Ankara’nın boşanma istatistikleri

Hukukçular arasında da öteden beri “caiz olan hukuki yollar içinde en sevimsizi” olarak görülmüştür. Evlilik birliği her zaman sakin, durgun ve huzur verici olmayabilir; bazen de acılar ve büyük mutsuzluklar yaşatır. İşte boşanma, bu mutsuzlukları sona erdirme yollarından biridir.

YÜZDE 9’U ANKARA’DA

2012 yılında Türkiye’de 123 bin 325 çift boşanmış. Bu boşanma davalarının 11 bin 83 adedi yani yaklaşık yüzde 9’u Ankara’da görülmüş ve karara bağlanmış. Medeni Kanun’a göre boşanma davaları, eşlerden herhangi birinin yerleşim yerinde ve eşlerin son olarak 6 ay boyunca oturduğu yerde açılabiliyor. Örneğin Ankara’da yaşarken, eşyalarını toplayıp Çorum’da oturan babasının yanına sığınan kadının isterse Ankara’da isterse Çorum’da boşanma davası açma hakkı var.

İLK BEŞ YILA DİKKAT

Atalarımızın “zararın neresinden dönülse kârdır” şeklindeki sözü, belki ticarette değil ama evlilikte kulağa küpe yapılmış anlaşılan: 11 bin 083 çiftten 4 bin 298’i yani yaklaşık yüzde 38’i evlilikte daha ilk beş yılını doldurmadan mahkemeye başvurmuşlar. Bunlardan 352’si evliliğin yürümeyeceğini daha da hızlı anlamış, henüz birinci yılı doldurmadan boşanmaya karar vermişler.
Ankaralıların ikinci favori boşanma dönemi ise evliliğinin 16. Yılında başlıyor: Bu gruptakiler, geçen yıl Ankara’da boşananların yaklaşık yüzde 26,5’ini oluşturuyor.

KRİTİK YAŞ 30-34 ARASI

2012 yılında boşanan erkeklerden 18 bin 670’i 25-29 yaş aralığında iken 27 bin 434’ü 30-34 yaş aralığında yer alıyor. 35 yaşından itibaren erkeğin boşanma ihtimali gittikçe azalıyor.
Kadınlarda ise boşanma ihtimali 25-29 yaş aralığı ile 30-34 yaş aralığında hemen hemen aynı. Boşanan 123 bin 325 kadından yaklaşık 25’er bini 25-29 ve 30-34 yaş aralığında bulunuyor. Bu yaşlardan itibaren kadınlarda da boşanma oranı azalıyor.

ANA NEDEN GEÇİMSİZLİK

Boşanmanın yüzde 99,37’sinin nedeni ‘geçimsizlik.’
Medeni Kanun’a göre, boşanma davası örneğin 161. maddeye göre zina, 164. Maddeye göre terk veya 166. Maddeye göre “şiddetli geçimsizlik” evlilik birliğinin temelinden çökmesi) sebepleriyle açılabiliyor.
Ancak verileri incelediğimizde bunun sadece teoride kaldığını görüyoruz: Geçen yıl gerçekleşen 11 bin 083 boşanma dosyasından sadece 2 tanesinde zina, 1 tanesinde eşin hayatına kast, 12 tanesinde terk ve sadece 1 tanesinde akıl hastalığı boşanma sebebi olarak belirtilmiş, 50 dosyanın ise sebebi kayıtlara geçmemiş.
Geriye kalan 11 bin 014 adedinde ise boşanma sebebi benim “torba madde” olarak adlandırdığım 166. Maddede düzenlenen “şiddetli geçimsizlik” olarak anlatılmış hâkime. Buna göre geçimsizliğin oranı yüzde 99,37 olarak hesaplanıyor. TÜİK’in verilerine göre eşini aldatmayan, dövmeyen, terk etmeyen, yüz kızartıcı suç işlese de eşi tarafından affedilen bir toplumda yaşıyoruz, ne mutlu bize. Tek kusurumuz ise bir aradayken geçinememek.

YÜZDE 2’Sİ OKUMA-YAZMA BİLMİYOR

Boşanan Kadınların yüzde 2’si okuma-yazma bilmiyor
İstatistiklere göre geçen yıl Türkiye’de boşanan 123 bin 325 kadından 2 bin 253’ü, erkeklerden ise 776’sı okuma-yazma bilmiyor. Okuma-yazma bilenlerden de 4 bin 222 kadın ile 2 bin 040 erkek ise bir okul diplomasına sahip değilmiş. Boşanan kadınların 32 bin 509’u lise, 16 bin 850’si yüksek öğrenim mezunu; erkeklerin 34 bin 095’i lise mezunu iken 19 bin 220’si yüksek öğretim diplomasına sahipmiş.

EŞLERİN EĞİTİM DÜZEYİ

Bu verileri incelerken karşılaştığım en ilginç veri ise şu oldu. Tüm ülkede boşanma davası açanlar içinde hiç okuma-yazma bilmeyen 776 erkeğin 18’i yüksek öğrenim diplomasına sahip bir kadınla evlenmiş. Okuma-yazma bilmeyen kadınlardan yüksek öğrenim diplomasına sahip bir erkekle evlilik yapanların sayısı ise 25.
Davaların sadece yüzde 22’si Bir Yıldan Uzun Sürüyor
Ankara’da açılmış 11 bin 083 davanın 6 bin 69’’u 4 aydan daha kısa sürmüş. Bir yıldan daha uzun süren dosya sayısı ise toplam 2 bin 453, bunlardan da sadece 318 tanesi 3 yıldan daha uzun sürmüş.

EVLİLİK AYI HAZİRAN

Geçen yıl Türkiye’de tam 603 bin 751 çift evlenmiş. Bunlardan 36 bin 191’i Ankara’mızda gerçekleşmiş. Ankaralıların yaklaşık yüzde 15’i Haziran ayında evlenmeyi tercih ederken, 4 bin 925 çift (yaklaşık yüzde 13) bahar ve yaz aylarını bekleyemeden Aralık-Ocak-Şubat aylarında dünya evine girmişler. Ankaralıların Haziran’dan sonra ikinci favori ayı ise Eylül olmuş.

DAHA DETAYLI VERİLER HAZIRLANMALI

Veriler incelendiğinde özellikle çocuklara ilişkin bilgi eksikliği göze çarpıyor. Boşanan ya da yeniden evlenenlerin kaç çocuklu olduğuna, çocukların yaşlarına, cinsiyetlerine, velayetin kime bırakıldığına, yine reddedilen boşanma dosyaları dair kapsamlı bilgiler TÜİK‘in elinde yok. Boşanmaların nedeni geçimsizlik gibi görünse de sayısal olarak patlama yaşayan “koruma-evden uzaklaştırma kararları” TÜİK’i yanlışlıyor. Boşanma kararını veren mahkemenin istenen tüm bu bilgileri işleyeceği bir formu doldurması ile çözüm rahatlıkla sağlanabilir.