarafından öldürüleceklerinden habersizlerdi.

Gözden KaçmasınMeteoroloji'den hava durumu uyarısı! İstanbul beyaza büründüHaberi Görüntüle

CANLI YAYINDA KORKUNÇ CİNAYET

Ward ile Parker, bir dönem beraber çalıştıkları bir kişi tarafından canlı yayında vuruldu. Korkunç görüntüler hızla viral oldu, sosyal medyada milyonlarca kez paylaşıldı ve izlendi.

Yaşananların üzerinden yıllar geçmesine ve Alison Parker’ın babası Andy’nin görüntüleri internetten kaldırma çabalarına rağmen, video hâlâ on binlerce kez izleniyor. Sonunda Andy Parker, videolar üzerinde sahiplik talebinde bulunabilmek için, cinayet görüntülerini NFT’ye (Non-Fungible Token) dönüştürdü.

Dilerseniz Baba Parker’ın verdiği mücadeleye geçmeden önce, canlı yayında yaşanan sarsıcı cinayeti kısaca hatırlayalım…

ESKİ İŞ ARKADAŞLARINI KATLETTİ, KAÇAMAYINCA İNTİHAR ETTİ

Eski muhabir Vester Lee Flanagan, muhabir Alison Parker ve kameraman Adam Ward’u canlı yayında öldürdü. Cinayet anı ise canlı yayındaki WDBJ kameralarına, bizzat maktullerden biri olan Adam Ward’un çekimi ile yansıdı. Ancak cinayeti görüntüleyen sadece Ward’un kullandığı kamera değildi.

Eski iş arkadaşlarına silahla saldıran Flanagan, olay anını kendi cep telefonuyla da kayda almayı ihmal etmemişti. Katil, çektiği cinayet anı görüntülerini Facebook hesabından paylaştı.

Gözden Kaçmasın‘Dünya görsün’ cinayeti!Haberi görüntüle

Peki bir insan, neden canlı yayında eski iş arkadaşlarını öldürür?

Canlı yayında yaşananlara kimse anlam veremese de detaylar saatler sonra yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. Vester Lee Flanagan, Adam ve Alison ile aynı kanalda çalışıyor, sunuculuk ve muhabirlik yapıyordu. Ancak düşük performansı nedeniyle 2013 yılında işine son verilmişti. Kovulduğunda binadan ayrılmak istemeyen Flenagan, polis eşliğinde çıkarılmıştı. Maktullerden Ward ise bu binadan atılma olayını videoya çekmişti.

Flanagan, işine son verilmeden sadece bir gün önce, Ward hakkında “Yalnızca bir kere çalışmış olmamıza rağmen Ward beni insan kaynaklarına şikâyet etti” şeklinde bir tweet atmıştı.

Flanagan’ın, hakkında tweet attığı tek isim Ward değildi. Katil, Alison Parker hakkında da sosyal medyada “Alison ırkçı yorumlar yapmıştı. Buna rağmen onu işe aldılar” ifadelerini kullanmıştı.

Gözden KaçmasınPutin'in korkutan yalnızlığı! Rus gazetecinin yazdıkları endişe yarattı..Haberi Görüntüle

Katil Flanagan işine son verildikten sonra kanala dava açmıştı. Dava dilekçesinde eşcinsel ve siyahi olduğu için kendisine ayrımcılık yapıldığını öne sürüyordu. Ancak 25 bin dolarlık tazminat davası, delil yetersizliği sebebiyle düşürülmüştü.

Katil, cinayetin asıl sebebini ise olaydan sonra bir televizyon kanalına yolladığı faksta açıkladı. Yılın başında 9 siyahi ABD’linin öldürüldüğü Charleston olayının intikamını almak istediğini söyleyen Flanagan, Alison Parker ve Adam Ward’u özellikle bu yüzden öldürdüğünü itiraf etti. İki gencin ölümünden sorumlu olan katil, saatler süren polis kovalamacasının ardından yakalanacağı anlayınca intihar etti.

7 YILDIR TEKNOLOJİ DEVLERİYLE SAVAŞIYOR

Andy Parker, yıllardır videoları aramak, işaretlemek ve sildirmek için inanılmaz bir mücadele veriyor. Facebook ve YouTube, cinayet anlarını gösteren binlerce videoyu binlercesini sildiğini açıklasa da günümüzde halen o görüntülere ulaşmak mümkün.

2020'de Parker, Google'ın cinayet görüntülerini kaldırmayarak kendi kurallarını çiğnediği suçlamasıyla Federal Ticaret Komisyonu'na şikâyette bulundu.

Baba Parker, daha önce Insider’a verdiği bir demeçte, “Google, kızımın öldürülmesinden para kazanıyor. Videoları kaldırmak elbette onların çıkarına değil ancak buna müsamaha göstermeyeceğim" demişti.

Kızını kaybettiğinden beri dünyanın en büyük teknoloji platformları ile mücadele eden baba, cinayet görüntülerinin silinmesini sağlamak için savaşına devam ediyor. 

GÖRÜNTÜLERİN TELİFİ BABADA DEĞİL

Öte yandan Parker, 2015 yılında WDBJ'de yayınlanan kızının cinayetinin görüntülerinin telif hakkına sahip değil. 

Orijinal görüntülerin telif hakkına sahip olan WDBJ'nin şemsiye kuruluşu Gray Television, hakları baba Parker’a teslim etmeyi reddediyor. Gray Television'ın baş hukuk görevlisi Kevin Latek, "Video, saldırganı veya korkunç olay sırasındaki vurulma anını göstermediği için" görüntülerin Alison Parker'ın cinayetini tasvir etmediğini iddia ederek, “Bunun yanı sıra şirketimiz, Parker’a telif hakkı lisansı vermeyi defalarca teklif etti” diye konuştu.

Gözden KaçmasınKartopu savaşı, silahlı çatışmaya döndü: 6 yaralıHaberi Görüntüle

Parker ve avukatları ise, sosyal medya şirketlerini cinayetin görüntülerini kaldırmaya zorlamak söz konusu olduğunda, kullanım lisansının pek bir faydası olmadığını söylüyor.

BABANIN SON UMUDU NFT

İşte Andy Parker tam da bu noktada NFT’den medet umuyor. Parker, telif hakkı talebinde bulunabilmek amacıyla son çare olarak cinayet videosunun NFT’sini oluşturdu. Geçtiğimiz yıl aralık ayında Rarible isimli NFT pazarına üye olan baba, cinayet görüntülerine ilişkin videoyu burada NFT haline getirdi.

Parker bu hamlesinin, videoları dolaşımdan kaldırmaları amacıyla sosyal medya şirketlerine dava açabilmek için kendisine yasal statü kazandırmasını ve Gray Television ile olan açmazı atlamasını sağlamasını umuyor.

Yasalara göre telif hakkı sahiplerinin içerikleri, açık izin vermedikleri sürece farklı kişiler veya kurumlar tarafından kullanılamıyor. Sosyal medyada herkese açık olan içeriklerin NFT ile telifli hale getirilmesine yönelik tartışmalar ise sürüyor. Andy Parker'ın yaptığı hamle de bu tartışmalarla yakından ilişkili.

Gözden KaçmasınAzize nasıl öldü? 5 yıllık sır çözülüyor...Haberi Görüntüle

NEDİR BU NFT?

Tam adıyla Non-Fungible Token olan NFT, karşılıksız token anlamına geliyor. Kısaca, yalnızca size ait olan, türünün tek örneği bir dijital varlık olduğunu gösteriyor. NFT, dijital ürünlerin sahipliğini kanıtlayan bir tanımlayıcı olarak adlandırılıyor.

NFT, dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zinciri adı verilen bir dijital defterde depolanan veri birimi olarak da tanımlanıyor. NFT’nin telif hakkı ile bağlantısı, token’a işlenen grafikler üzerinden oluyor.

NFT’nin blok zinciri ile korunan dijital birimler olduğunu ifade etmiştik. Yani NFT satın alan birinin elde ettiği şey tamamen dijitaldir. Bu elde edilen veri birçok şey olabilir; bir gif, bir performans sanatının videosu veya Andy Parker gibi bir canlı yayın görüntüleri…

Bu noktada NFT’lerin telif hakkıyla ilişkisinde birkaç soru ortaya çıkıyor:

NFT’lerin içerdiği dijital veriler, söz konusu eserin telif hakkını ihlal ediyor mu? Daha da önemlisi NFT’lerin kendisi telif hakkını da içeriyor mu?

Uzmanlar, NFT mülkiyetine ilişkin içtihat yasasını geliştirmenin hala ilk aşamalarında olunduğunu ve şimdiden bir dizi telif hakkı anlaşmazlığına yol açtığını söylüyor.

Öte yandan Parker’ın NFT hamlesi işe yarasa bile, telif hakkıyla korunan görüntülerin kaldırılması çözümün yalnızca yarısı olacak gibi görünüyor. Bunun sebebini ise şöyle anlatalım:

Haberin en başında cinayete ait iki görüntü olduğundan bahsetmiştik. Bunlardan biri maktul kameraman Ward tarafından kaydedilen görüntüler, diğeri ise katilin cep telefonu ile kaydettiği görüntülerdi. Andy Parker’ın oluşturduğu NFT, sadece kanala ait görüntüleri kapsıyor. Tetikçi Vester Lee Flanagan tarafından kaydedilen diğer cinayet videosunu kapsamıyor.

SOSYAL MEDYA PLATFORMLARI NE DİYOR?

YouTube, Flanagan'ın görüntülerini kaldırma konusunda çok daha titiz davranıldığının altını çiziyor. YouTube sözcüsü Jack Malon yaptığı açıklamada, "Alison Parker'ın katili tarafından çekilen şiddet içeren görüntüleri kaldırma konusunda kararlıyız” şeklinde konuştu.

Facebook sözcüsü Andy Stone da videoların şirket politikalarını ihlal ettiğini belirterek, “Bu rahatsız edici olayın ilk meydana gelmesinden bu yana yaptığımız gibi onları platformdan kaldırmaya devam ediyoruz” ifadelerini kullandı

FACEBOOK’TA 20 GÖNDERİ BULUNDU

Ancak yapılan tüm bu ‘destek’ açıklamalarına ve olayın üzerinden neredeyse 7 yıl geçmiş olmasına rağmen, sosyal medyada halen cinayet anına ait görüntüler yer almaya devam ediyor.

ABD'de yayımlanan Washington Post gazetesi tarafından yapılan bir inceleme, Facebook'ta katil tarafından çekilmiş olanlar da dahil olmak üzere, cinayet anına ait görüntüleri içeren yaklaşık 20 gönderi buldu. Bu gönderilerden bazıları birkaç yüz kere izlenmiş, bazıları ise 10 binlerce kez görüntülenmiş ve 1000’den fazla da beğeni almıştı.

Facebook, tüm bu videoları gazete tarafından tespit edilmelerinin ardından siteden kaldırdı. 

Gözden KaçmasınBücür Cadı, Merve Erdoğan anne oluyor!Haberi Görüntüle

BUGÜNE KADAR GÖRÜNTÜLERİ İZLEYEMEDİ

Andy Parker, Washington Post'a yaptığı açıklamada kızının öldürüldüğü anların görüntülerini hâlâ izlemediğini belirterek, “Yapmadım, yapamam” diyor. Parker, videonun NFT’sini oluşturmadan önce Gray Television’a böyle bir düşüncesi olduğunu bildirmediğini de söylüyor.

Latek ise, Parker’ın NFT’si ile ilgili, “Ona kullanım lisansı vermiş olsak da, bu kullanım lisanları içeriğimizi NFT’lere dönüştürmesine izin vermek anlamına kesinlikle gelmiyor” diye konuştu.

Bu açıklamaların ardından NFT’nin oluşturulduğu mecra olan Rarible, Andy Parker’ın token’ını erişimi geçici olarak engelledi. Ertesi gün ise erişim yeniden açıldı. Şirket, engellemenin sebebini ise açıklamadı.

Andy Parker, NFT girişiminin onu belirsiz sulara çektiğini kabul ediyor. Ancak yine de kızı için denemeye değer olduğunu düşünüyor ve “Yapabileceğim tek şey bu” diyor.

Bakalım Parker’ın NFT ile telif mücadelesi nasıl sona erecek?

The Washington Post'ta yer alan "To expunge the death of his daughter from the Internet, a father created an NFT of the video" başlıklı haberden derlenmiştir.