Fokas kararı gibi 130 dava daha yolda

Yunanistan’ın kuzeyindeki Katerini ve Kavala şehirlerinde yaşayan Yiannis ve Vangelis Fokas kardeşler, Türkiye’den alacakları 5 milyon euro ile neler yapacaklarının planlarını şimdiden kuruyorlar.
Fokas kardeşlerin, 2000 yılında başlayan hukuk mücadeleleri geçen hafta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) tazminat miktarını belirleyen kararı ile noktalandı.
Türkiye, biri 65 diğeri 68 yaşındaki iki kardeşe 5 milyon euro tazminat ödeyecek. AİHM kararı, Yunan vatandaşlarının, kendileri ya da yakın akrabalarının Türkiye’deki gayrimenkulleri için “içtihat” teşkil edebilir.

MİRAS ABLALARINDAN

Yiannis ve Vangelis Fokas’ın bir de ablaları vardı. İstanbullu Rum Apostolos ve Elisavet Pistika tarafından 11 yaşındayken evlatlık edinilen ve Türkiye’ye göç eden Polikseni.
Üvey babası 1981, üvey annesi de 1987 yılında ölünce kendisine Beyoğlu’nda 3 bina miras kalan Polikseni, 1991’de akli dengesini kaybettiği teşhisiyle Zeytinburnu’daki Balıklı Rum Hastanesi’nin Psikiyatri Bölümü’ne yatırıldı. Yunanistan’daki kardeşlerinin vasi tayin edilmeleri başvurusu o zamanlar Türk adli makamlarınca kabul edilmedi.
Polikseni, 2000 yılında öldü ve iki kardeşi Yunan vatandaşı olduğu gerekçesiyle Beyoğlu’ndaki binalar hazineye devredildi.
Fokas kardeşler, ablalarından kalan mirası alabilmek için Türkiye’de açtıkları davalardan bir sonuç alamayınca AİHM’ye başvurdular.
Strazbourg’daki mahkeme, 9 Eylül 2009’da Türk yargıç Işıl Karakaş’ın da imzasıyla, Türkiye’de Hazine’nin Polikseni’nin gayrımenkullerine el koymasının yasal olmadığına ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne ek 1 no’lu protokolün 1. maddesinin ihlal edildiğine hükmetti.
Fokas kardeşler önce 25 milyon euro talep etti. Uzmanlar, biri İstanbul Valiliği Rotary Çocuk Evi olarak kullanılan, diğeri iş merkezi olan üçüncüsü de devlet tarafından başka bir kişiye satılmş binalara 5 milyon euro değer biçti. AİHM de bu miktarı geçen hafta onadı.

KARDEŞLER MEMNUN

İki kardeş 13 yıl süren hukuk mücadelelerinde mutlu sona ulaşmanın sevincini yaşıyorlar bugünlerde. “Hem hakkımızı aldık hem de haysiyetimizi kazandık” diyorlar. AİHM’de Fokas kardeşleri, Kıbrıs’ın yakın tarihindeki dönüm noktalarından birisi olan “Loizidu davası”nın avukatlarından Kıbrıslı Rum Ahileas Dimitriadis, Yunan avukat Dimitris Geldis ve Türk avukat Okan Hemşinlioğlu savundu.

20 milyar euro değerinde 12 bin gayrimenkul var

Katerini şehri avukatlarından olan Dimitris Geldis’e sordum:

Elinizde Fokas kardeşler davasına benzer kaç dosya var?
130 kadar. Müvekkillerimin tazminat talepleri 2-3 milyar euro civarında. Türkiye’de devletin kamulaştırdığı ve Yunan vatandaşlarının hak talep edebileceği yaklaşık 12 bin gayrimenkul var. Değerleri takriben 20 milyar euro.

Türkiye’nin ne zamana kadar tazminatı ödemesi gerekiyor?
Normal şartlarda (itiraz edilmezse) AİHM’nin tazminat miktarı ile ilgili kararı 3 ayda kesinleşecek. Sanırım tazminat 5-6 ay içinde ödenecek. Türkiye AİHM’nin kararlarına saygı gösteriyor. Bugüne kadar tüm tazminat cezalarını ödedi.

Fokas kardeşler davası, gelecekteki benzer başvuruları etkiler mi?
Kesinlikle evet. Yunan vatandaşlarının servetlerini geri talep etmeleri için yol açılmıştır.

Fokas kardeşler tazminat miktarından tatmin oldu mu?
AİHM’nin belirlediği tazminat miktarı makul. Müvekkillerim, 3 binanın onca yıllık kiralarını da talep ettiler ama olmadı. Ama genel anlamda sonuçtan memnunuz.