Vicdan ve iç’işleri

İnsanın içinde duru, tertemiz suyuyla durma kaynayan bir pınardır sanki.
En müşkül, en yaman mevzularda bile kolayca, -neredeyse kendiliğinden- devreye girer, durular, temize çeker meseleyi...
Victor Hugo’nun “Vicdan, insanın içindeki tanrıdır” sözü, üzerinde etraflıca düşünmeye değerdir.

* * *

Vicdan doğuştan değildir elbet. Ama insanın muhakeme yeteneğiyle vücut bulan idrak ve adalet network’ünde, kuruluşunda yüklenmedikçe düzenli çalışmayan ya da bir anda çökebilen bir şeydir de sanki.
Anlamaktan öte hissetmek için kalbin açık olması yetmiyor çünkü.
Hissedilene adaletle yaklaşabilmek de gerekiyor. Ki, bu da içişlerimizde-dışişlerimizde yüzleşmeyi getiriyor çoğu kez.

* * *

Vicdanın nemenem bir şey olduğunu hayatım boyunca yaşadıklarımla, iyisi-kötüsüyle öğrendim.
Hala da öğreniyorum aslında; çünkü vicdanın körleşmemesi, içeriden ya da dışarıdan “kandırılmaması” öğrenmeyi, bilgiyi de gerektiriyor.
Başta kendinle, mücadele etmeyi de...
O nedenle, vicdanın otoriteyle asla geçinemeyeceğini biliyorum. Pek üniforma, forma filan giyemeyeceğini de...
Çünkü güçlü vicdan gücü de sınırlar.

* * *

Rahat durmaz, inancı da sorgular, en kutsal sayılan ideolojileri de...
Vicdanın asla “ama”sı olmaz çünkü. “Çünkü”sünün ise bazen iyice anlatılması gerekir.
Kibirsiz, hesapsız bir merhamet, bağışlamak, empati, vicdana dair çok şey öğretir insana... Ama maalesef iktidarlar, ideolojiler, hatta yargı bu yolla öğrenmez pek.

* * *

İşlediği bir suçun cezasından, etik yaptırımlarından kurtulan, kaçan, azad olan bir insan, hiç ummadığı bir anda bastıran vicdanın azabıyla içe kapanan parmaklıklar arasında kalabilir.
İnsanın zindanı da olabilir, bağı-bahçesi de...

* * *

Vicdan, yastıkta uyumaz, hatta yastıkta uyanır çoğu kez. Temizse, en rahat yastıktır.
Çünkü bizi dışarıdan değil içimizden gözetler, o nedenle yarası daha kanatıcı, acısı daha kalıcıdır.
Uyuyan vicdanı uyandırabiliriz, ama uyuma taklidi yapan (ve kendini öyle rahatlatan) vicdanı asla...
Vicdanı, ülkemizin, şehrimizin, hayatımızın en ana meselelerinden birisi olarak gördüğüm için yarın devam edeceğim.