Komşu tazminat lotosu oynuyor

Ekonomik krizdeki Yunanistan umudunu Almanya’dan gelecek savaş tazminatına bağladı. Nazi işgali sırasında ölen 825 bin Yunanlı için istenen rakam 200 milyar Euro

Yunanistan’ın borcu 400 milyar Euro’yu aştı. AB ve IMF’nin 110 milyar Euro’luk kredisi sayesinde ülke iflas etmedi ama özellikle 2013 sonrasında ne olacağı belirsiz. Ekonomi uzmanlarının tahminleri, senaryoları ‘kötü ile beter’ arasında değişiyor. İnsanların moralleri acayip bozuk. Bu gidişatı değiştirebilecek en ufak umut medyanın da katkısıyla halkı günlerce peşinden sürüklüyor.
Geçen aylarda Çin ve Arap sermayelerinin Yunanistan’a oluk oluk akacağı konuşuldu ama daha pek bir şey çıkmadı. Son zamanlarda ise Almanya’dan 2. Dünya Savaşı için tazminat istenmesi gündemde.
Almanya ile İtalya arasında Lahey Adalet Divanı’na intikal eden bir anlaşmazlık eğer İtalya’nın lehine sonuçlanırsa, Yunan vatandaşlarına Almanya’dan tazminat isteme kapısının aralanacağı söyleniyor.
Lahey’e götürülen anlaşmazlık şu: Bir A ülkesinin (İtalya) mahkemelerinde bir ülke hakkında (Almanya) verilen bir kararın B ülkenin mahkemeleriyle farklı olması durumunda ne denli uygulanabileceği ve B ülkesinin mahkemelerine başvurulmadan A ülkesinin mahkemelerinin kararlarının geçerliliği.
Adalet Divanı, A ülkesini haklı bulursa binlerce İtalyan vatandaşıyla davalarını birleştiren Atina’ya 150 kilometre mesafedeki Distomo ilçesi sakinlerine savaş tazminatı isteme hakkı doğacak.
Distomo ilçesi sakinleri, Nazi işgali sırasında 228 kişinin öldürüldüğü gerekçesiyle 100 milyon Euro tazminat istiyor. Yunanistan Yüksek Mahkemesi 2000 yılında verdiği kararla Distomoluları haklı buldu. Ancak, Yunan devleti ikili ilişkilerin bozulmaması için Almanya’dan mahkeme kararının uygulanmasını resmen isteyemedi. Distomo sakinlerinin daha sonra Almanya’da Karlsruhe şehri mahkemesine yaptıkları haciz başvurusuysa reddedildi.

DÜNYAYA GELMEYEN 300 BİN BEBEK

Bunun üzerine, İtalya’nın Floransa mahkemesine başvurarak bu şehirdeki Alman devletine ait gayrı menkullerin haczini istedi. İtalya’daki mahkeme Distomo sakinlerinin lehine sonuçlandı. Ancak İtalyan hükümeti de kararı uygulayamadı.
Yunan devleti, başvuru süresinin bitmesine iki gün kala Lahey’de taraf olacağını ilan etti. İtalyanlar ve Distomolular davayı kazanırsa sırada binlerce Yunan vatandaşı var. Yunanistan’da Almanlar’dan istenebilecek tazminat miktarı 150-200 milyar Euro olarak telafuz ediliyor.
Nazi işgalinde Yunan devletinin uğradığı maddi zarar bugün parasıyla 25 milyar Euro olarak hesaplanıyor. Gerisi Almanlardan istenileceği tahmin edilen manevi tazminat. Gayrı resmi rakamlara bakılırsa Nazi işgali yıllarında 825 bin Yunan vatandaşı hayatını kaybetti. Bunlardan, 39 bini kurşuna dizildi, 12 bini serseri kurşunlarından, 70 bini çatışmalar sırasında, 105 bini toplama kamplarında, 600 bin kişi de açlıktan öldü. O dönemdeki şartlar yüzünden dünyaya gelmeyen 300 bin bebeği ekleyip rakamı 1.2 milyona çıkaranlar da var.
Tabii Almanya’nın görüşü çok farklı. 1950’li yılların sonlarında Yunanistan’a 130 milyon mark savaş tazminatı ödediğini ve meselenin kapandığını savunuyor.
Almanların tazminat ödemesi ihtimali çok zayıf da olsa umut yaratıyor işte.
Yazarın Tüm Yazıları