Ocağın seyir defteri

CHP milletvekili Sezgin Tanrıkulu Soma’da felaketin yaşandığı maden ocağında geçen yıl bir iş kazası nedeniyle 14 Kasım 2013’te Çalışma Bakanı Faruk Çelik’e soru önergesi veriyor. Çelik 18 Nisan 2014 tarihinde verdiği yanıtta “İş güvenliği açısından mevzuata aykırı yedi aykırılık tespit edilmiştir” diyor, yani daha yeni. Ve bu ocakla ilgili incelemeleri özetliyor: 28 Ekim 2005’te dokuz eksiklik tespit edilmiş, para cezası kesilmiştir. 24 Ocak 2007’de on beş eksiklik, kapatma, 30 Ocak 2008’de beş eksiklik, para cezası, 27 Ocak 2010’da üç eksiklik, kapatma, 19 Ocak 2011’de altı eksiklik, para cezası, 14 Eylül 2011’de on dört eksiklik, kapatma, 19 Ekim 2011’de kapatmanın kaldırılması, 16 Nisan 2012’de dört eksiklik, para cezası, 15 Mart 2013’te on iki eksiklik, kapatma, 25 Nisan 2013’te kapatmayı kaldırma, 23 Ekim 2013’te yedi eksiklik, para cezası ve kapatma.
“Geliyorum” diyen felaketin seyir defteri.

Vardiya ve trafo

ÖZEL maden ocaklarında üretilen kömür TKİ’ye satılıyor, Soma’da termik santralda kullanılıyor. Ne kadar kömür üretilir ve TKİ’ye satılırsa, ocak o kadar kâr ediyor. Madenciler, “Yıllardır söylüyoruz, her maden ocağının TKİ’ye verdiği kömür miktarına kota koymak gerek. Kota iş kazalarını önlemenin yollarından biri. Aksi halde, üretimi arttırmak için bir vardiya çıkmadan ikinci vardiya içeri giriyor ve bir kazada hayatını kaybedenlerin sayısı katlanıyor” diyor.
CHP ve MHP Manisa milletvekilleri bütçe görüşmelerinde, soru önergelerinde, gündem dışı konuşmalarda Soma’yı defalarca dile getiriyor. Soma madenlerinde iş kazası eksik değil. Son iki yıldır, denetim özellikle vurgulanıyor. Yine uzman madencilerin iddiası:
“Trafo patladı, yangın çıktı deniyor. Trafo patladı ise, kendi içinde patlar, dışarıya ısı da vermez, kıvılcım da sıçratmaz. Akla iki ihtimal geliyor. Ya yangın nedeni trafo değil ya da trafo ocakta olması gereken yerde değil, teknik olarak araştırmak gerek”.
Teknik bir konu ama, çok dikkat çekici.

Yanıt ünitesi yok

“Soma Devlet Hastanesi’nde yanık ünitesi yoktur. Soma’da maden ocaklarında meydana gelen kazalarda yanıklı yaralılar İzmir Bozyaka Hastanesi’ne sevk edilmekte, sevk sırasında yaralılar hayatlarını kaybetmektedir. İşçilerin hayatlarını kurtarmak için Soma’da yanık ünitesi oluşturmayı düşünüyor musunuz?”
MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay 2 Aralık 2013’te Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’na bu soru önergesini veriyor. Soruya yanıt henüz yok.

880 bin iş kazası, 13 bin 442 ölü

-MADEN, tersane, inşaat başta olmak üzere Türkiye’de iş kazaları AB’nin sekiz buçuk katı. TÜİK verilerine göre 2002-2013 arasında:
-Toplam 880 bin, günde ortalama 219 iş kazası var, bu kazalarda 13 bin 442 işçi hayatını kaybediyor.
-2002’de iş kazalarında 872 kişi, 2013’te 1.235 kişi hayatını kaybediyor.
Toplam kazaların yüzde 13.4’ü madencilik ve taşocağı alanında meydana geliyor. Büyük felaketin yaşandığı Soma’da 2013 yılında 5 bin iş kazası yaşanıyor, bunun yüzde 90’ı madenlerde. Bu rakamlardaki inanılmaz artış iş güvenliğindeki büyük açığı ortaya koyuyor.

Üç gün önce genel kurul

SOMA’da felaket 13 Mayıs öğleden sonra yaşanıyor. Ondan dört gün önce, 9 Mayıs’ta Soma Maden-İş Kongresi yapılıyor. Soma Maden-İş’e kayıtlı yaklaşık on üç bin işçi var. Genel kurulda oy kullanan işçi sayısı 161, yüzde bir buçuk oranında çok düşük katılım, çok dikkat çekici. Neden bu kadar az?
O kongrede yönetime kamudan bir, özel kesimden dört işçi seçiliyor. Özel kesimden seçilen işçilerden ikisi facianın yaşandığı maden ocağında çalışıyor. Kongrede iş kazaları vurgulandı mı, bilemiyorum, tutanaklara ulaşmaya çalıştım, başaramadım.