- Bize Paribu’yu ve 2017’den bu yana geldiği noktayı anlatabilir misiniz?
YASİN ORAL: Paribu 2017 yılında kuruldu ve altıncı yılımızı geride bıraktık. Altı yıl kısa bir zaman gibi duruyor ancak biz bu altı yılda çok şey başardık. 2015 yılında sistemimizi kodlamaya başlamıştık. Projeyi hayata geçirdiğimizde, henüz bilinirlik bugünkü noktada değildi. Yani hem Türkiye’deki hem de dünyadaki bilinirlik oranı düşüktü. Buna rağmen kuruluşumuzdan üç ay sonra 30 bin üyeye, yıl biterken de 250 bin üyeye ulaşmıştık. Şu anda 6 milyon üzerinde kullanımız var ve kullanıcı bazında Türkiye’nin en büyük kripto para işlem platformu olarak hayatımıza devam ediyoruz.
- Yasin Bey, yakın zamanda Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması gerçekleştirdiniz. Araştırma ile ilgili detayları ve çarpıcı sonuçlarını paylaşabilir misiniz?
"YASİN ORAL: Bu araştırma esasen bizim için sektörel bir sorumluluk. 2019 yılında kripto paralarda yaşanan yükselişten sonra Türkiye’de kripto paralara duyulan ilgi çok yükselmişti. O dönemde çeşitli raporların yayınlandığını gördük. Bazı şirketler Türkiye’deki kripto paraların bilinirliğine dair sonuçlar yayınlamaya, bunları raporlamaya başladılar. Fakat bu raporlarda gördüğümüz verilerle bizim verilerimiz arasında uçurum vardı. Yani veriler uyuşmuyordu. Biz de bunu, Türkiye’de çok daha sıhhatli bir şekilde ve sürekliliğini sağlayacak bir altyapıyla sıfırdan yapmak istedik. Bu şekilde her yıl düzenli olarak Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması’nı gerçekleştirmeye başladık. Bu yıl dördüncüsünü gerçekleştirdiğimiz araştırmamızı FutureBright Group ile yaptık.
Bu senenin çarpıcı sonuçları arasında kripto paraların bilinirlik oranı var. Kripto paraların bilinirliği yüzde 99’a ulaştı. Kripto parayla işlem yapanların oranı ise yüzde 25. Düşük bir oran gibi gelebilir ama açıkçası öyle değil. Kripto paraların yüzde 99 biliniyor oluşunu ve işlem yapma oranının yüzde 25’e çıkmasını aslında son zamanlarda halka arzlara olan fazla taleple rahatlıkla teyit edebiliyoruz. Biz aslında 6 yıl boyunca hiç yatırım yapmamış pek çok kullanıcıya, alım satımın ve yatırım yapmanın zor ve karmaşık bir şey olmadığını gösterdik. Bizim platformumuzda alım satım işlemlerini gerçekleştirmeyi öğrenen kullanıcılar aslında başka yatırım enstrümanlarını kullanmaya da hazır hale geldiler.
Kripto parayı duyan kadınların yüzde 29’u işlem yapıyor. Bu oran erkeklerde yüzde 23. Bu oranın kadınlarda daha fazla olması da ilginç. Finans ve yatırım konusunda genel kanı aksi yönde olur. Ama kripto paralar söz konusu olduğunda tam tersi bir durum var. Bu sevindirici bir tablo bizim açımızdan.
Benim yine önemsediğim bir diğer veri, işlem yapanların yüzde 64’ünün yerli platformları tercih ediyor olması. Bu da verdiğimiz hizmetin kalitesinin ve güvenin burada oluştuğunun göstergesi.
- Blokzincir bilinirliği, kripto paraların bilinirliğine göre bu kadar geride kalıyorsa bireyler kripto paralarla neden işlem yapıyor? Kripto paraların en büyük avantajı ne? Kripto paraya duyulan güven için ne söylersiniz?
"YASİN ORAL: Araştırma sonucuna göre kripto paraya olan güvenin arttığını görüyoruz. Bu arada blokzincir bilinirliği de geçen yıla kıyasla çok az da olsa artmış durumda. Ama şunu atlamamak lazım; bugünkü finansal enstrümanların tamamının arkasında nasıl bir teknoloji olduğunu açıkçası hiç birimiz bilmiyoruz. Çünkü bununla ilgilenmiyoruz. Esasında altta yatan teknolojiyi bilme konusunda, bu teknolojileri bilmesi gereken yetkin kişilerin bildiğine rıza gösteriyoruz. O noktada da araştırmayı bırakıyoruz. Blokzincir bilinirliğinin yüzde 25 olması kötü değil. Çünkü zaten bütün yatırımcıların ya da işlem yapan herkesin altta yatan teknolojiye tam olarak hakim olmasını bekleyemeyiz.
"NERGİS KARABABA: Blokzincirin bilinirlik oranı geçen sene yüzde 23’tü. Bu sene ise yüzde 25’e çıktı. Bu kripto paraların bilinirlik oranı ile kıyaslandığında düşük bir oran gibi görünse de aslında öyle değil. Diğer bir yandan kripto paralara duyulan güven artıyor. Kripto para ile işlem yapanların yüzde 75’i kripto paraları güvenilir bir yatırım aracı olarak görüyor. Zaten Yasin Bey’in de ifade ettiği gibi, bunu bütün sonuçlarımızda da teyit edebiliyoruz.
- Paribu doğru bilginin kaynağı olmaya son derece önem veriyor. Bunu hem Paribu Hub ile, hem ParibuLog ile, hem de sektöre verdiğiniz tüm destekler ile görebiliyoruz. Araştırmadan çıkan sonuçlara göre bundan sonra size daha fazla sorumluluk düşüyor sanırım. Ne dersiniz Nergis Hanım?
"NERGİS KARABABA: Kripto parayla işlem yapanlara bu alanla ilgili nerede araştırma yaptıklarına dair bir soru sormuştuk biz araştırmamızda. Araştırma sonuçlarına göre işlem yapanların yüzde 52’si kripto para işlem platformlarının kendisini bilgi kaynağı olarak tercih ediyor. Geçen sene tercih edilen ilk “başvuru kaynağı” yakın tanıdık tavsiyesiydi. Bu yıl ise tanıdık tavsiyesinin ikinci plana düştüğünü, internetin de bunun ardından geldiğini görüyoruz. Bu sonucun bize söylediği çok mühim bir gerçek var. Kripto paralarla işlem yapanlar, kripto para işlem platformlarının kendisini doğru bilginin kaynağı olarak görüyor. Paribu zaten bu hususa çok önem veren bir teknoloji şirketi. ParibuLog’da yayınladığımız içerikler, haberler, yazdığımız ve söylediğimiz her şey doğru olmak zorunda ki insanlara doğru bilgiyi aktaralım. Güven bizim için zaten çok önemli. Burada dikkat çekmek istediğim bir başka husus var. İşlem yapanların yüzde 52’sinden bahsediyoruz. Baskın bir şekilde kişiler kripto para işlem platformlarının kendisini tercih ediyor. Bu çok güzel bir şey. Bunun yanında zaten Paribu Reads altında çıkan kitaplarımız var. İnsanların bilgiye ulaşmasını sağlamak için dil bariyerini ortadan kaldırıyoruz. Sektörün farklı alanlarından öğrenmek istedikleri şeylere ve doğru bilgiye erişmelerini sağlamak için birçok adım atıyoruz, atmaya da devam edeceğiz. O yüzden bu bizim için çok güzel bir sonuç.
- Çok yeni kavramlardan söz ettik. Bunun için ilgili olmak ve gelişmeleri de takip etmek gerekiyor. Peki en çok hangi yaş grubu işlem yapıyor Nergis Hanım?
"NERGİS KARABABA: Kripto para ile işlem yapanların yaş ortalaması 33,3. İşlem yapanların arasındaki paya baktığımız zaman 25-34 ve 35-44 yaş aralıkları sırayla yüzde 40 ve yüzde 41’lik işlem yapma orana sahip. 45-55 yaş grubunun ise biraz daha az işlem yaptığını, hatta duyma oranının bile diğer yaş gruplarına göre düşük kaldığını görüyoruz. 45-55 yaş aralığının kripto parayı duyma oranı yüzde 11 ve işlem yapma oranı yüzde 7. Yani, 25-44 yaş arasındaki kişilerin oransal olarak daha çok işlem yaptığını görüyoruz.
- Ben son zamanlarda herkesin konuştuğu bir başka konuyu sormak istiyorum: Beşiktaş Token. Öncelikle tebrik ederim. Camia için çok sevindirici bir haber oldu, siz ne dersiniz?
"YASİN ORAL: Bu süreç beklediğimizden daha iyi geçti. Hızlı geçti. Çünkü ön satışta kilitsiz token’ların satışı üç saniyede bitti. Biz bu sürecin otuz saniye sürmesini bekliyorduk ama üç saniyede bitti. Toplam token’ların satışını da 90 dakika içerisinde kapattık. Yani tüm satış süreci 90 dakika sürdü. Genel itibarıyla güzel bir satış süreciydi. Hedeflenen her şeye ulaşıldı. Tabi bundan sonraki en önemli husus, kulüplerle taraftarlar arasındaki ilişkiyi daha da güçlendirmek. Şimdi bu ilişkileri sağlamak, daha da güçlendirmek ve bu süreçleri kurgulamak için çalışmalarımızı başlatmış bulunuyoruz. Önümüzdeki dönemlerde kullanıcıların taraftarı oldukları kulüplerle daha fazla etkileşime girebilmesi için ve taraftar token’lar vasıtasıyla bu faydalara ulaşmaları için yeni projeler sunmayı hedefliyoruz.
-Paribu’nun gelecek planlarını sorarak bitirmek istiyorum. Yasin Bey, Paribu’nun ve sizin gelecek planlarınız nedir?
"YASİN ORAL: O kadar çok şey değişiyor ki… Değişen her şeyin, eski konvansiyonel işlerin de artık teknolojiyle yeniden değişeceğini öngörüyoruz. Öngörmeyi bırakın, birçoğu zaten gerçekleşiyor, hayatımızın içerisine giriyor. Önce belki kültür sanat alanındaki değişimin içerisinde olmak ve belki bir tarafında öncülük edebilmek, daha sonra da bütün finansal ekosistemdeki dönüşümün içerisinde yer alabilmek ve blokzincir teknolojisini bu alanlarda altyapısal olarak kullandırabilmek… Oradaki gelişimi dünyanın akışına yetiştirebilecek projeleri burada geliştirmek… Bizim temelde uğraştığımız şey bu. Tabii bunlar hızlı bir şekilde ortaya çıkamıyor ama önümüzdeki yıllarda bunların meyvelerini hep birlikte göreceğiz inşallah.
İlandır