Dünya üniversiteleri Çanakkale’de toplandı

Değil tabii, örneğin Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nin düzenlediği ve dünyanın 370 üniversitesinden binden fazla öğretim üyesinin katıldığı uluslararası toplantıda üniversitelerin geleceği ile ilgili çok önemli sorunlar tartışıldı. “Günümüzde üniversitelerin yeni misyonu ne olmalıdır” sorusu masaya yatırıldı.
Üç buçuk yıl süren çalışmalar sonucu, 20-24 Ekim tarihleri arasında gerçekleşen Dünya Üniversiteler Kongresi’nde, katılımcılar günümüzün sorunları karşısında artık üniversitelerin yeni sorumluluklar üstlenmeleri gerektiği konusunda görüş birliğine vardılar.
Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Akdemir, “Günümüzde üniversiteler işlevlerini, toplumsal sorunlardan, insani sorunlardan, krizlerden, gidişattan izole olarak yerine getiremezler. Bunun yerine, üniversiteler; küresel terörü, küresel ısınmayı, felaketleri, afetleri, krizleri, küresel açlığı, gelir dağılımı adaletsizliğini, sağlık hizmetleri yetersizliğini, bölgesel çatışmaları, küresel göçün neden olduğu felaketleri, eğitim olanak yetersizliği vb. tüm insanların sorunlarını çözmeyi, önlemeyi, gidermeyi klasik üç işlevin içinde ya da onlara ilave olarak (eğitim-öğretim-öğrenme, araştırma, kamu hizmeti) misyon edinmelidirler” diyor.
Rektör, kongre sonuçlarını değerlendirirken Kongre sırasında sunulan bir bildiriden söz etti. Bugün yoksullukla mücadele için gerekli miktar, silahlanmaya harcanan paradan çok daha azmış. “Demek ki yoksullukla mücadele emek için gerekli parayı bulmak zor değil. Ama bulunsa bile nasıl mücadele edebileceğimizi bilmiyoruz. İşte üniversite bu sorulara yanıtlar bulmak zorunda” diyor.
  �
KONGRE’nin kapanış bildirisinde, “Üniversiteler, küresel sorunların önlenmesine katkı sağlamaya ve STK’lar konusunda farkındalık yaratmaya yönelik olarak yeni fakülte, yüksekokul ve bölümler açmalıdır. Sorunların çözümüne katkı sağlayacak uzmanlar, liderler ve girişimciler üniversitelerde eğitim almalıdırlar” deniyor. Dünya Üniversiteler Kongresi’nde tartışılan konular yani küresel ısınma, çevre, terörle mücadele, yoksulluk, gelir dağılımındaki eşitsizlik, bunlar çok tartışmalı konular.
Hele bugün Türkiye’de bu konularda düşünmek, görüş açıklamak kolay değil. Çevrecilerin, birinden para alan çıkarcılar olarak suçlandığı, kültürel miras kavramının rant uğruna görmezden gelindiği, üniversitede özgürlük meselesinin sadece türbana özgürlük olarak anlaşıldığı bir zihniyet ikliminde bu konuların sağlıklı bir biçimde tartışılabileceğini düşünmüyorum.
Günümüz sorunlarına çözüm yaratabilmek için üniversitelerde düşünce, ifade, tartışma özgürlüklerinin güvence altına alınmış olması gerekir. Ama Ocak ayından bu yana 376 üniversite öğrencisinin tutuklu bulunduğu Türkiye üniversitelerinde böyle bir ortamın varlığından söz edilebilir mi? Her görüş, kendisini özgürce ifade edebilecek ortamı bulabiliyor mu? Bazı görüşlerin geçerli, bazılarının ise sakıncalı sayıldığı ortamlarda tartışma adabının sağlanması, sağlıklı bir tartışma ortamının bulunması mümkün değil.
  �
YİNE de, içinde bulunduğumuz koşullar elverişli olmasa da, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nin Dünya Üniversiteler Kongresi’nde kabul edilen kararlar doğrultusunda Üniversite’nin yeni misyonuna hazırlanma kararlılığı, günümüzün sorunlarına çözüm üreten akademik ortamın yaratılması için harcadığı çaba umut verici. Üstelik Rektör Akdemir, üniversitede yeni misyonu yerine getirecek özgürlük ortamının hakim olduğuna da inanıyor.