Belgrad’da tarihi bir gün daha

Ülkenin önde gelen gazetecilerinden bir meslektaşım ile konuşurken, geçen yıl Türkiye’de geçirdiği tatilden söz ediyor.

"Benim de denizim vardı" diyor "emeklilik hayallerimi kurduğum bir evim ve küçük bir teknem İstria’da." Şimdi onun denizi Hırvatistan’da kaldı. Evi de Yugoslavya’nın parçalandığı ilk günlerde yok pahasına satıldı.

Onun denizi yok artık.

Suç kimin? Dayatmaların sonuçlarını, insanların hayatında yarattığı büyük travmaları izledik. Ama bu tartışmalar artık geride kalmış.

Şimdi herkes yeni bir hayata, yeni bir geleceğe yönelmiş. Eurovision’da, eski Yugoslavya ülkelerinin en yüksek puanı birbirlerine verdiğine tanık olmadık mı?

Avrupa Birliği güney Balkanlara genişliyor. Hırvatistan’ın arkasından Sırbistan’ın geleceği kesin. Beş yıl içinde Sırbistan’ın AB üyeliğini hayal edenler hiç de az değil.

Ama Kosova her şeye rağmen sorun olmaya devam ediyor.

Sırbistan’ın önde gelen gazetelerinden Danas’ın editörü Radomir Licina, Sırbistan ve Kosova arasındaki sorunları "Her iki taraf da diğerini yok sayıyor. Bu hiç iyi değil. Eğer iki taraf da birbirini dikkate alarak konuşmaya yanaşsaydı çözüm daha kolay bulunurdu" sözleriyle özetliyor.

***

KOSOVA’nın bağımsızlığını 43 ülke tanıdı. Tanıyanların bu sayıda kalması hiç de beklenmiyordu.

Türkiye’nin ilk tanıyanlar arasında olması sıkıntı yaratmış burada.

Osmanlı ile 500 yıllık geçmiş, Sırpların kolektif hafızalarında. Kosova’yı ikinci zafer ilan eden zihniyetin bu gerçeği de hesaba katması gerekmez miydi? Artık bizim için tanımamak söz konusu değildi. Bu gerekçeyi anlıyorum ama hangi Müslüman ülke böyle acele etti?

Sıkıntılar bir biri peşi sıra ortaya çıkmaya başladı.

Yeni büyükelçimize agreman verilmiyor. Madem ilk tanıyanlardan olacaktınız o zaman neden değişiklik son ana bırakıldı?

Ayrıca koşullu bağımsızlık planının ayrıntıları, Türkiye’yi bağımsızlığı bloke eden ülke durumuna soktu. Yeni durum, Kosova’da tanımanın yarattığı olumlu havayı unutturmaz mı?

***

BUGÜN Kosova anayasasının yürürlüğe girmesi ile birlikte yeni sorunlar da ortaya çıkıyor.

Takvime anayasanın ilanıyla birlikte Avrupa Birliği gücü göreve başlayacaktı. Görevi Anayasanın işleyişini denetlemek ve polis gücü görevini yapmak.

Ama bu takvim daha ilk adımdan itibaren çıkmaza girdi.

Önce Sırbistan karşı.

Kosova’daki yabancı güçlerle ilgili BM anlaşmalarının altında Sırbistan’ın da imzası var. Belgrad, bu kararın Güvenlik Konseyi’nden çıkmasını istiyor. Orada ise Çin ve Rusya’nın vetosu var.

İkinci sorun Türkiye. Ankara, NATO ile Avrupa gücü arasında işbirliğine karşı. Çünkü Avrupa gücünde Kıbrıs da yer alacak. Oysa Kıbrıs sorunu çözülmeden Türkiye Kıbrıs ile NATO içinde her türlü işbirliğine vetosunu koyuyor.

Balkanlar’da eski sorunlar yenilerini doğurmaya devam ettikçe Kosova’nın bağımsızlık yolunun dikensiz olacağını söylemek zor.