Günü de dünü de beter

TARİHE bakarsak, Türkiye’de 8 Mart’ı, Dünya Kadınlar Günü olarak 1921’den beri kutluyoruz. Lakin gazetelere baktığımızda durum farklı. Kadın uzun yıllar “günü”yle değil, erkek dünyasının hazırladığı menü”yle yer alabilmiş birinci sayfalarda...

Haberin Devamı

Şöyle bir 1950’lere, 8 Mart’lara gidelim önce. 1950’de Kadınlar Günü ile ilgili tek haber yok birinci sayfada...
Bir yıl sonra var bir haber ama kara mizah gibi:
“Dün 59 kadın işçi daha zehirlendi...”
1952, 53, 54’te yok. 9 mart 1955’te “Kadınları Koruma Derneği’nin faaliyette” olduğunu yazıyor gazeteler.
Amma velakin, Ahlak Zabıtası ile işbirliği içindeymiş dernek!

ERKEKLERİ “PABUÇLARİYLE” DÖVDÜLER

8 Mart 1956’da ise kadınlarla ilgili tek haber; kendilerine “Çirkinsiniz” diyen 2 genci “pabuçlariyle” döven 5 genelev kadınına dair.
1963’e kadar yine tık yok... Ve 8 Mart 1963’teki “kadın haberi” yine bambaşka telden:
“Film yıldızı Cavidan D. evli bir işadamıyla zina halinde yakalandı...”
* * *
8 Mart 1965’te ise geçmişte kaldığını hâlâ varsayamayacağımız bir haber var 1. sayfada:
“Karı-koca imam nikahını kabul etmeyen genç kızı boğdu...”
Kuma geleneğimizin cinai bir örneği yani...

Haberin Devamı

ABD'Lİ 50’LİK DAMADA 100 BİN BAŞLIKLA 17’LİK KIZ

İki yıl sonra, 8 Mart 1967 tarihli gazete ise “kadın haberleri”yle dopdolu:
“Kaçırılan 3 kadın 10 gün esir kaldı...”
“50 yaşındaki Amerikalı damat 100 bin başlığı sayınca, 17 yaşındaki köylü kızı Hamiyet’e de evet demek düştü...”
Yine aynı gün aynı sayfada, 4. karısının Endonezya Başkanı Sukarto’ya nurtopu gibi bir evlat verdiği haberiyle mutlu olup...
“İçeri baktılar diye mahalleyi taşa tutan Rabia’nın tevkif edilmesine” milletçe seviniyoruz.

Günü de dünü de beter

“DİŞİ TERÖRİSTLER” VE DENİZ GEZMİŞ'İN HAREMİ!

8 Mart 1970’te bir “kadın haberi” müjdelerle birinci sayfada:
“Türkiye güzelini seçiyoruz, en güzel kıza bir otomobil...”
1971’de, 12 Mart darbesine giden yolda da önceleri kadının adı yok elbet.
Ama sonraları teröristlere saklanacakları evleri tutan, “dişi terörist” haberlerinden geçilmiyor ortalık.
Ha bir de, ODTÜ yurdundaki odasında bulunan bir kağıtta kız isimleri bulunmasından hareketle, “Deniz Gezmiş’in haremi” başlığı var birinci sayfalarda...
Ok atmada üstümüze yok elbet.
* * *
Gazetelerde Kadınlar Günü’ne ilişkin 1980 8 Mart’ına kadar yine tek satır yok.
Ama o gün, ilk kez bir haber sızıyor sayfaya:
“İstanbul ve İzmir’de kadınlar zam ve hayat pahalılığına karşı boş tencerelerle yürüyüş yaptı...”
Fakat 6 ay sora 12 Eylül darbesi geliyor tabi.
Ve Dünya Kadınlar Günü’nün kutlanması da, nümayiş ve toplanma yasağıyla 4 yıl (b)askıya alınıyor.

Haberin Devamı

AŞ, SAYGI, EŞİTLİK AMA YA AŞK?

Ve ve ve... Dünya Kadınlar Günü’ne dair ilk haber, 8 Mart 1984’de birinci sayfada yer alıyor:
“Dünya Kadınlar Günü’nde kadınlar konuştu: Erkeğin iki katı iş yapıyoruz...”
Ama kadınlar sokakta kutlayamıyor, sadece “hanım hanımcık” sözlü mesaj verebiliyor o günlerde...
Netekim, 1985 Mart’ında yine Kadınlar Günü gir(e)miyor gazetenin birinci sayfasına.
* * *
Geliyoruz, 8 Mart 1986’ya...
Dünya Kadınlar Günü manşetten “Cee” diyor:
“Kadınlar Günü’nde Türk kadınından üç istek: Aş, saygı, eşitlik...”
“Cee”
diyor, çünkü bir yıl sonra 8 ve 9 Mart 1987’de yine esamesi yok Kadınlar Günü’nün.
1988’de ise Dünya Kadınlar Günü kutlanıyor haberiyle yer alıyor gazetelerde.
Anlaşılan o yıllarda da anca iki-üç yılda bir iki satır “haber yapılmaya değer” bulunuyor Kadınlar Günü.

Haberin Devamı

KADINLAR GÜNÜ’NDE TOPTAN KOVDULAR

O malum gün, 1989’dan itibaren ise coplanan kadınlarla meşum bir haber olarak giriyor birinci sayfalara...
92-93-94-95-96’da yine tek satır yok.
8 Mart 1997’de ise, RP’li Devlet Bakanı’nın Dünya Kadınlar Günü sürprizini okuyoruz:
Çocuk Esirgeme Kurumu’ndaki 50 kadın yöneticiyi görevden alıp, yerine erkekleri tayin etmiş!
* * *
Sonraki yıl, 1998’in 8 Mart’ında ise Aile Araştırma Kurumu’nun anketine göre her 100 kadından 34’ünün dayak yediği haberi var.
Aradan geçen 17 yıla rağmen, bu oran aynen duruyor; yüzde 34... Kadınların yarısından fazlası ise sözlü şiddete hedef oluyor.
Kadın cinayetleri derseniz... Adalet Bakanlığı verilerine göre 2002 ile 2009 yılları arasında yüzde 1400 artış olduğunu söylüyor haberler.

Haberin Devamı

Günü de dünü de beter

REÇEL KAVANOZUYLA NEFSİ MÜDAFAA

Sonunda milenyuma, 21. Yüzyıl’a giriyoruz da Dünya Kadınlar Günü her yıl yerleşiyor birinci sayfalara.
Yani 15 yıldır... Geçmişi bile daha ne kadar yeni.
Giriyoruz da...
Hürriyet’in Kadınlar Günü manşeti 2012’de yine bir kadın cinayetiyle geliyor:
“9 Mart’ı göremedi...”
Geçen yıl, 8 Mart 2014’de de 21 yaşındaki üniversite öğrencisi Özge Gündoğan’ın 5 kurşunla öldürüldüğünü okuyoruz birinci sayfadan.
Bugün ise tecavüzden reçel kavanozuyla kurtulan kadını...
* * *
Kadınlar Günü kutlu olsun desek zor, mutlu olsun desek o da uzakta...
Artık dilekle, dilemekle olmuyor.

Yazarın Tüm Yazıları