Yetiş Ayşe

NURSEDA İÇİN

Tekrar merhaba,

Koca bir haftanın iş yüküne dalmadan önce size yazmak istedim.

Yaklaşık 4 ay önce annemi kaybettim. Yazarken ne kadar kolay yazılıyor, yaşamaksa kâbus gibi. Hem öyle ansızın, öyle umulmadık bir şekilde gitti ki hala kabullenemiyorum, boğazım düğüm düğüm...

Onunla yaşayamadığım pek çok şey için, paylaş(a)madığım şeyler için, yapabilecekken yapmadığım şeyler için bir dolu pişmanlık kaldı geriye... Artık hiçbir şeyi ertelemiyorum, hayat beklemiyor çünkü kimseyi...

Bugün köşenizde Nurseda için yazdıklarınızı okudum, onun mücadelesini... Hem deprem gibi korkunç bir felaketi yaşamış bu gencecik yaşında, hem de anneciği için mücadele ediyor. Bu kocaman yürekli kardeşime ben de yardımcı olmak istiyorum. İletişim bilgilerini veya banka hesap bilgilerini paylaşırsanız sevinirim.

Sevgilerimle,
Ayşe

CEVAP: Sevgili adaşım, iletişim bilgilerini gönderdim. Annene Allah’tan rahmet sana da sabır diliyorum. Öpüyorum.
…………………

YARDIM

Merhaba Ayşe Hanım,

Van için nasıl yardım yapayım diye düşünüyordum.
Bana Nurseda'nın hesap numarasını iletebilir misiniz?

Teşekkürler.

Aysun

CEVAP: Sevgili Aysun, hesap bilgilerini eposta ile ilettim. Sevgiler.

…………….

DEPREMDE NEREDE DURMALI?

Hayati önem arz eden bir bilgi

Depremde nerede durmalı?

875 yıkılmış binaya sürünerek girdim, 60 ülkeden kurtarma ekipleriyle çalıştım, birçok ülkede kurtarma ekipleri oluşturdum ve çok sayıda ülkede birçok kurtarma ekibinin üyesiyim.

2 yıl boyunca Birleşmiş Milletler Felaket Azaltma Uzmanıydım. 1985'ten beri aynı anda gerçekleşenler hariç dünyadaki bütün büyük felaketlerde çalıştım.

1996'da benim hayatta kalma metodumun geçerliliğini ortaya koyan bir film yaptık. Türk hükümeti, İstanbul Belediyesi, İstanbul Üniversitesi, Case yapımcılık ve ARTI bu pratik ve bilimsel testin filme alınmasında işbirliği yaptılar.

İçinde 20 maket (mannequis) olan bir okulu ve evi yıktık. On maket “çömel ve korun” metodunu uygularken, 10 maket “hayat üçgeni” metodumu uyguladı.

Tasarlanmış yıkımdan sonra görüntüleri filme almak ve sonuçları belgelemek için enkazı geçip binaya girdik.

Bina yıkımlarında oluşabilecek şartlar dâhilinde direk olarak gözlemlenebilen ve bilimsel şartlar altında hayatta kalma tekniklerimi uyguladığım film “çömelip korunan/saklanan” kişiler için hayatta kalma şansının sıfır olduğunu ortaya koydu.

Hayat üçgeni metodumu kullananlar için hayatta kalabilme şansı yaklaşık olarak % 100 oldu. Bu film Türkiye’de ve Avrupa’nın geri kalan kısmında milyonlarca izleyici tarafından izlendi. Bu film ABD, Kanada ve güney Amerika'da realtv programında izlendi.

Enkazına girdiğim ilk bina 1985 Mexico City depreminde bir okuldu. Bütün çocuklar sıralarının altındaydı. Her bir çocuk kemiklerinin kalınlığına kadar ezilmişlerdi.

Sıralarının yanındaki koridorlara uzanmış olsalardı hayatta kalmış olabilirlerdi. Bu ayıptı, gereksizdi ve çocukların neden koridorlarda (sıraların arasında) olmadığını merak ettim. O an, çocuklara bir şeyin/eşyanın altına saklanmalarının söylendiğini bilmiyordum.

Basitçe ifade edilirse, binalar yıkılırken, objelerin üzerine düşen tavan ağırlığı veya içerideki mobilyalar bu nesnelere çarparken yanlarında bir yer, boşluk bırakırlar. Bu boşluk benim hayat üçgeni dediğim alandır. Nesne ne kadar büyük ve ne kadar dayanıklı olursa daha az ezilecektir.

Nesneler ne kadar az ezilirse boşluk ve bu boşluğu kullanan kişinin yaralanmama olasılığı o kadar artar. Bir dahaki sefere televizyonda yıkılan bina izlerken gördüğün üçgenleri say. Her yerdeler.
Yıkılan bir binada göreceğiniz en yaygın biçimdir.

Deprem anında hayatta kalma, ailelerine bakma ve başkalarını kurtarma hakkında 750 bin nüfuslu Trujillo kentinin İtfaiye bölümünü eğittim. Trujillo İtfaiye departmanının kurtarma şefi üniversitede profesördür. Bana her yerde eşlik etti. Kişisel ifadeleridir:

Adım Roberto Rosales. Trujillo kurtarma ekibi şefiyim. 11 yaşındayken çöken bir binada mahsur kaldım. Mahsur kalışım 1972 yılında 70.000 kişini öldüğü depremde oldu. Erkek kardeşimin motosikletinin yanında oluşan hayat üçgeni içinde hayatta kaldım.

Yataklarının veya sıraların, masaların altına giren arkadaşlarım ezilerek öldüler (isim, adres vb detayları anlatıyor). Ben hayat üçgeninin yaşayan örneğiyim. Ölen arkadaşlarım çömel ve korun örnekleridir.

DOUG COPP'UN ÖNERİLERİ
1) Binalar çökerken basitçe çömelen ve korunan kişiler istisnasız her defasında ezilerek ölüyorlar. Masa, araba gibi nesnelerin altına giren kişiler her zaman ezilirler.

2) Kediler, köpekler ve bebeklerin hepsi doğal bir şekilde dizlerini ana rahmindeki gibi karınlarına doğru çekerek kıvrılırlar. Deprem anında sizde bu şekilde kıvrılmalısınız.

Bu doğal bir güvenlik ve hayatta kalma içgüdüsüdür. Daha küçük bir boşlukta hayatta kalabilirsiniz. Hafifçe ezilecek ama yanında boşluk yaratacak bir kanepe, geniş büyük bir eşyanın yanında durun.

3) ahşap evler deprem anındaki en güvenli yapılardır. Sebebi basittir; ahşap esnektir ve depremin zorlamasıyla hareket eder. Eğer ahşap bina çökerse geniş yaşam boşlukları oluşur. Ayrıca, ahşap binalar daha az yoğunlukta yıkılış ağırlığına sahiptir. Tuğla binalar ayrı tuğla parçalarına ayrılacaklardır. Tuğlalar birçok yaralanmalara sebep olacaktır, ama (beton) bloklardan daha az ezilmiş vücutlar yaratırlar.

4) eğer gece yataktayken deprem olursa, basitçe yuvarlanarak yataktan düşün. Yatağın çevresinde güvenli bir boşluk oluşacaktır. Oteller müşterilerine deprem anında yatakların yanında yere uzanmalarını salık veren bir uyarı notunu odalarda her kapının arkasına asarlarsa depremlerde çok büyük hayatta kalma oranlarını sağlayabilirler.

5) Televizyon izlerken deprem olursa ve kolayca kapıdan veya pencereden dışarı kaçmak mümkün değilse, kanepe veya büyük bir koltuğun/sandalyenin yanında cenin pozisyonunda kıvrılarak yere uzanın.�

6) Bina çökerken kapı kirişlerinin altına geçen herkes ölür. Nasıl mı? Eğer kapı kirişlerinin altına geçerseniz ve kapı kirişi Öne veya arkaya doğru düşürse inen tavanın altında ezilirsiniz. Eğer kapı kirişi yana doğru yıkılırsa ikiye bölünürsünüz. Her iki durumda da ölürsünüz!

7) hiçbir zaman merdivenlere gitmeyin/ yönelmeyin. Merdivenler (ana binadan) farklı bir frekans aralığına sahiptir; ana binadan bağımsız/ ayrı olarak sarsılırlar. Merdivenler ve binanın geri kalanı devamlı olarak birbirlerine çarparlar, ta ki merdivenlerin yıkılışı gerçekleşene kadar.

Merdivenlere ulaşan insanlar basamaklar yüzünden yaralanırlar. Korkunç şekilde sakatlanırlar.

Bina yıkılmasa dahi, merdivenlerden uzak durun. Merdivenler binanın hasar görmesi en muhtemel kısmıdır.  Depremde yıkılmamış olsa dahi, merdivenler bağırarak kaçmaya çalışan insanların aşırı yüklenmesi ile çökebilir. Merdivenler binanın geri kalan kısmı zarar görmemiş olsa dahi her zaman güvenlik açısından kontrolden geçirilmelidir.

8) binanın dış duvarlarına yakın yerlerde durun, mümkünse dışına çıkın. Binanın iç kısımlarındansa dış kısımlarına yakın yerlerde olmak çok daha iyidir.

Binanın dış çevresinden ne kadar içeride olursanız, çıkış yolunuzun kapanma ihtimali o kadar artacaktır.

9) Aynen Nimitz yolundaki katlar arasındaki (yıkılan) blokların meydana getirdiği gibi, deprem anında üst yolun yıkılmasıyla ezilen araçların içinde bulunan insanlar ezilirler. San Francisco depreminin kurbanlarının hepsi araçlarının içindeydiler. Hepsi öldü.
Araçlarının dışına çıkıp, aracın yanına uzanıp veya oturarak kolaylıkla hayatta kalabilirlerdi. Ölen herkes eğer araçlarından çıkıp, araçlarının yanına oturabilseler veya uzanabilselerdi yaşıyor olabilirdi. Ezilen bütün araçların yanında-kolonların direkt olarak üzerine düştüğü araçlar hariç- 3 feet yükseklikte boşluklar oluşmuştu.

10) Enkaz halindeki gazete ofislerini ve çok miktarda kâğıdın olduğu ofisleri dolaşırken kâğıdın sıkışmadığını /ezilmediğini keşfettim. Kâğıt yığınlarının/ kümelerinin etrafında geniş boşluklar bulunur/ oluşur.
Melek

CEVAP: Melekçiğim, bu değerli bilgileri paylaştığın için teşekkürler. İnşallah deprem tekrar olmaz ama bunları bilmek gerçekten hayat kurtarabilir.

…………………

KARGO

Bugünkü Yetiş Ayşe köşesindeki kargo ihtiyacını söyleyen bayana, Yurtiçi kargo deprem yardımı için diye belirtmek şartıyla bedava götürüyor. Kargoya 250 Euro fazlaymış hakikaten.
Ayrıca Nallıhan İlçesi’ndeki okulun ihtiyacı olan makineleri gönderemem ama evde kitap çok, onları yollamayı düşünüyorum.

Hem evde yer açılır, hem de bir işe yarar.
İyi günler Ayşe Hanım.
Sevgi

CEVAP: Sevgiciğim, okulun bilgilerini sana gönderdim. Sayende çocuklar kitap okuyacaklar, herkes senin gibi okuduktan sonra paylaşsa keşke. Sevgiler.

……………..

ÇOK MUTLU OLACAKLAR

Ablacığım merhaba;

2 çocuklu aileye eğer kabul ederse Serap Hanım’ın kıyafetleri öyle makbule geçer ki; biri 12, diğeri 10 yaşında çocukların ikisi de erkek.

İnanın dünyalar onların olur, önümüz kış ve bayram tam sizden bu kişiler için yardım talebinde bulunacaktım ama bir anda Serap Hanım’ın yazısını görünce hemen bayram önü yazayım dedim.

Bu aile bugüne kadar hiç kurban kesemediler, bayramlık deseniz o da öyle alamadılar, destek olacak birileri olursa sadece öncü olabildik.

Maddi yardımda da bulunulursa öyle makbule geçer ki kıyafet ve maddi yardım olursa ablacığım, ben bu aile için rica ediyorum. Sizden Allah bin kere razı olsun.
YASEMİN DEMİR

CEVAP: Sevgili Yasemin iletişim bilgilerini Serpil Hanım’a gönderdim. Sevgiler.

………………

ŞEHİT AİLELERİ İÇİN YARDIM

Ayşeciğim,

Daha önce de yazmıştım, Amerika'da yaşadığım yerden dolayı yardımlar için verilen Türk bankaları hesap no.larına para yollayamıyorum.

Ama W. Union denilen bir sistem var çok kolay, sadece parayı çekecek olan kişinin adını ve yaşadığı şehri veriyorum o kadar.

O kişi, yollanan parayı postanelerden, bankalardan rahatlıkla çekebiliyor.

Eğer parayı çekebilirsen -ya da senin tanıdığın başka biri yeter ki parayı çekecek kişinin adını bileyim- şehit aileleri için para yatırmak istiyorum, sen ilgili yere göndereceksin biliyorum. Gerçekten çok üzülüyorum, uzaktan yardımım dokunsun istiyorum.

Zeynep

CEVAP: Zeynep’im, sana iletişim bilgilerini yolladım. Kendileriyle doğrudan iletişime geçersen gerekli bilgileri daha sağlıklı olarak alabilirsin. Sevgiler.

………………..

VAN'DAKİ GÜZEL ARKADAŞIMA DESTEK

Sevgili Ayşecim,

Van’daki güzel arkadaşıma destek yazısını yollayan Serpil Hanım’ın email adresini isteyebilir miyim?

Para yollayabilirim ve Serpil Hanım parayı çekip gereken kişilere ulaştırabilir.

Sevgiler

CEVAP: Sevgili Zeynep, iletişim bilgilerini eposta ile yolladım. Öpüyorum. İyi ki varsın.

………..

ÇAYIRHAN KASABASINDAKİ OKUL

Sevgili Ayşe,

Çayırhan kasabasındaki ilkokula gönderebileceğim, yazıcı-tarayıcı ve fotokopi makinesi olarak kullanabilecekleri ev tipi bir cihazım var.

Genel ihtiyaçlarına çözüm olmayacağını biliyorum ama belki bir süre ihtiyaçlarını karşılar.

Ali Bey'in bilgilerini rica ediyorum.

Van depremi de gösterdi ki öğretmenlerimizin çok desteğe ihtiyacı var, onlar bizim çocuklarımız için evlerinden uzakta canlarını veriyorlar.
Sevgiler

Küçük Ayşe

CEVAP: Adaşım, Ali Bey'in bilgilerini sana epostayla yolladım. Yardımın küçüğü büyüğü olmaz, hep söylüyorum. Daha profesyonel bir cihaz kendilerine gönderilene kadar eminim senin yollayacağın da oldukça işlerini görecektir. Öperim.

……………….

ELBİSTAN’DAN EMİŞ

Sevgili Ayşe Hanım, Kahramanmaraş Emniyet santralinde çalışıyorum.

Geçen hafta benimle birlikte çalışan iş arkadaşımı Elbistan’dan adının Emiş olduğunu söyleyen çaresizlik içinde bir kadın aramış.
Eşinden boşandığını, 5 aylık çocuğunu ailesi bebeği kabul etmedikleri için yuvaya verdiğini, babasının baskısı ve maddi yetersizlik yüzünden dışarı pek çıkamadığını, çocuğu ile ilgili bilgileri sık sık yuvayı arayarak aldığını, ancak yuvanın bebeğin çok küçük olması sebebiyle evlatlık verilebileceğini ancak bunu istemediğini belirterek ve ağlayarak anlatmış.

 Bebeğini yanında istediğini, babasını ikna edemediği gibi çaresizlikle ne yapacağını bilemediğini anlatmış.

İş arkadaşım bunu bana anlattığında nasıl yardım edelim dedik. İş arkadaşım valiliği aramış, gelsin görüşelim demişler ancak Baba baskısından Elbistan’dan Maraş’a gelemeyeceğini söylemiş. Elbistan Kaymakamlığı’nı aramış, gelsin görüşelim demişler, yine evden çıkamama problemi, ne yapacağımı şaşırdım.

Bir kadın olarak başka bir kadına bir türlü yardım edemiyorum, oturduğum yerden ne yapabiliriz diye iş arkadaşımla kafa patlatıp duruyoruz, sahi Ayşe Hanım ne yapabiliriz?

Çocuğu istemeyen gaddar bir baba (bebeği getirirsen o bebeği öldürürüm diyormuş. Bir gün bebeğini getirmiş ancak babası görmesin diye ahırda yatmış) çaresiz ama çocuğunu isteyen bir anne sosyal hizmetler kadın sığınma evine yerleşmek için bizzat başvurması gerekiyormuş. Kadın Elbistan’da nasıl başvursun of ki of…
Ayşe Hanım, ben çaresizim, sürekli bizi arayarak yardım istiyor. (alt tarafı küçük bir memuruz, yine de bizi gözünde büyütüp yetkili birileri sanıyor galiba) sesini kim duyarak yardım eder? Kendimi onun yerine koyarak empati kuruyorum, yüreğim daralıyor, çocuklarımdan ayrı bir dünya düşünemiyorum, onun da ayrılmaması gerek.

Birilerinin evine giderek onu baba gaddarlığından kurtarması gerek. Çocuğuyla yaşaması en doğal hakkı, yardımlarınızı bekliyorum, şimdiden teşekkürler.

 Saadet

CEVAP: Saadet Hanım, lütfen bana daha fazla bilgi gönderin, ben de ne yapabileceğime bakayım konuyla ilgili. Okuyunca gerçekten çok üzüldüm. İnşallah bir an önce yavrusuna kavuşturabiliriz.

……………………

İSİM VE HESAP NUMARALARI

Sevgili adaşım,

Bugünkü yazınızda, Van'da ihtiyacı olanları Twitter üzerinden duyurduğunuzu yazmışsınız. Ben Twitter kullanmıyorum maalesef.

Eğer sizin için zor olmazsa birkaç tanesinin iletişim veya hesap bilgilerini gönderebilirseniz, ben de buradaki arkadaşlarıma duyurup karınca kararınca da olsa bir şeyler göndermeye çalışacağım kendilerine.

Sevgilerimle,
Ayşe

CEVAP: Sevgili adaşım, hiç zorluk olur mu? Siz yardıma hazırım dersiniz de ben üşenir miyim hiç. Eposta ile gönderdim bilgileri. Sevgiler.

………………

VAN YARDIM

Güzel Ayşe’m, gene yetiştin her zamanki gibi çok şükür.

Van’a yardım için yazıyorum ben. Birkaç koli hazırladım gecikmeli olarak belediyeye yollamak üzere fakat senin kanalınla direkt ihtiyaç sahiplerine gidecek, yani orada burada beklemeyecek anladığım.

Ben de sana göndermek istiyorum. Polar, battaniye, atkı, kazak, çocuk eşofmanı ve çorabı vs giysiler. Kısaca gerekli şeyler. Nasıl ulaştırabilirim? Bir de maillerim gitmiyor, bazen alırsan bana cevap yazar mısın lütfen. Eğer telefon gerekliyse ben duymuyorum arkadaşımın telefonu Serkan Ç: ……... Haber bekliyorum çok öpüyorum.
Sevgiler..
Perihan

CEVAP: Sevgili Perihan, ben yardımları kendim toplamıyorum. Sadece aradaki iletişimi sağlıyorum. Böylesi çok daha ekonomik, pratik ve hızlı oluyor. Yardım etmek isteyenlerle yardım edenler benim aracılığımla birbirleriyle doğrudan temas kurabiliyorlar. Sana da eposta gönderdim.

………………

VAN’A YARDIM

Ayşe Hanım Merhaba,

Ben Londra’da yaşıyorum. Minik kızımın kışlık kıyafetlerini (çok temiz ) Van’daki bir bebeğe ulaştırmak istiyorum. Ama orada depolarda ziyan olsun istemiyorum.

Direk kişiye özel gönderebilir miyim acaba? Bugünkü köşenizde kullandığınız fotoğraftaki bebeğe mesela... Bana yardımcı olabilirseniz çok sevinirim.

Saygılar

Pınar

CEVAP: Pınarcığım, iletişim bilgilerini sana eposta ile gönderdim. Kendilerine doğrudan gönderebilirsin. Seni ve bebişini de öpüyorum.

…………

DEPREM YARDIMI

Ayşe Hanım,

Ben de deprem için 300 TL ayırdım ancak kaç gündür nereye göndersem de gerçek sahibine ulaşsa diye nedense bir türlü elim gitmedi ve gönderemedim bir türlü.

Bugünkü yazınıza istinaden eğer bana verebileceğiniz bir hesap numarası varsa direk şahsa göndermek isterim.

Elimde gönderebileceğim tertemiz biri ince biri daha kalın iki yorgan da var.

Yenilerini alamadım ama hepsi yeni gibi temiz temiz kıyafetleri ayırıp oğlumun okuluna teslim etmiştim. Keşke daha çok yardım edebilsem. Bebek bezi isteyen amcanın sesini kulağımda hissettim. Bunlar çok acı günler.

Ben twitter kullanmadığımdan oradaki hesap numaralarını alamıyorum. Yanıtınız bekliyorum.

Görüşmek üzere
Sevgilerimle
Ela

CEVAP: Sevgili Ela, sana da bir eposta gönderdim. Böyle zor günlerde sizler gibi okur dostlarımın desteği ile pek çok insanın yaraları bir nebze olsun sarılacaktır. İyi ki varsınız. Öpüyorum.