UNIVERSAL, en ünlü şarkıcıların ve topluluklarınki de dahil müzik parçalarını bedava dağıtma kararı aldı.
İnternet çağında müziğin gün gelip bedava olacağı belliydi.
İnternet'te içerik gün gelip ücretli olacak, başka çaresi yok diyen aklı evvellere hep gülmüşümdür.
İşin daha da komiği bu aklı evvelleri Türkiye'de zaman zaman guru diye sahneye çıkartıp, para bile verirler.
Hatta bazı Türk şirketlerinin danışmanlık niyetine aldıkları bu fikir için, fiyakalı isimli yabancı danışmanlık firmalarına tonlarca para döktüğü de vakidir...
Halbuki İnternet'te içeriğin, çok özel bazı durumlar dışında, parayla satılabilmesi işin doğasına aykırı.
Yıllardır yazıyorum ama bir kez daha özetlemeye çalışayım.
Bir ürünün marjinal maliyeti yoksa, o ürün eninde sonunda parasız satılır.
Dikkat ederseniz ücretsiz ya da bedelsiz değil, parasız diyorum. Ve parasız olmasına rağmen verilir değil satılır fiilini kullanıyorum. Bunun nedenine biraz sonra geleceğim.
Önce herkesin çok iyi bildiği bir örneği vereyim: Televizyon yayınları...
Televizyonu, çok özel bazı kanallar hariç, ücretsiz seyrediyoruz. Nedeni televizyon programlarının birim maliyetinin olmaması.
Bir televizyon programının toplam maliyeti, o programı kaç kişi seyrederse seyretsin değişmez.
TV programı gazete veya dergi gibi değildir. Gazetenin her bir nüshasının ekstra maliyeti vardır. Satılan her bir gazete kağıt, baskı ve mürekkep maliyetlerini artırır.
Oysa TV programının toplam maliyeti, seyircinin az ya da çok olmasından etkilenmez. 100 bin dolara mal olan bir TV programının maliyeti bir kişi de izlese, 10 milyon kişi de izlese değişmez, 100 bin dolardır.
Ne kadar fazla kişiye ulaşırsa ulaşsın toplam maliyeti artmayan bu gibi ürünler eşsiz birer reklam ortamıdır. Çünkü reklamveren için hedef olabildiğince çok insana ulaşmaktır.
Bu nedenle marjinal maliyeti olmayan ürünler, daha fazla kişiye erişip daha fazla reklam geliri elde edebilmek için eninde sonunda parasız olurlar.
Ücretsiz değil parasızdırlar, çünkü bu ürünlerin tüketicileri ürünün bedelini parayla değil ama maruz kaldıkları reklamla öderler. Bu da bir çeşit satın almadır.
Gelelim Universal'in müzik parçalarını ücretsiz dağıtma ve reklamdan gelir elde etme modeline.
Müzik artık dijitalleşti ve dijital olarak dağıtılabiliyor. Eskiden olduğu gibi CD, kaset ya da plak olarak basılmak zorunda değil. Yani tıpkı TV programları gibi marjinal maliyeti olmayan bir ürün haline gelmiş durumda.
Dolayısıyla müziğin parasız dağıtılması ve gelirin reklamdan elde edilmesi çok doğal bir gelişme. Müziği bundan sonra video, videoyu ise bilgisayar yazılımları izleyecek.
Dijitalleşen ve dijital olarak dağıtılabilen herşey yakın bir gelecekte parasız olacak.