Yalçın Bayer: Gezegenlerin arka arkaya sıralanışıyla bir şey olmayacak

Yalçın BAYER

Kaygılanmayın korkmayın

EGE Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi (gökbilimi) bölümü araştırma görevlisi Günay Taş'la, bugünkü gök olayı ile ilgili olarak ortaya atılan endişe ve söylentileri konuşuyoruz.

- Gezegenlerin arka arkaya sıralanışıyla kıyamet mi kopacak?

- Hayır. Çekim kuvvetleriyle yerin dengesi bozulup depremler olmayacak. 2000 yılı insanlığın sonu olmayacak. Güneş sistemimizin, Güneş, gezegenler ve uyduları, asteroidler, kuyrukluyıldızlar gibi üyeleri vardır. Tüm bu gök cisimleri Güneş çevresinde belirli bir yörüngede dolanırlar. Yörüngede dolanma hızları birbirinden farklıdır. Yörünge hareketleri sırasında pozisyonları bazen birbirine yakın hale gelir. 15 Mart'ta başlayıp 17 Mayıs'a kadar sürecek olan da böyle bir durumdur.

- Ne zaman başladı ve bitecek bu durum.

- 15 Mart'ta başladı, sürüyor. 5 Mayıs'ta Merkür, Venüs, Yer, Mars, Jüpiter, Satürn ve Güneş -26 derecelik bir alanda bir araya gelecekler. 17 Mayıs'ta ise, 5 Mayıs için sayılan gezegenler, 19 derece .5'lik bir alanda olacaklar ve daha sonra yörüngelerindeki yerlerine göre birbirlerinden ayrılmaya başlayacaklardır.

İLK KEZ OLMUYOR

- İlk kez mi oluyor?

- Gezegenlerin sıralanışı ilk kez olmuyor tabii. Pluto hariç sekiz gezegenin bir araya gelmesi ortalama 120 yılda bir olmaktadır. Gelecekte ise, 19 Mayıs 2169 (69 derece) ve 7 Kasım 2176 (78 derece) yıllarında aynı gök olayı yaşanacaktır. Ancak, çoğu insan, gezegenler bir sıraya dizildiklerinde dünyayı etkileyeceklerine inanırlar. Çekim ve gelgit etkileri nedeniyle, depremler ve taşkınlar olacağını düşünürler. Çekim ya da gelgit konusunu bilmeyen biri için bu senaryoyu hayal etmek gerçekten de çok kolaydır.

- Ama bütün dünya bugünü bekliyor, endişeyle...

- Bunlar, dünyayı dehşet içinde bırakacak cisimler değil. Çünkü bunlar o kadar uzakta ki, çekim etkileri çok düşük. Bu konuda, bir şey söylenirken, spekülasyon yapılmadan önce insanların bilgilendirilmesi gerekir. Sonra da olmayacağını anlatmak lazım. Bir şey bilinmeden neden kaygılanılıyor ki?

- Astrologların ortalığı velveleye mi verdiklerini söylemek istiyorsunuz?

- Evet... Bilinmesi gereken en önemli şey, bunların bizden çok çok uzakta olduğudur. Cismin uzaklığı arttıkça aynı kütlenin uygulayacağı çekim kuvveti hızla şekilde azalmaktadır. Çünkü çekim kuvveti, uzaklığın karesiyle ters orantılıdır. Uzaklık 10 kat artarsa çekim kuvveti 10x10= 100 kat azalmaktadır. Tüm gezegenler tam olarak arka arkaya mükemmel bir şekilde sıralansalar bile yaratacakları kuvvet, Okyanuslar'ı ancak 1/26 mm kadar yükseltebilecektir. Bu olayda gezegenler ip gibi dizilmeyecekler, 20 derece acılı bir koni gibi orada toplanacaklar. Düşünün 750 milyon kilometre uzaklıkta olan cisimler var.

ASTROLOGLARIN İŞİ

- Burçlara etkisi olacak mı?

- Astrologlar ile astronomlar her zaman karşı karşıya gelirler. Astrologlar belli bir astronomi bilgisiyle konuşmuyorlar. Sayıları 88 olan takımyıldızlarının 12'sinin özel bir konumu vardır; buna burç deniyor. Bu takımlar birbirleriyle fiziksel bir bağa sahip değillerdir, birbirlerini etkilemezler. Onlardan çok daha uzakta olan bizlere nasıl etkili olduklarını hiçbir astrolog da açıklayamadı hálá... Özetle; gök cisimlerinin hareketleri ve yörüngeleri bilimsel olarak çok iyi belirlenmiş ve hesaplanmıştır. 5 Mayıs'ta (bugün) gezegenlerin bir sıraya dizilmesi, yer üzerinde felaketlere neden olmayacaktır. Kıyamet tellallarının sözünü dinlemeyin, bilimle hayatımıza girecek güzellikleri görün.

İNTERNETTE GÖKYÜZÜ

Bu konuda daha ayrıntılı bilgiler için aşağıda verilen internet siteleri araştırılabilir.

http://www.griffithobs.org/SkyAlignments.html

http://www.badastronomy.com/bad/misc/planets.html

http://www.skeptic.com/04.4.mosley-millennium html

http://www.sunspot.noao.edu/PR/alignment.html

Fındıkçılık

çöküyor

DEVLET son üç yılda FİSKOBİRLİK aracılığıyla fındıkta büyük yanlışlık yaparak olması gereken taban yerine tavan fiyat politikası izliyor.

Dolayısıyla bu tavan fiyat zaman zaman en yüksek noktaya çıkmış ve dünya fiyatlarının çok çok üzerinde kalmıştır. Bu fiyat uygulaması sektörde ciddi sıkıntılara sebep olmuştur. Gerçek ihracatçı ve ithalatçı ciddi zorluklara itilmiştir.

Bu yanlıştan dönülmelidir.

Fiyatın yüksek tutulması nedeniyle bu ürünü kullanan sanayici de zor duruma düşmüş ve fındığı azaltmıştır. Bu her yıl biraz daha aşağıya inmektedir. Döviz girdisi azalmaktadır. Bu olumsuzlukların giderilmesi için piyasa şartlarının gözönünde bulundurulduğu taban fiyat uygulamasına mutlaka geçilmelidir. 2000 yılı ürünü için bu şimdiden ilan edilmelidir.

Mehmet CİRAV-Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı

Temsil fonu

rüşvetin yolu

MAAŞ belirleme yöntemi fazlasına izin vermediği için bazı kesimlere maaşlarını yükseltme yolu olarak 'temsil tazminatı' devreye sokuldu.

Temsil tazminatını belirleme yetkisi Bakanlar Kurulu'nun... Nitekim geçenlerde belirledi. Yapılanın çirkinliğinden olsa gerek, karar Resmi Gazete'de yayımlatılmadan yürürlüğe girdi. Buna göre, valiler, hákimler ve savcılar tazminat alacaklar. Ama aynı eğitim düzeyinde ve eş değerde sorumluluk üstlenen kaymakamlar alamayacaklar. Müfettişler alamayacaklar. Ki, o müfettişler, valiyi de denetliyor. Anlaşılan Bakanlar Kurulu, valilerin, yargıçlar ile savcıların vicdanlarıyla cüzdanlarını dikkate alıyor, ama kaymakamlar ile müfettişlerin vicdanla yetinmelerini istiyor.

Ya da 'herkes başının çaresine baksın' diyor. İnsanın söylemeye dili varmıyor, ama 'onlara tazminat fonları, bize rüşvet yolları' layık görülüyor. Tazminatla savcı maaşı milyara dayandı. Oysa kaymakamınki, 520 milyon civarında...

Bu çirkin ayrım kabul edilir gibi değil... İlgililerin bu hatadan acilen döneceklerini umuyorum.

İ.Y.-ANKARA

Neredeydiniz?

SAYIN Menderes ve onun gibi Ahmet Necdet Sezer'in cumhurbaşkanlığı adaylığına, Anayasa'ya uymadığı gerekçesiyle karşı çıkan sayın milletvekillerine bir vatandaş olarak soruyorum: Anayasa'ya aykırılığı sekiz kere kanıtlanmış ‘kıyak emeklilik’ yasası çıkartılırken sesiniz neden çıkmadı? O zaman aklınız neredeydi?

Erdal YETKİN-İSTANBUL

RİZE ve Rizelinin gözü, kulağı ve sesi sloganıyla 1950'den beri yayımlanan 'Zümrüt Rize' Gazetesi 51. yaşına basıyor. Bakoğlu kardeşlere sürekli başarılar...

EMNİYET Genel Müdürlüğü'nün, internette yeni web sitesine www.egm.gov.tr girildiğinde, sürücüler hangi trafik kurallarını çiğnediklerini, nerede, ne zaman kaç puan ceza uygulandığını, hangi suçtan ceza aldıklarını öğrenebilirler.