Kira depozitosu bankaya yatmalı

* Eşim ve ben memuruz, Yenimahalle’de bir ev kiralamayı düşünüyoruz. Ev sahibi, depozito olarak iki aylık kira parasını peşin istiyor. ‘Bunu sözleşmeye yazalım, ilk kira ile birlikte üç aylık kira ödeyeceksiniz’ diyor. Bu konuda birçok değişiklik oluyor, ama nasıl yapacağız? Hem bizi hem de okurları bilgilendirirseniz memnun oluruz.
Acar K.

Acar bey, depozito olarak tabir edilen, kira teminatı üç aylık kira bedelini aşamaz. Bununla birlikte depozito, kiralayana teslim edilmiyor, kiracı ve kiralayan adına bankada açılacak hesaba yatırılıyor. Kiralanan gayrimenkulün tahliyesiyle birlikte kiracıya iade ediliyor. Bankada açılan hesaba yatırılan depozito bedeline faiz de işletilebiliyor, bu faizler kiracının oluyor. Tavsiyem, kanunlardaki yeni düzenlemelere göre hareket etmenizdir. Hayırlı olsun.

ÖĞRENCİLER KİRAMI ÖDEMEDEN GİTTİ

* Bundan birkaç yıl önce, evimi öğrencilere kiraya vermiştim. Bu öğrenciler kira bedelini ödemeden evi boşalttılar. Annelerinin, babalarının telefonunu da almıştım o zaman. Ailelerine telefon ettim, ama aileleri ‘evi kiralarken bize mi sordunuz’ dediler, şaşırdım kaldım. Şimdi, geçen gün tesadüfen bu çocuklardan birinin öğretmen olarak atamasının yapıldığını duydum. Kaç yıla kadar olan kira alacaklarımı tahsil için dava açabilirim?
Nihat K.

Bir kişi, 18 yaşını tamamlamasıyla ergin olur, yani kendi başına iş ve işlem yapabilecek ehliyete sahip olur. Sizin kiracılarınız 18 yaşını geçmişse, üniversite öğrencisi olsalar dahi ehliyet sahibi olurlar. Bu (tam) ehliyetlilerin yaptığı işlemler anne ve babasını bağlamaz. Etik olarak yanlış olsa bile hukuken anne-babadan bir talebiniz olamayacak. Bu nedenle kendi gelirine ve mal varlığına sahip olmayan kişilerle onları borç altına sokan sözleşmeler yaparken kefil alınması olağan bir durum haline gelmiştir. Sözleşmelerde kefil varsa, kefillerden de kira alacağınızı isteyebilirsiniz. Bunun dışında asıl kira borçlularına 5 yıllık süre içinde alacak davası ya da icra takibi açabilirsiniz. Bu 5 yıllık süre, her bir ayın kirası için ayrı ayrı hesap edilir.

MAKBUZ ALMADAN KİRA ÖDEMESİ YAPTIM

* Bizim mülk sahibimiz, bankada hesabının olmadığını söylüyordu, her ayın başında gelip kiraları toplayıp gidiyordu. Bir çok mülkü vardı, kiracılarının tamamını her ayın başında gezip kiralarını toplamayı huy edinmişti. Şimdi mülk sahibimiz vefat etti. Mirasçıları sanki borcumuz varmış gibi bizden geriye dönük kiraları isteyebilir mi?
Seval Ş.

Seval hanım, bu aslında çok sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Eğer elinizde, herhangi bir ayın kira parasının ödendiğine dair makbuz varsa, önceki ayın kira paralarını ödemekten kurtulursunuz. Eğer elinizde makbuz olmadığı gibi, aranızda yapılmış herhangi bir sözleşme de yoksa, yaptığınız ödemeleri tanıkla da ispat edebilirsiniz. Bu şekilde borcunuzdan kurtulabilirsiniz. Ancak, kira sözleşmesi ile oturuyorsanız ve elinizde makbuz, dekont ve sair hiçbir yazılı belge bulunmuyorsa kira bedellerini yeniden ödemek zorunda kalabilirsiniz.

AKAN ÇATININ SORUMLUSU KİM OLACAK

* Bu kış, çok fazla kar yağınca çatı akmaya başladı. Mal sahibine ‘çatıyı tamir ettirin’ diyoruz, yaptırmıyor. ‘Bu normal bir durum, kullandığınız süre içinde meydana geldi, siz sorumlusunuz’ diyor. Akan çatıyı biz mi tamir ettirmeliyiz yoksa mal sahibi mi?
Hasan T.

Kiracı kiralananı ne durumda teslim almışsa, kira sözleşmesinin bitiminde o durumda geri vermekle yükümlüdür. Ancak, kiracı sözleşmeye uygun kullanma dolayısıyla kiralananda meydana gelen eskimelerden ve bozulmalardan sorumlu değildir. Çatıya çıktıysanız ve çatı sizin üzerinde yürümeniz nedeniyle bozulduysa bu takdirde çatıyı yaptırmanız gerekir. Buna benzer bir durum yoksa mal sahibinin sorumluluğundadır.