Haydi, şu habere birlikte bakalım!

‘‘ABD Büyükelçisi, Irak'ta 25 yıl kalırız. Dünyanın bu bölgesinde demokrasi kültürü yok, diyor.’’

Haber bununla kalmıyor, Kürtler, Musul-Kerkük ve devamında, her satırı çok çarpıcı bir haber. Üstelik, sözler ABD Büyükelçisi Pearson'a ait. Kendi verdiği bir yemekte, bizim siyasetçilere ve milletvekillerine söylüyor bunları!..

Bir diplomat böyle konuşur mu?.. Yazı İşleri’nde bir tartışma başlıyor. Öncelikle ‘‘doğru mu’’ sorusu. Eğer doğruysa, tartışmasız manşet!.. Üstüne de yorum gerek!..

Haberin kaynağı kim ya da kimler?.. Bir CHP milletvekili. Hemen diğer soru, ‘‘İngilizce biliyor mu?..’’ Yanıt, bilmiyor!.. Ama, tercüme var. Yazı İşleri’nde haberin doğruluğu konusunda sorular belirmeye başlıyor. O zaman, her haberdeki kaçınılmaz yöntem, double check, yani aynı haberi farklı kaynaklardan kontrol etmek.

Haber yeniden Ankara'ya soruluyor, Tufan Türenç, yemekte bulunan bir başkası ile konuşuyor. Türenç ve Hürriyet Ankara Bürosu aynı noktada buluşuyor: ‘‘Haber doğru değil!.. Pearson böyle bir söz söylememiş!..’’ Bunun üzerine, ilk anda gazetecilik açısından müthiş iştah açan ve fakat doğru olmadığı anlaşılan haber, Hürriyet'e girmiyor.

Aaaa!.. Dün gazetelere bakıyorum, üç-dördünde bu haber, o yanlış haliyle manşet!.. Yani, haber doğru mu, sorusu yok!.. Haber geliyor, hooop manşete!.. Vahim!..

Bunlar işin haber mutfağı yönü.

ASIL HABER NE?..

Dün sabah aynı yemekte bulunan birkaç siyasetçi ile konuşuyorum. Yemekte konuşulan ne?.. Birkaç kaynaktan edindiğim bilgilere göre:

Amerika, tezkerenin TBMM'de gecikeceği yönünde bir izlenime sahip. Ancak, bu gecikme ya da Güvenlik Konseyi kararı Irak'a yapılacak harekatı etkilemiyor. Bush harekatı mutlaka yapıyor.

Türkiye tezkereyi çıkarmazsa, Saddam sonrasında Türkiye'nin rolü?.. Büyükelçi ‘‘Bunu Amerika yeniden düşünüyor’’ diyerek, diplomatik bir yanıt veriyor.

Tezkere çıkmazsa, PKK ne olacak?.. Büyükelçi, ‘‘Ankara ile anlaştık, yeni bir PKK terörüne karşı, Türkiye önlemini alır!..’’

Kuzey Irak'ta herhangi bir Kürt isyanı ya da devlet kurma girişimi?.. Pearson, ‘‘Kuzey Irak bizim kontrolümüz altında, ne isyan çıkar, ne de Kürt Devleti kurulur!..’’

Ama şimdi, bir soruya Pearson'ın en önemli yanıtı: ‘‘Irak'ta 150 bin askerimiz var, O güçle, biz orada rejimi değiştireceğiz. Rejim değiştirmek, Bosna-Hersek'te ve Afganistan'daki gibi, en az beş yıl sürüyor.’’

İskenderun Limanı'nda neler oluyor?.. Pearson: ‘‘Giden asker ve tanklar Türkiye'ye ait, sizin topraklarınızdan Kuzey Irak'a bize ait tek bir tank bile geçmedi.’’

Bir haberin öyküsü böyle!.. TV'lerdeki televole açmazı, yazılı basında doğru-yanlış kaygısının kaybolması ve sözüm ona savaşa hayır kampanyasını desteklemek üzere, bir CHP milletvekilinin işgüzarlık yaparak kasıtlı haber pompalaması, gündemi yanlış yerlere sürüklüyor!.. Çok yazık!..