Bebeklerde baş çevresi ölçümü nasıl yapılır? Baş çevresi normalden büyükse dikkat!

Bebekler için baş çevresindeki gelişme, boy ve kilo gelişimi kadar önemli bir unsurdur. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Serkan Oral, baş çevresi ölçüsünün, bebeğin boy ve kilosundan daha önemli olduğunu vurguladı.

Baş çevresindeki büyüme bebeğin beyin gelişimi açısından oldukça önemlidir. Gelişimin normal değerlerin altında kalması beyin gelişiminin olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Bu yüzden zaman zaman bu ölçümün yapılması gerekir. İlk altı ayda her ay, 18 aya kadar belli aralıklarla baş çevresi ölçümü yapılmalıdır. Bıngıldağın erken dönemde kapanması, baş çevresinin gelişimini etkileyebilir. Bıngıldak normalde 18 ayda kapandığından, bu süreç oldukça önemlidir. Baş çevresi ölçümü evde yapıldığı kadar, sağlık ocaklarında ve çocuk doktorundaki muayene sırasında ölçülebilir. Doğru bir ölçüm için, başın arka çıkıntısından ve ön taraftan kaş üstünden geçerek bir ölçüm yapılmalıdır. Bebeklerin baş çevresinin büyüklüğü kalıtımsal özelliklere bağlı olduğundan, diğer bebeklerle bir kıyaslama yapılmamalıdır. Burada dikkat edilmesi gereken değerlerin normalin altında ya da üzerinde bir büyüklük elde edilmemesidir. Bebeğin yaşının baş çevresiyle orantılı olmalıdır. Bu nedenle aileler bebeklerinde gelişimi takip ederken, baş çevresi ölçümüne önem vermelidir. Bunun bebeklerinin beyin gelişiminde önemli olduğunu unutmamaları gerekir.

Bebekte baş çevresi değeri neden önemlidir?

Bebekte kilo ve boy ölçümü genel sağlık üzerinde bilgiler elde edilmesini sağlarken, baş çevresi beynin fonksiyonlarının değerlendirilmesi hakkında önemli ipuçları verir. Beyin fonksiyonlarında olan bozukluklarda, baş çevresi ölçümü anormal değerlerde olmaktadır. Bebeklerde boy ve kilo değerlerinde olduğu gibi, baş çevresinin ölçümünün de bir eğrisi olur. Yapılan ölçümlere göre, bu eğride bir değerlendirme yapılır. Bu sayede bebeğin baş çevresinin küçük ya da büyük olduğu belirlenebilir. Baş çevresi değeri büyük olduğunda makrosefali, küçük olduğunda mikrosefali durumu söz konusu olur. Yapılan ölçümlerde bu kolay bir şekilde belirlenebilir.

Bebeğe makrosefali teşhisi konulursa…

Baş çevresinin büyüklüğü tespit edildiğinde, yapılacak görüntüleme tetkikleriyle bir patoloji belirlenirse bebeğin beyin cerrahına yönlendirilmesi gerekir. Bu tetkiklerde normal değerler saptanırsa bebeğin gelişimi takibe alınır. Beyin içinde biriken sıvı nedeniyle baş çevresi büyüklüğü olduğu belirlenirse bu beyin cerrahı tarafından boşaltılır. Bunu yapmak için karın boşluğu içine yerleştirilen kanül yardımıyla beyin dokusunun basınç altında kalmasına engel olunur. Ancak genellikle baş çevresi büyüklüğü bu sıvıdan dolayı oluşmaz. Beyin dokusundaki büyüklük bebekte makrosefali oluşturur. Ailede genellikle bu sorun vardır. Bu durumda müdahaleye gerek olmadan bebeğin gelişimi izlenir. Bebeklerde makrosefali olgusuna gelişme geriliği eklenirse, bu durumda bebeğin nöroloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Mikrosefali teşhisi nasıl konulur?

Bebekte mikrosefali teşhisi yapılırsa bunun da kalıtımsal olduğu düşünülebilir. Buradaki en önemli şey, baş çevresi ölçümündeki sapmanın değerlendirilmesi ve miktarının ne olduğudur. Normal değerin 3 üzerinde olan sapmalarda, beyin fonksiyonlarında bozulma izlenebilir. Beyinde yavaş büyüme olurken, fonksiyonlarında bozulmalar olabilir. Fonksiyonlarında yavaş bir gelişme görülür. Bebekte bıngıldak daha erken dönemde kapanma gösterir. Bu durumda cerrahi müdahale yapılmış olsa bile, beyin fonksiyonlarının kazanılması oldukça güç bir hale gelir.

Gözden Kaçmasın

#BEBEĞİN BEYİN GELİŞİMİ#BEBEĞİN GELİŞİMİ

Bebeğinizin beyin gelişimi sizin elinizdeHürriyet.com.tr

Bu problemler de görülebilir

Anne karnında başlayan beyin gelişimi, doğumdan sonra hızla devam ediyor. Bebeklerde anne babalar tarafından fark edilmesi güç olan ve sık görülebilen beyin içinde su toplanması ya da kafatasının zamanından önce kapanması ise beyin gelişimini olumsuz yönde etkiliyor. Anne karnındaki dönemden itibaren bebeğin baş çevresinin ölçülmesi yaşanabilecek sorunlara erken müdahale şansı verebiliyor. Beyin Sinir ve Omurilik Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. İlhan Elmacı, bebeklerde beyin sağlığını ilgilendiren rahatsızlıklardan hidrosefali ve kraniosinostoz hakkında bilgi verdi.

Bebeğinizin kafası normalden büyükse…

Beyin, kafatasında beyin omurilik sıvısının içinde bulunmaktadır. Beynin beslenmesine, atıkların taşınmasına, basınç değişikliklerinin düzenlenmesine ve dışarıdan gelebilecek darbelere karşı koruma özelliği olan beyin omurilik sıvısı çeşitli nedenlerle artış gösterebilmektedir. Hidrosefali yani kafa içindeki su birikmesinin kritik boyutlara ulaşması; beynin büyümesini ve gelişmesini engelleyebilmektedir. Kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte;

• Başın normalden fazla büyümesi

• Kafa derisinin incelmesi ve kafadaki damarların belirginleşmesi

• Kusma

• Huzursuzluk

• Gözlerin aşağıya kayması

• Nöbetler

• Yürüme veya konuşmada gerileme hidrosefalinin en sık rastlanan belirtileri arasındadır.

Gözden Kaçmasın

#BEBEK KAFA ŞEKLİ BOZUKLUĞU#BEBEK

Bebeklerde kafa şekillenmesi kaçıncı aya kadar sürer?Hürriyet.com.tr

Tedaviyi geciktirmeyin

Hidrosefalinin tedavisi endoskopik yöntemlerle veya şant yerleştirilerek yapılmaktadır. Endoskopik yöntemlerin başarılı olup olmayacağı görüntüleme tetkiklerinden elde edilen sonuçlarla öngörülebilmektedir. Endoskopik müdahalenin uygulanamadığı durumlarda şant tedavisi tercih edilmektedir. Hastada ömür boyu takılı kalan şant, beyin içinde biriken fazla sıvının vücudun farklı bölgelerine aktarılmasını sağlamaktadır. Bazı durumlarda şant tıkanabildiği için değiştirmek gerekebilmektedir. 1 saat gibi kısa bir sürede gerçekleştirilen şant takma işlemiyle bebeğin beyin gelişimine imkan verilmektedir.

Bebeğinizin baş çevresini ölçmeyi ihmal etmeyin

Anne karnında başlayan bebeğin baş çevresinin ölçümü doğumdan sonra da her ay aksatılmadan yapılmalıdır. Baş çevresinde olması gerekenden fazla büyüme ya da büyümeme durumunda hemen bir uzmana başvurulmalıdır. Kafatasının beklenenden önce kapanması durumunda radyolojik görüntülemelerle kafatasını ve beynin durumu kontrol edilmektedir. Sinir sistemi, beyin ve omuriliğin mahremiyetini bozacak bir kapanma varlığı ile beynin üstünde kemik olmadığı durumlarda bebeğin beyin gelişimini korumak için cerrahi işlemle birleşen kemikler açılmaktadır. Beyin gelişiminde sorun yaşamamak için bu işlemin zaman kaybedilmeden yapılması hayati önem taşımaktadır. Cerrahi işlemde bebeğin kilosu önemli olduğu için gerekli haller dışında ameliyatlarda genellikle 5 ya da 6. ay tercih edilmektedir.