Lozan’a 90. yıl övgüsü

Yabancı bilimadamları Lozan’la ilgili çarpıcı değerlendirmeler yaptılar. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün himayesindeki toplantıya Gül, ‘yoğun programı’ nedeniyle son anda katılamayacağını bildirdi. Ama sempozyuma ‘okunmak’ üzere gönderdiği mesajı bilimadamları ve diplomatlar tarafından beğenildi. Çünkü “Lozan’ı doğru anlamak için siyasi ve ideolojik değer yargılarından uzak bir bakış açısı gerektiğine inanıyorum” dedi. Lozan Barış Anlaşması’nın yakın tarihimizin en kritik kurtuluş mücadelesi ve bunun diplomatik müzakerelerinin sonucu sağlandığını vurguladı. Bu tarihi anlaşmanın bilimsel bir metodoloji dahilinde tartışılmasını sağlayacak etkinliklerin Lozan’ın daha iyi anlaşılmasına katkı yapacağını bildirdi. O yıllarda imzalanan pek çok barış anlaşması kısa sürede hükümsüz kalırken, aksine Lozan’la sağlanan barışın kalıcı olduğunu belirtirken, konuşmasını şöyle bağladı:
“Bu vesileyle Lozan Barış Anlaşması’nın asli mimarları olan Cumhuriyetimizin kurucusu, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, Heyet Başkanı İsmet İnönü’yü ve aziz şehitlerimizi bir kez daha saygıyla anıyorum.”

İNÖNÜ VE SABANCI VAKIFLARI

Sempoyumun açılışını İnönü Vakfı Başkanı, İsmet İnönü’nün kızı Özden Toker ve Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. A. Nihat Berker yaptılar. Lozan Anlaşması’nın ‘akla güvenmeyi, kendine güvenmeyi, başarmayı ve gençliğin önemini’ temsil ettiğini söylerken, çevremizde ‘girişimcilik ve yenilikçilik’te eksik yanlarımızın bulunduğunun altını çizdi. Özden Toker, “Bu yıl 2013 sonbaharında ülkemizin tarihinde hepimizin hayatında çok önemli rol oynayan 90. yıldönümleri var: Ankara’nın başkent oluşu, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu gibi.. Aralarında ise hepsine imkan sağlayan Lozan Barış Anlaşması...” dedikten sonra İnönü Vakfı’nın Lozan konusunda üniversite gençleri arasında yapılan çalışmaları ve projelerini anlattı. İlkokul çocukları için hazırlanan ‘Zor Ödev; Lozan’ ve ‘İlkbaşbakan’ kitaplarından sonra şimdi de ‘90 Soruda Lozan’ kitabını çıkarmak üzere olduklarını bildirdi. Kızılay’da Çankaya Belediyesi’nde Uray Salonu’nda İnönü ve Lozan’la ilgili resim sergisi çok beğenildi.

TÜRKİYE NASIL KURULDU

Sabahki oturum İnönü Ailesi’nin yakını Prof. İlhan Tekeli’nin yönetiminde başladı. Tekeli, “Türkler savaşı kazanır ama barışı yapamaz denir. Ancak cezalandırıcı bir anlaşma olan Sevr’i yıkan da Lozan Barış Anlaşması’dır ve bunu da İnönü yapmıştır” dedi.
Princeton Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu, “Versay Barış Anlaşması’nda Sevr’e giden Yol: Karşılaştırmalı bir Bakış’ başlıklı konuşmasında, Batılıların Osmanlı’yı paylaşımındaki dağınıklığını, Hilafetin paylaşımını, Arapların oyunlarını, Hindistan Müslümanlarına karşı batının baskılarını çarpıcı örnekleriyle anlattı. “Paylaşım kimseyi memnun etmedi” dedi.
Leiden Üniversitesi’den Prof. Dr. ErikJan Zürcher’in konuşmasından sonra E. Büyükelçi ve Çağ Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ali Engin Oba, Türkiye’ye ilk olarak tayin edilen Amerikan Büyükelçisi Grew Child’in gözünden Lozan’ı anlatırken, bu diplomatın daha sonra Lozan’da gözlemci olarak Amerikan menfaatlerini koruduğunu ama biraz da Türkiye’yi kayırdığını özetledi. (Prof. Oba, bu konuda belgesel nitelikteki kitabının yakında çıkacağını söyledi.)
Ermeniler konusunda Türk tezlerine yakın görüşleri olduğu bilinen Prof. Dr. Heath W. Lovry’ın konuşması ilgi ile izlendi. ‘Bir Amerikalı gazeteci (Streit) gözüyle Lozan ve İsmet İnönü’yü anlatırken, (1950’lerde TIME dergisine kapak oluyor) Atatürk ve İnönü ile ilginç söyleşilerini nakletti. Hele bir fotoğrafı vardı; bu gazeteci 1921’lerde çekmiş; Eskişehir’de bir okulda küçük çocuklar vals yapıyorlardı. Atatürk’ün Ankara Garı’ndaki evindeki odasını anlata anlata bitiremiyordu; “Savaş sırasında antika halılar, çalışma odası ve kitaplar ve elinde bir tespih...” Princeton Üniversitesi’nden Bahçeşehir Üniversitesi’ne konuk gelen Lovry, “Bugün bu vals var mı?” diye sordu ve alkış aldı. (Amerikalı gazetecinin anıları Bahçeşehir Üniversitesi’nce ‘Bilinmeyen Türkiye’ adıyla yayınlandı.)
Öğleden sonraki konuşmacılar; Prof. Dr. Nur Bilge Criss (Bilkent), Sevtap Demirci (Boğaziçi), Doç. Dr. Gün Kut (Boğaziçi) ve Prof. Dr. Baskın Oran’dı.
Evet zorlu bir mücadelenin sonunda Türkiye kurulmuştu ama nasıl? O nedenle bilimadamları Atatürk ve İnönü’ye övgüler yağdırıldı.
Kıymetlerini bildik mi ne yazık ki hayır!
İnönü Vakfı, bu konuşmaları yayınlamalı.

Sempozyumu kimler izledi

ESKİ TRT’ci Mehpare Çelik’in sunuculuğunu yaptığı etkinlikte CHP’den ne yazık ki, İnönü’nün torunu CHP Milletvekili Gülsün Bilgehan ve yeni cezaevinden çıkan Prof. Mehmet Haberal’ın dışında hiç kimse yoktu. Bu konuda CHP’ye epeyce eleştiri yapıldı. Konuklar arasında tespit edilebilenler arasında şu isimler dikkatimizi çekti: Semahat Arsel, Yekta Güngör Özden, Taha Akyol, Baskın Oran, Cemal Koçak, Kemal Nehzoroğlu, Demir Arı İnan, Üstün Dinçmen, Hayri İnönü, Eren İnönü, Şirin İnönü, Ertöz Vahit Suiçmez, Öner Miski, Vahit Erdem, Ferruh Bozbeyli, Vural Savaş, Nusret Ayaz, Emre Aygen, Halil Nimetoğlu, Hasan Korkmazcan, Şule Bucak, Metin Bostancıoğlu.

Baykal, AKP karşısında bir blok oluşturabilir mi

(BU köşede çeşitli görüşler, eleştiriler yer alıyor. Çoğu okurlar adlarının teşhir edilmemesini istiyor. Bunlar bir senaryo da olabilir. Aşağıdaki bu yorum da bunlardan biridir.)
CHP seçmeni AKP’ye karşı gerektiğinde DP, hatta MHP adayına oy veriyor. Bu gerçek... Ama DP, özellikle MHP seçmeni CHP’ye oy vermiyor.
CHP’ye oy verebilecek MHP seçmen kitlesi, Ankara’da, özellikle Yenimahalle ve Çankaya’da.
Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar MHP’lilerle de çok iyi, medeni ve iyi ilişkiler içinde.
Altındağ’ın sevilen Belediye Başkanı Veysel Tiryaki’nin bir daha aday olmayı düşünmediği söyleniyor. Tiryaki’nin tavrı önümüzdeki günlerde netleşecek. CHP, Yenimahalle ve Çankaya’dan sonra Altındağ’da eski gücüne kavuşabilir. Çankaya aday adayı Yaşar Seyman ismi şimdiden dillendiriliyor baba yurdunda. MHP’de şu anda çıkmazda olan Turgut Altınok’un adaylığı gerçekleşirse Keçiören ve halen elinde bulundurduğu Etimesgut ve Gölbaşı’nda iddiasını sürdürecek.
Bunları niye yazıyoruz?
CHP Ankara Büyükşehir adaylığı için eski Bakan Yaşar Okuyan ismi dillendiriliyor. DP ve BBP ile dirsek temasında bulunan Mansur Yavaş örgütte tutmadı. Şu anda ibre Muharrem İnce’den yana. Ancak geçtiğimiz günlerde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile de görüşen Okuyan, 10-12 yıldır her alanda CHP politikalarının destekçisi... Hem de açık açık. Eski MHP Genel Sekreter Yardımcısı ve sonra ANAP’lı Çalışma Bakanı... 45 yıllık Ankaralı. Hitabeti düzgün, en önemlisi Melih Gökçek ile dişe diş mücadele edecek cesaret ve birikime sahip.
CHP içinde Okuyan’a itiraz edenler, ‘İçimizden birisi çıkmayacak mı?’ diye soranlar MHP’den oy alacak bir CHP’linin ismini ortaya atıyor. Olmaz olmaz demeyin. Eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal... Evet yanlış okumadınız. Bu tezi savunanlar bu adaylığın hem Deniz Baykal’ın yeniden aktif siyasete ısındıracağını, hem de yarım asırlık Ankaralı Deniz Baykal’ın bir fedakârlık yaparak AKP karşısında bir blok oluşturacağını savunuyor.
Deniz Bey bu formüle ne der acaba? Yoksa bize kızar mı?

İmam hatipler hangi sorunu çözdü

EVET, yeni öğretim döneminde imam hatipler hangi sorunu çözdü? Bu konuya dikkat çeken CHP Bursa Milletvekili Kemal Ekinci... Muhalefetten ilk kez bu kadar ayrıntılı bir soru yöneltiyor Milli Eğitim Bakanı’na... Soruları yanıtlamak zor; aslında ‘ileri demokrasilerde’ bu gerekmiyor mu?
Ekinci’ye göre, eğitimi 4+4+4 şeklinde kademelendiren yeni düzenleme doğrultusunda, okulların dönüştürülmesi işlemleri kapsamında, 81 ilde 673 imam hatip ortaokulu (İHO) açıldı. Bursa’da geçen yıl 19 olan imam hatip lisesi sayısı bu yıl 27’ye yükseltilmiş. 2013-2014 Öğretim yılı 16 Eylül 2013 tarihinde başladı.
Ekinci, Bakan Nabi Avcı’ya imam hatip okullarının durumunu soruyor:
-Bursa İlinde 2013–2014 öğretim yılı başlangıcı itibariyle mevcut imam hatip liselerinin öğrenci sayısı nedir? Diğer okullardaki öğrenci sayısı nedir?
-İmam hatip okulları için ayrılan derslik sayısı ne kadardır? Dersliklerdeki öğrenci sayıları nelerdir? Söz konusu bilgilerin bir kopyası tarafıma iletilebilir mi?
-Bursa ilinde mevcut okulların imam hatip okullarına dönüştürülmesi nedeniyle diğer okullara başvuru yapan öğrencilerden açıkta kalan var mıdır? Varsa sayısı nedir?
-Bursa ilinde Okul öncesi öğretmeni olarak kaç aday açıkta kalmıştır? Bu öğretmenler için ne yapılması düşünülmektedir?
-İlköğretimin 1. kademesi beş yıl iken ilkokul olarak dört yıla indirilince sınıf öğretmenlerinin ne kadarı mağdur olmuştur? Mağdur olan öğretmenler için yapılan bir planlama var mıdır? Varsa detayları nelerdir?
-İlköğretimin 2. kademesini oluşturan ortaokul, üç yıldan dört yıla çıkarılmıştır. Bu öğretim basamağında kaç adet branş öğretmeni açığı meydana gelmiştir? Ortaya çıkan açık nasıl kapatılacaktır?
-Lise öğretimi zorunlu eğitim kapsamına alındı. 2011-2012 öğretim yılında liselerde okullaşma oranı % 65 civarındadır. Bursa kentinde okul ve derslik ve öğretmen ihtiyacı var mıdır? Varsa sayıları nelerdir?
-Bu kapsamda Çalışma ve Sağlık Bakanlığı bürokratlarından Milli Eğitim Bakanlığı’na görevlendirilen kamu personeli var mıdır? Varsa sayısı ve görevleri nelerdir? Bu işlem yapılırken kaç adet üst düzey bürokrat başka görevlere atanmıştır ve atandıkları görevlerin eğitimleri ve yapmakta oldukları işlerle ilgisi var mıdır?
-Okulda öğrencilerin okul formasını mı, serbest kıyafet mi giyeceklerine velilerin oyları ile karar verileceği belirtilmiştir. Okullarda yapılan oylamaların sonuçları nelerdir?

Kaç din görevlisi intihar etti

CHP İstanbul Milletvekili İhsan Özkes, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a 2003 yılından itibaren kaç din görevlisinin intihar ettiğini sordu.
Özkes, Başbakan’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde, 36 yaşındaki imam Abdulkadir Çelik’in, Balıkesir’in Gönen ilçesine bağlı Büyüksoğuklar köyünde görev yaptığı camide bağladığı elektrik kablosuyla intihar ettiğini belirterek şöyle dedi:
“2003 yılından itibaren, yıllara göre varsa kaç din görevlisi intihar etmiştir? İntihar eden din görevlilerinin intihar etme nedenleri araştırılmış mıdır? Araştırıldıysa, bu araştırmanın sonuçları nelerdir?”

Kıbrıs Türk’tür, Türk kalacak mıdır?

-MÜZEYYEN Senar’ı dinliyorum artık, gözlerim yaşlı: “Kimseye etmem şikâyet, ağlarım ben halime” şarkısını... Kıbrıs Türk’tür ama Türk kalacak mıdır? Rum, nefesini tutmuş, Türk’ün çöküşünü bekliyor. Ada benimdir diyor. Titrerim suçlu gibi baktıkça istikbalime. (H. LAPTALI)
-ABHAZ-YA’nın 20. Bağımsızlık Günü kutlamalarına, Sohum Belediye Başkanı Labakhua’nın davetlisi olarak Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz de katıldı ve Cumhurbaşkanı Ankvab ve Başbakan Lakırba tarafından kabul edildi.