Ev kadınının mal varlığı hakkı

* Boşanma davamız yaklaşık 2 yıl sürdü. 1995 yılında bir araba, 1999 yılında bir ev satın almıştık. Arabayı 2001’de sattık, 2002’de yenisini aldık. Benim bu araba ve evde bir hakkım var mı?
Meliha K.

Kadınların iş hayatında yer bulmalarının zorluğu ülkemiz açısından mâlum bir gerçek. İş bulabilen kadınlar da aynı işi yaptıkları erkeklere göre daha az gelir elde ediyorlar. 13 yıldan biraz fazla süredir sosyal dünyamızı düzenleyen Medeni Kanun, kadın ve erkek eşitliğini benimseyen kurallarla birlikte eşlerin evlilik süresinde edindikleri mal varlığının paylaşılmasında da çok önemli değişiklikleri beraberinde getirdi.

2002 ÖNCESİ

1 Ocak 2002’den önce kurulmuş evliliklerde, bu tarihten önce edinilen mallar hakkında mal ayrılığı geçerli oluyor. Yani bu tarihten önce alınmış mallar kimin adına ise onun oluyor. Diğer eş, bu malın alımına bir katkısını ispat edebilirse, bu katkısı oranında hak sahibi olur. Örneğin çalışan kadının bu şekilde bir katkısının olduğu kabul ediliyor. Yine, örneğin ziynetlerini satarak evin-arabanın alınmasına katkıda bulunmuşsa bu katkılarını da isteyebiliyor. Çalışmayan kadının, genel olarak mal varlıklarında bir hakkı yok.

2002 SONRASI

Bu tarihten sonra evlilik içinde edinilmiş mallarda diğer eşin yarı yarıya hakkı bulunuyor. Ancak eş, örneğin evin tapusunu isteyemiyor, değerinin yarısını isteyebiliyor. 2002 yılından sonra, kadının çalışması ya da ev kadını olması arasında bir fark yok. Kadın çalışmasa da malların değerinin yarısı
kadar hakkı var.

BÜYÜK HAKSIZLIK

* Yasin bey, eşimden boşanmak için dava açtım. Yaklaşık bir yıl süren davanın sonunda hakim boşanma davamı reddetti. Yeniden boşanma davası açabilmek için 3 yıl beklemem gerekiyormuş. 3 yıldır bekliyorum ben de. Benim sorum şu: Bu süre içinde eşimle hiç bir araya gelmedik, kendi çalışmalarımla bir ev satın aldım, kredisini ödüyorum. Bu evde kanuni olarak hala eşim sayılan kişinin hakkı var mı?
Hakan T.

Hakan bey, sizin sorununuz kanunun en önemli haksız görülen yanlarından biri. Fiili olarak ayrı olsanız da, birbirinize maddi hiçbir katkınız olmasa da edinmiş olduğunuz mal varlığının değerinin yarısı üzerinde eşinizin hakkı var. Aslında kanuna küçük bir ekleme ile bu haksızlık giderilebilir:
TMK 225’deki mal rejiminin sona erme anının TMK 166/4’e göre olan boşanmalarda ilk boşanma davasının açıldığı tarih olarak kabul edilmesi yönünde kanunda bir değişiklik yapılırsa sorunlar büyük oranda çözüleceğini düşünüyorum.