Genç ve başarılı araştırmacılara verilen Nobel ödüllü bilim insanlarının da yararlandığı Avrupa Araştırma Konseyi (ERC) programından, Türkiye’den dört akademisyen de faydalandı. Beş yıl sürecek projeleri için 7.8 milyon avro Ar- Ge desteği aldılar.
2007 yılında başlatılan ERC fonundan şimdiye kadar yapılan 40 bin başvuru arasından, Türkiye’de çalışmalarını sürdüren altı akademisyen yararlandı. Araştırma desteğinden en fazla faydalanan ülke İngiltere olurken, Türkiye 42 ülke arasından 20’nci sırada yer aldı. Türkiye kökenli 17 araştırmacı da destek aldı ancak çalışmalarını yurtdışında sürdürüyor. İngiltere’deki Oxford Üniversitesi ise en çok proje üreten ve fon desteğinden yararlanan yükseköğretim kurumu oldu.
Avrupa Birliği’nin yeni dönem Araştırma ve Yenilik Çerçeve Programı Horizon 2020’nin bünyesinde olan ERC programı ile Türkiye’den ilk kez 2012 yılında Bilkent’ten Doç. Dr. Mehmet Bayındır ve Koç Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Kerem Pekkan aldı. Bu yıl ise Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği bölümünden Prof. Dr. Hakan Ürey 2,5 milyon avro, aynı alandan Prof. Dr. Özgür Barış Akan 1,8 milyon avro, Bilkent Üniversitesi Fizik ve Elektrik ile Elektronik Mühendisliği bölümlerinden Doç. Dr. F. Ömer İlday 2 milyon avro, aynı okulda Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümünden Yrd. Doç. Dr. Ebru Erbay ise 1,5 milyon avroluk destek aldı. Böylece dört proje için toplam 7,8 milyon avroluk bütçe Türkiye’ye aktarılacak. Öğretim üyeleri projelerini şöyle anlattı:
Nanoağlar, sinir sistemi tedavisinde kullanılacak
Prof. Dr. Özgür Barış Akan (Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü)
Özgür Barış Akan’ın “Minerva” isimli çalışması ile biyolojik kökenli nanoağlar ve bilişim esinli nörolojik tedavi için sinir sisteminin haberleşme temellerinin incelenmesi hedefleniyor. İnsan vücudundaki sinir sisteminin altyapısının haberleşme ve ağ kuramları ile anlaşılabilmesi projenin çıkış noktasını oluşturuyor. Bu sayede, nano haberleşme teknolojileri tasarlanacak ve tedavisi mümkün olmayan nörolojik sorunlara bilişim tabanlı çözüm yaklaşımları geliştirilecek. Ayrıca, omurilik felci gibi sinir sistemi hastalıkları için de çalışmalar yapılacak. Proje 1 Mart 2014 ile Şubat 2019’da arasında uygulanacak.
İleri düzey 3D yazıcılar üretecek
Doç. Dr. F. Ömer İlday (Bilkent Üniversitesi Fizik ve Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü)
Doç. Dr. F. Ömer İlday, “Doğrusal Olmayan Lazer Litografisi (NLL)” isimli çalışmasıyla ultra hızlı lazer atımları kullanarak malzemelerin 3 boyuta ulaşmasını hedefliyor. Proje sayesinde nanoelektronikte getirileri olabilecek bir teknik Türkiye’de geliştirilecek. Bu da yüksek teknoloji camlar gibi alanlarda uygulamaya aktarılabilecek. Ayrıca 3 boyutlu yazıcı teknoloji desteklenecek. Çalışma 1 Haziran 2014’te başlayacak ve Mayıs 2019’da tamamlanacak.
3D uygulamalarında yeni teknolojiler üretilecek
Prof. Dr. Hakan Ürey (Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği)
Prof. Dr. Hakan Ürey, Wear3D isimli projesi gerçeklik ve 3 boyutlu uygulamalar için yeni görüntüleme ve izleme teknolojilerinin geliştirilmesini hedefliyor. Gözlük ve benzeri cama yeni bir boyut kazandırarak ileride akıllı mobil cihazlar ile büyük ekran tecrübesini birleştirecek. Bunlar sayesinde ileri derece göz kusurları olan hastaların daha rahat görmeleri sağlanabilecek. Çalışma kapsamında yetiştirilecek insan gücü ile Türkiye’de bu alanda endüstrinin ileri araştırma yeteneği kazanmasına katkı sağlanacak. 1 Ocak 2014’te başlayan çalışma Aralık 2018’de bitecek.
Kalp ve damar hastalıklarına yeni ilaç
Yrd. Doç. Dr. Ebru Erbay (Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü)
Yrd. Doç. Dr. Ebru Erbay ise, “Metarnaflammation” çalışması Türkiye’den yaşam bilimleri alanında kabul alan ilk proje oldu. Erbay, damar sertliği ve kalp krizinin tedavisi için moleküler biyolojiye dayalı yeni ilaç hedeflerinin geliştirilmesini amaçlıyor. Proje diyabet, kanser, damar sertliği gibi birçok kompleks hastalığın moleküler yapısının aydınlatılmasında faydalı olacak. Yürütülecek olan projede Türkiye’de kalp ve damar hastalıkları için ilaç geliştirilmesine öncülük edilecek. 1 Ocak 2014’te başlayan proje Aralık 2018’de bitecek.
Avrupa Araştırma Konseyi’ne (ERC) nasıl başvuruluyor?
2007 yılında AB 7. Çerçeve Programı ile birlikte kurulan ERC, dünyanın sayılı prestijli araştırma programları arasında. Genç ve kıdemli araştırmacıların yüksek riskli ve kazançlı, yer sarsıcı nitelikteki projeleri 2014-2020 arasında 13.1 milyar Euro ile destekleniyor. ERC Türkiye’de TÜBİTAK AB Çerçeve Programları Ulusal Koordinasyon Ofisi tarafından koordine ediliyor. Projenin sahibi olan baş araştırmacının kariyer seviyesine göre 3 farklı ERC fonu var. Doktorasını 2-7 yıl önce almış araştırmacılar Starting Grant, doktorasını 7-12 yıl önce almışlar için Consolidator Grant, son 10 yıl içerisinde ileri düzey araştırma yapanlar da Advanced Grant’tan faydalanabilir. Her araştırma alanından ve dünyanın her yerinden başvuru alınıyor. Ancak araştırmaya ev sahipliği yapacak olan kurumun 28 AB üyesinden biri veya Türkiye gibi programa katkı payı veren ülkeler arasında olması gerekiyor. Detaylı bilgi ve başvuru için http://erc.europa.eu