3K’ya kazık lisans

Ama Türkiye’nin hiç de işine yaramayacak, evlere şenlik bir plan oldu bu.

Bilindiği gibi 3K lisansları gelişmiş Avrupa ülkelerinde yıllar önce ihaleye çıkartılmış, beklentilerin yüksek olmasından dolayı ilk lisans bedelleri astronomik rakamlara fırlamıştı.

Beklentinin yüksek olmasının nedeni çok hızlı İnternet bağlantılarına olanak veren 3K mobil iletişim altyapısının, kullanıcılar tarafından hemen benimseneceği ve çok yaygın bir şekilde kullanılacağı öngörüsüydü.

Ancak bu gerçekleşmedi. Gerçekleşmemesinin en önde gelen nedeni altyapı hazır olduğunda, abonelerin kullanacağı cihazların henüz hazır olmamasıydı.

3K uyumlu cep telefonlarının piyasaya çıkması geciktikçe gecikti. Bu da 3K altyapısına yapılan yatırımların uzun süre atıl kalmasına yol açtı. Bu süreç içerisinde beklemeye dayanamayan ve lisanslarını geri vererek oyundan çıkan yatırımcılar bile oldu.

3K uyumlu cep telefonları piyasaya çıktığında da fazla bir şey değişmedi. Kullanıcılar 3K uygulamalarını beklenen hızda benimsemedi, ilgi göstermedi.

Bunda içerik ve servis sağlayıcıların 3K’ya yeterince hazır olmamasının da payı vardı. Servis ve içerik sağlayıcılar, kullancıların 3K’dan beklentilerini iyi sezemediler ve dolayısıyla hızla benimsenecek servisleri sunmakta geciktiler.

Bu sancılı süreç sırasında teknoloji durmadı ilerledi. WiMAX gibi çok daha düşük altyapı yatırımları gerektiren teknolojiler filizlenmeye başladı. 3K teknolojisi eskimeye, endüstri 4K teknolojisinden bahsetmeye başladı.

Durum öyle gösteriyordu ki, Türkiye ilk kez teknolojiyi geç ithal etmekten zarar değil yarar görüyordu. Belki de 3K’yı atlayıp 4K’ya geçebilecekti.

Aslında 3K’yı atlamak, 4K’yı beklemek de en ideal alternatif değildi. Bu köşede birkaç kez savundum. Türkiye için en iyi alternatif 3K yönetmeliğinin bir an önce çıkartılıp, ya çok düşük bedellerle ya da ücretsiz olarak mevcut operatörlere 3K lisansı verilmesiydi.

İlla bir lisans geliri bekleniyorsa, mevcut operatörlerin dışındaki yatırımcıların katılacağı bir dördüncü 3K lisansı için ihale de açılabilirdi.

Türkiye’nin lisans bedellerinden bütçeye büyük kaynak beklemek gibi bir lüksü olmamalıydı.

Şimdi öyle görünüyor ki, aklın yolu değil bütçeyi doğrultmanın yolu kazandı. AKP hükümeti bir kez daha Türkiye’nin uzun dönemli menfaatini değil, kendi kısa dönemli menfaatini düşündü.

3K lisans bedelleri çok yüksek tutuldu.

Kaybeden Türkiye olacak...