İran parmağı Kürt gölgesi

Bu üç senaryonun ilk ikisi Ankaranın, Irak politikasını etkileyecek türde. Değiştirmesini gerekli kılacak nitelikte. Üçüncüsü El Kaide terörü ise, ancak teröre karşı önlem almakla sınırlı.

Ama, İran parmağı ya da Kürt gölgesi, Irakın bütünlüğünü tehdit edecek boyutlara uzanabilir. Türkiye yıllardır sadece ve sadece üniter Irak diyor ve tüm tezini Irak’ın bütünlüğüne oturtuyor. Oysa şimdi, Irakın parçalanma olasılığına karşı, yeni bir refleks geliştirmek gerek. Iraktan bir, iki, hatta üç ayrı devlet çıkması en çok Türkiyeyi ilgilendiriyor. İşin ilginç yanı, ABDde artık bu tezler konuşulmaya başlanıyor.

DÖRT KOLLU HEYKEL

Kuzey Irakta Erbil kentinin ortasında bir heykel var. Dört el aşağıdan yukarıya uzanıyor, ama birleşemiyor, ayrı.

Dört ayrı el, dört ayrı ülkede, Türkiye, İran, Irak ve Suriye’de yaşayan Kürtleri anlatıyor. Heykel, birleşmenin arzusu. Nasıl birleşecek?.. Bir devlet altında!..

El Hakim’in öldürülmesinde, Kürt parmağı senaryosu, bu arzunun yerine getirilmesinde iyi bir fırsat. Irakın bugünkü karmaşık yapısı ve kaos ortamında, Kürtlerin yaşadığı Kuzey Irak, halen en güvenli bölge. Irakın herhangi bir başka yerinde çıkan olaylar, sürekli olarak, Kuzeydeki güvenli bölgeyi anımsatıyor. Kürtlerin böyle bir senaryoda rol almaları, bizim

bölge iyidir, biz Irak’tan ayrılalım ve ayrı bir devlet kuralım

tezini pekiştiriyor. Heykeli hayata geçirmenin zamanı!..

Senaryolardan biri bu nedenle, Kürt gölgesine oturuyor.

1350 YILLIK NECEF

Irak 637de Müslümanların eline geçiyor. Hazreti Ali, İslamın merkezini başkent Medineden Kufaya taşıyor. Ve böylece Necef, 1980e kadar, yaklaşık 1350 yıl Şiilerin merkezi oluyor.

1980de Humeyni İrana dönünce, Şiilerin başkenti Kum kenti oluyor. Ancak, ne zaman ki, Saddam devriliyor, Şii lider El Hakim Necefe yerleşiyor, işte o zaman Necef’in yeniden Şiilerin merkezine dönüşme eğilimi hızlanıyor.

Yirmi yılı aşkın süre İranda yaşamış olan El Hakim, neden İranın hedefi olsun?..İrandaki molla rejiminin Şii merkezi Kumu, Necefe kaptırması, molla rejimini ayakta tutan zeminin kaymaya başlaması demek. Şiiler artık kendi tarihsel topraklarına dönüyor. Bu da, İrandaki molla rejimini zayıflatan bir etken.

Senaryolardan biri de, bu teze oturuyor. El Hakim’in öldürülmesi, mollaların yararına!.. Kaldı ki, parçalanmaya giden Irakın güneyinde neden bir Irak Şii Devleti kurulmasın?.. İran Şiileri denetiminde!.. Merkez, tekrar Kum olmak üzere!..

Elbette, bunlar birer senaryo. Ama, birinci elden bilgiler. Ankaranın üzerinde düşünmesi gereken tezler. Şu sıralarda ne kadar düşünce jimnastiği olursa, o kadar yararlı.