Buharlaşan fren hidroliği kazaya davetiye çıkarıyor

Geçen hafta ‘‘Fren balon gibi patlar mı?’’ araştırma haberimiz büyük ilgi gördü. Okuyucularımızdan gelen olumlu mesajlar, açıkcası bizleri sevindirdi. Kamuoyunda yanlış bilinen bir konuyu aydınlatarak, birilerinin dikkatini çekebildiysek ne mutlu bize...

Kazalarda suçu ‘‘fren patladı’’ bahanesine atarak, kazanın sorumluluğunu almayan sürücülerin, bu sürücülerin kullandığı kamyonların ya da otobüslerin fren sistemlerinin bakımını yapmayan şirketlerin konuya bundan sonra daha fazla özen göstereceklerini umuyoruz. Okumayanlar için kısaca bir kez daha özetliyorum:

‘‘Modern fren sistemlerinde fren sistemlerinde oluşabilecek bir ve hatta iki arıza durumu bile aracı durduracak en az bir yedek sistem daha vardır. Ancak frenler bakımsız olduğunda, aşırı ısındıklarında ve aşırı hızlı araç kullanıldığında fren yetersiz tutar veya hiç tutmaz. Bu sorun tamamen kullanıcı sorumluluğundandır.’’

Haluk Oğuz isimli okuyucumuz. ‘‘Fren balon gibi patlar mı’’ haberimizle ilgili gönderdiği mesajla, fren hidroliğine dikkat çekiyor. Oğuz'un söyledikleri konunun bir başka boyutunu vurguluyor:

‘‘Sürekli yapılan fren sonrası, balataları ısınan her aracın freni tutmaz mı? Ya da neden tutmaz?

Evet, ayağın sürekli fren üzerinde olması balatları ve diskleri aşırı derecede ısıtır ve bu ısı yaklaşık 200-250 dereceye kadar çıkar. Bu yüzden fren sistemlerinde kaynama derecesi çok yüksek olan fren hidrolik yağları (DOT 3, DOT 4) kullanılır. Böylece çok yüksek ısılarda bile fren pedalına basıldığında, hidrolik yağ kapalı fren devresi içinde balatalara itici güç sağlar ve balataların diskleri tutmasını, dolayısıyla frenajı sağlar.

Ama ne var ki, hidrolik yağların bir özelliği de, aşırı rutubet tutmasıdır. Yani zamanla havadaki nemi kaparak, içindeki su miktarının çoğalması ve fren hidrolik yağının özelliğini yitirmesi kaçınılmazdır. Bu da hidrolik yağının kaynama noktasının düşmesi demektir.

Açıklarsak, frenlere aşırı yüklenmede oluşan ısı, hidrolik yağ içinde zamanla oluşan suyun kaynamasına ve buharlaşmasına yol açar. Bu buhar hidrolik yağ ile balatalar arasında frenlemeyi imkansız kılan bir barikat oluşturur ve bu da fren patladı yorumlarına yol açar.

Bu olumsuzluğu önlemek için, kullandığımız araçların fren hidroliğini, aracın kullanma talimatında yazan yağ tipiyle, en fazla iki yılda bir mutlaka değiştirmemiz gerekir.

Ferrari yok satıyor

Yanlış anlaşılmasın, Ferrari'nin otomobili değil, Ferrari markalı diz üstü bilgisayar yok satıyor. Acer firmasının piyasaya çıkarttığı Ferrari serisi bilgisayarlar, özellikle yarış meraklıları tarafından ilgi görüyor. Ferrari 3000 adındaki kırmızı renkli bu bilgisayar, aynı donanımdaki ancak gri ve siyah renkli bilgisayarlardan 700 dolar daha pahalıya 1900 dolara satılıyor.

İstanbullu arkadan çarpar

Hürriyet Gazetesi'nde geçtiğimiz günlerde çıkan bir haberi ilginç olduğu için saklamıştım. Haber, Türkiye'nin en büyük kenti İstanbul'da trafik suçlarının profilini ortaya koyuyordu. İstanbul Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından yapılan araştırmayı, yorumsuz aktarıyorum:

İstanbullu trafik canavarları bira içiyor ve arkadan çarpıyor. İstanbulu sürücülerin en fazla işlediği suç ise yasak yere park etme... Günde ortalama 419 kazanın meydana geldiği İstanbul'da, sürücü hatalarının sıralaması şöyle:

Yüzde 24 ile arkadan çarpma

Yüzde 21 ile emniyet kemeri takmama, yasak yere park, direksiyonda cep telefonu ile konuşmak

Yüzde 17 ile hatalı sollama ve yüksek sürat

Araştırmada ki en çarpıcı sonuç ise, araştırmaya katılan sürücüler arasında alkollü araç kullananların yüzde 40'ının üniversite mezunu olması. İlkokul mezunları arasında alkollü araç kullanma oranı ise yüzde 42.5. Yani, trafikte suç işlemeye yatkın olmanın eğitimli olmayla bir ilgisi yok. Eğitimli kabul edeceğimiz üniversiteliler bile alkollü otomobil kullanırsa, eğitimsiz olanlara söyleyenecek bir söz kalmıyor...

ODD'de Mermer’le devam

Otomotiv Distribütörleri Derneği'nin (ODD), 18'inci Genel Kurulu, Türk otomobil pazarının yeni rekor sinyallerini verdiği bir dönemde yapılıyor. 30 Mart 2004 tarihinde yapılacak ODD Genel Kurulu, sanırım uzun yıllardır ilk kez sorunsuz, pazarda istikrarın sağlandığı bir dönemde gerçekleşecek. Otomotivciler, genel kurulda yeni yönetimi de belirleyecekler. Ancak, duyduklarıma göre ODD'ciler, uzun süredir derneğin Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı yürüten Yüksel Mermer'le yollarına devam etme eğilimindeler. Sadece, yönetim kurulu üyeleri arasında birkaç isim değişikliği olabileceği tahmin ediliyor. Ancak, herhangi bir değişim söz konusu olduğu taktirde, başkan adayları arasında Renaul Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar ve Toyotasa Genel Müdürü Volkan Eren'in isimleri geçiyor.
Yazarın Tüm Yazıları