Fransa'ya ne yapsak

O günlerde yazmıştım, yine daldan dala uçuşmuştu protestolar.
Ak Partili milletvekilleri misilleme olarak Fransa’nın Cezayir’de soykırım yapıldığını inkar edenlerin cezalandırılmalarını içeren üç teklif sunmuştu TBMM Başkanlığı’na mesela...
Ankara Belediye Meclisi’nde de “Paris Caddesi Sütçü İmam olsun. De Gaulle de Talat Paşa Caddesi...” önerisi gelmişti gündeme. Fransa malumu ilam edip o tuhaf yasayı çıkardı sonunda. Ve yine o mahut soru geldi gündeme:
“Fransa’ya ne yapmalı, ne etmeliyiz?”

Bir ülkeyi protesto etmeye kalktığımızda, kara mizaha dönüşüyor tepkiler.
Fransa protestoları da müsamereye döndü.
“Türkiye’de kaçak çalışan Ermenileri sınırdışı edelim”den, “Meydanda Fransız malı tekstil ürünlerini yakalım”a kadar uzandı tepkiler..
Ancak tepki mönümüz/dilimiz baştan sınırlı.
Ültimatom çekelim desek, ültimatom Fransızca.
Bir miting organize etsek, organizasyon da aynı dilden.
Parlamenterler bir tedbir düşünseler.
Fabrikatörler ambargo koysa, o sözcükler de Fransa’dan ithal...
Boykot etsek, o da İngilizce.
Protesto etsek İtalyanca.
İsabet Fransız Büyükelçiliği önüne bırakılan siyah çelenk, Farsça.

Türk işi birşeyler yapmaya kalkınca da, ifrat-tefrit meselesi.
Taksiciler de kalkmıştı o dönem ayağa:
Fransız yolcu almayacağız!
Reno’larına binen turiste soracaklar:
Est ce que tu es Française?
Turist ‘Oui (Vıy)’ derse, taksici hoplayacak:
Vay!

Daha radikal (ki bu sözcük de Fransızca) tepkiler de geldi.
Örneğin okullarda Fransızca’yı yasaklamak. Tevfik Fikret’te, Galatasaray’da mesela...
“Gavura kızıp, oruç bozmak” mı?..

21. yüzyılda hiç bir kültür, hiç bir ülke, bir kentin yaşamından silinemez.
O nedenle “protestolar”, “kültür boksu”na dönüşmemeli. “Halk ozanı” atışmasına da...
Sağduyu ve akıl hakim olmalı.
Belki en masumu, “Dögol Caddesi”nin isminin değiştirilmesi. Ama Charles De Gaulle, Fransız olmaktan öte tarihi bir kişilik. Ötesi, ismini sünnet edip sokak tabelasında “Dögol” yapmışız zaten.
Yoksa daha orijinal bir tepki mi bulsak?
Ama zor, yine Fransızca...