Zeynep Atikkan: İnternetli hava atma

Zeynep ATİKKAN

Bill Gates'e göre ‘Amerika’daki şirket yöneticilerinin yüzde 90'ı e-mail (elektronik posta) kullanmasını bilmiyor'.

Eğer şirket yöneticileri e-mail kullanabilselermiş Amerikan ekonomisinin verimliliği bugünkünden çok daha hızlı artarmış.

Böyle bir varsayım. ‘Doğru’ veya ‘yanlış’ demek çok zor.

Teknoloji kullanımının toplum üzerindeki etkisi doğrudan tartılıp ölçülemeyeceğine göre bu tarz radikal saptamalar epey uyarıcı oluyor.

Amerika'daki problem, şirket üst yöneticilerinin teknolojiye hemen uyum sağlamaması. Bunda yaş unsuru önemli. Ama asıl belirleyici olan karar verici konumundaki üst yöneticinin henüz teknolojiyi kullanma ihtiyacını hissetmemesi.

Bu durumda üst yönetici e-mail'ini açamıyor ama şirketin ana gövdesini oluşturanlar teknolojiyle dans ediyorlar.

Hızlı rekabet ortamı, ‘aşağıdakilerin’ yaygın biçimde teknolojiyi kullanmalarını gerektiriyor.

Teknolojiyi üreten ve ihraç eden ülkelerdeki durum bu.

Peki Türkiye gibi teknoloji üretmeyen ülkelerde ne oluyor?

Bu soruya ışık tutacak tartışmalar geçen ay, İstanbul Teknik Üniversitesi'nde düzenlenen bir seminerde yapıldı.

‘Bilim ve Teknolojideki Değişimin Toplumsal Etkileri ve Politika Tasarımı’, konulu toplantıda, enformasyon çağına geçiş sürecinde Türkiye'nin sorunları tartışıldı.

Türkiye'nin, içinde bulunduğumuz enformasyon devrimiyle irtibatını sergilemek açısından ilginç ipuçları sunuldu bu toplantıda.

Nüfusu yirmi binin üzerindeki yerlerde yapılan bir araştırmanın sonuçlarını TÜBİTAK'tan Aykut Göker'in tebliğden aktarıyorum.

Peki kullanılan bu araçların toplumsal etkileri nedir?

Bu sorunun iki boyutu olduğunu düşünüyorum. Birincisi, Aykut Göker'in de ifade ettiği gibi köyden kente göç edenlerin bu araçlarla ilk kez karşılaştıklarında, etkilenme biçimleri. Bu buluşmanın zihinlerde yarattığı etkinin ölçümleri yapılmış değil ülkemizde.

Sanırım asıl ilginç olan, bilgisayarı kullanan kesimin bu imkanları değerlendiriş biçimi. Bence bunun, cep telefonunun hastanede ya da cenazede çalmasıyla yakın akrabalık bağları bulunuyor

Doğru soru şu, Türk insanı İnternet'i dünya kütüphanelerini kendi ekranına getirmek için mi kullanıyor yoksa komşuya hava atmak için mi?

Yakın zamana kadar parti liderleri ve de bazı siyasiler ekran önünde fotograf çektirip kamuoyunu etkilemeye çalışırlardı. Bu yöntem şimdi biraz demode olduysa da gene ‘internetsel’ sohbetlerle çevreyi etkileme alışganlığı devam ediyor.

Bill Gates, e-mail kullanmayan Amerikalı üst yöneticileri eleştiriyor. E-mail kullananların sayısı bizde de çok az. Kullananların önemli bir bölümü de işi hava atmaya indirgemiş!

Teknolojinin toplumsal etkisinin bir boyutu da bu.

Enformasyon teklonojisinin kentsel alanda dağılımı

EVDE

Telefonu olanlar: yüzde 81.8

Tele-sekreter kullananlar: yüzde 5.8

Faks sahibi olanlar: yüzde 1.5

Bilgisayarı olanlar: yüzde 6.5

Modemi olanlar: yüzde 1.3

İnternet bağlantısı olanlar: yüzde 1.2

İŞYERİNDE

Bilgisayarı olanlar: yüzde 11.3

İnternet bağlantısı olanlar: yüzde 1.9