Zeki Bey, 10 yılda 300 fabrika kurdu

Nurten ERK

Alacalı Prefabrik İnşaat'ın sahibi Zeki Karahan, Marmara Bölgesi'nde Ünilever'den Levi's'a kadar birçok tesisi inşa etti. Karahan'ın inşaa ettiği fabrikaların sayısı 300'ü buldu. Karahan, inşaatların kaliteli ve güvenli olması için ‘‘İnşaat Denetim Polisi’’ önerdi.

Son on yılda 300 dev fabrika kuran Alacalı Prefabrik İnşaat'ın Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Karahan, inşaatların güvenirliği için denetim polisi görevlendirilmesi gerektiği görüşünde... Marmara Bölgesi'nde aralarında Levi's, Ünilever'in de yer aldığı dev tesislerin yaklaşık yüzde 40'ını inşa eden Zeki Karahan, ‘‘İnşaatlarda denetim yok. İstanbul'da deprem olsa, Türkiye yerinden oynar’’ diyor. Aynı zamanda tekstil sektöründe de faaliyet gösteren Zeki Karahan ile inşaat ve tekstil sektörünü konuştuk.

Genellikle hangi sektördeki firmalar için fabrika kuruyorsunuz?

- Ağırlıklı olarak tekstil fabrikası inşa ediyoruz. Kurduğumuz fabrikaların büyüklüğü 2 bin ile 60 bin metrekare arasında değişiyor. Tekirdağ Muratlı'daki hazır beton üretim tesislerimiz 15 bin metrekaresi kapalı, 20 bin metrekaresi açık alan üzerinde kurulu. Tekirdağ bölgesindeki fabrika inşaatlarının yaklaşık yüzde 40'ını biz yaptık.

Bir fabrikayı ne kadar zamanda tamamlayabiliyorsunuz?

- Ortalama 15 bin metrekare kapalı alana sahip bir inşaatı üç ayda teslim edebiliyoruz. Fabrikalar, inşaatı bittikten dört ay sonra üretime geçebiliyor. Sanayi yatırımları açısından 96 yılı çok parlak geçti. 97'nin ilk yarısı iyiydi, ikinci yarısında ise Türkiye'deki yatırımların yavaşlaması nedeniyle işlerimiz yavaşladı. Sanayi yatırımlarındaki artış ve azalmayı birçok sektörden önce biz farkedebiliyoruz.

Bugüne kadar kaç sanayi tesisi kurdunuz?

- 197'den bugüne kadar 300 fabrika inşa ettik. 1996'da 40 fabrika kurduk. Ortalama yılda 25-35 fabrika kuruyoruz. Ağırlıklı olarak Marmara Bölgesi'nde çalışıyoruz. Örneğin, Ünilever-Algida, Koleksiyon Mobilya, Delta Mobilya, Aksu Dokuma, Dinarsu, Akın Tekstil, Edip İplik, Denimko (Levi's), Kombassan (Muratlı), Şahnur-Mayteks, Hasteks, Trakya Otocam, Topçuoğlu Süt Ürünleri, Vatan Kablo, Atom Kimya (Lezzo), Samandıra 1.Ordu Uçak Hangarları'nı biz kurduk.

Prefabrik sektörünün Türkiye'deki konut pazarındaki payı nedir?

- Türkiye'ye prefabrik inşaat batıdan 30 yıl sonra geldi, ama şu anda batıya yakınız. Prefabrik inşaat, özellikle sanayi yatırımlarında tercih ediliyor. Sanayi yapılarının yaklaşık yüzde 80'i prefabrik. Konutların ise sadece yüzde 1.5'i.

Dünyada inşaatların ne kadarı prefabrik?

- Avrupa ülkelerinde tüm inşaatlar içinde prefabrik yapıların oranı yüzde 45-55, ABD'de yüzde 50, Doğu Bloku ülkelerinde yüzde 75'ler düzeyinde. Türkiye'de ise toplam içinde prefabrik sektörünün payı yüzde 5'lerde kalıyor.

Peki neden?

- Bu ülkelerde konutların büyük bölümü prefabrik. Prefabrik konut için hızlı finansman gerekli. Bizde ise hükümetlerin bir konut politikası yok. Prefabrik konut inşaatı için gereken hızlı bir finansman modeli henüz devlet tarafından oluşturulamadı. Prefabrik inşaatta hızlı imalat ve montaj ana unsurlardır. Bu hıza uygun finansman kaynağının sürekli yanıbaşımızda olması gerekir. Biz bunu ancak sanayi sektöründe bulabiliyoruz. Sanayici fabrika inşaatı için vereceği parayı önceden hazırlıyor. Finansman sağlanırsa, çok yüksek kaliteyle kısa sürede prefabrik konutlar yapılarak, konut açığı sorunu çözümlenebilir.

Prefabrik inşaatın klasik inşaatlara göre avantajı ne?

- Prefabrik inşaatta kullanılan her beton malzeme tek tek kontrolden geçiyor. Klasik inşaat ise tabiat şartları bile betonun kalitesini etkililor. Bir de prefabrik inşaat klasik inşaattan en az üç misli daha çabuk tamamlanıyor. Klasik inşaatları genelde konut kooperatifleri tercih ediyor. Çünkü hızlı finansman sağlayamıyorlar.

İnşaatlarda kalite ve güvenlik denetimi yapılabiliyor mu?

- Ne yazık ki Türkiye'de inşaatlarda denetim mekanizması çalışmıyor. Denetim, çok basit ve göstermelik usullerle belediye ve inşaat odalarına bırakılmış. Yap-satçıysanız ve insan canını düşünmüyorsanız istediğiniz gibi inşaat yapabilirsiniz. Çünkü denetim yok. Bugün İstanbul'da şiddetli bir deprem olsa Türkiye yerinden kalkamaz.

Sektörde denetim sağlanması için çalışmalarınız var mı?

- 25 üyeli Türkiye Prefabrik Birliği, inşaat sektöründe denetim konusunda çok uğraştı. İnşaatları denetlemek üzere denetim polisleri görevlendirilmesi önerileri ortaya atıldı. Ama hiçbir sonuç elde edilemedi. Bunun üzerine Birlik, yaklaşık bir yıldır kendi kendini denetliyor. Fabrikaları denetleyerek, üyelerinin belli bir standartta üretim yapmasını sağlıyor.

Ruslar'a 280 konut

Yeni konut projeleriniz var mı?

- Alacalı Yapı şirketimiz Kemer Çamyuva'da 44 villa yapıyor. Buradaki 105 metrekarelik villaların fiyatı 160 bin mark, 150 metrekareliklerin fiyatı ise 270 bin mark. Kemer'de 130 villalık yeni bir projemiz daha var. Onu da önümüzdeki yıl gerçekleştireceğiz. Bu arada, Moskova'da 280 dairelik bir iş üstlendik. 18 milyon dolarlık bu projeyi 1.5 yılda tamamlayacağız. Burada biri Rus, biri Ahıskalı iki ortağımız var.

Tekstilciler zararda

İnşaat dışında tekstil firmanız da var. Sektörün durumu nasıl?

- Karahan Tekstil, 15 yıldır ihracata dayalı üretim yapıyor. Yılda ortalama 15 milyon mark tutarında konfeksiyon dış giyim ihrac ediyoruz. Şu anda tekstilcilerin büyük bölümü hazırdan yiyor ve zarar ediyor. Bu durum bir yıl daha sürerse tekstilde büyük iflaslar birbirini izler. Gerektiğinde küçülmek lazım. Tekstil Türkiye için önemli bir sektör ama Türkiye'nin pamuk politikası bile yok.

ZEKİ KARAHAN

Alacalı İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı M. Zeki Karahan, 1954 Çorum Alca doğumlu. 1977 yılında Eskişehir D.M.M Akademisi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 1977-1983 yılları arasında iki yıl Libya'da çeşitli inşaat

firmalarında yöneticilik yaptı. 1983'de Karahan Tekstil, 1987'de Alacalı Prefabrike Beton Yapı Elemanları, 1996'da Alacalı Yapı İnşaat firmalarını kurdu. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis'inde prefabrik inşaat sektörünü temsil ediyor.