Çağdaş ve ilerici

GAZETENİZDE tartışma konusu olan Dr. Abdullah Cevdet, benim dedemin babasıdır. Dedem, Fransa’da sürdürdüğü Ziraat Mühendisliği eğitimini son sınıfta bırakıp, İstiklal Savaşı’na katılmış, daha sonra Anadolu’da yıllarca Fransızca öğretmenliği yapmıştır.

Dr. Abdullah Cevdet hakkında yapılan en kapsamlı araştırma Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu’nun doktora tezidir. Kendisi hakkında Chicago Üniversitesi’nde de bir doktora tezi hazırlanmıştır. Yerli ve yabancı birçok kitapta, eylem ve düşüncelerine yer verilmiştir.

İlk önce şunu belirtmek isterim. Siyasi görüşü her zaman Cumhuriyet’in kazanımlarından ve aydınlanmasından yana olmuştur.

Dr. Abdullah Cevdet adının bir sokaktan silinmesi belki de çok önemli değildir, çünkü son yıllarda çağdaşlaşma yolunda çok ödünler verildi. Ancak CHP’nin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi üyelerinin, AKP’nin önerisine hiç bir inceleme yapmadan katılmaları toplumumuz için kaygı vericidir.

HAMLET’İ ÇEVİRDİ

Dr. Abdullah Cevdet, bir siyasi düşünür, eylem adamı, çevirmen ve şairdir. ‘Hamlet’i Türkçe’ye ilk çeviren odur. Her zaman insancıl (hümanist), çağdaş ve ilerici düşünceleri savunmuştur. Düşüncelerini, yöneticilerin veya çoğunluğun hoşuna gitse de gitmese de cesaretle ve açıklıkla söylemiştir. Bu niteliklerinden dolayı sürülmüş, saldırıya uğramıştır ve ne yazık ki hálá uğramaktadır. Cumhuriyet oluşumunu ve aydınlanmasını yazılarıyla, eylemleriyle etkilemiştir.

Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu’nun İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde yaptığı doktora teziyle bu çalışmada Dr. Abdullah Cevdet bilimsel bir yansızlık ve titizlikle incelenmiş, değerlendirilmiş, eleştirilmiştir. Bu tez daha sonra 1981 yılında Üçdal Neşriyat tarafından ‘Doktor Abdullah Cevdet ve Dönemi’ başlıklı bir kitap olarak yayınlanmıştır. Bu kitabın 387. sayfasında şunlar yazar:

DİNCİLERİN SAPTIRMASI

‘Ancak Abdullah Cevdet’in mütereke döneminden beri üzerinde durduğu, Avrupa ülkelerinin özellikle tarımla uğraşanlarından getirilecek göçmenlerle ülkede nüfus artışı ve tarımsal gelişme sağlanması konusunu bu görüşmeden sonra tekrar ortaya atması sonucunda artık son faaliyetlerini sürdürmekte olan dinci çevreler bu beyanatı saptırarak kendisinin Avrupa’dan ‘damızlık getirtmeyi arzuladığını’ ileri sürdüler.’

Yukarıdaki alıntıyla ilgili aynı kitapta ona yakın dipnot ve kaynak gösterilmiştir. O zamanlarda Anadolu’nun durumu ve Avrupa’da büyük bir Türk nüfusun yaşadığı göz önüne alınırsa, bu düşüncenin yanlış bir düşünce olmadığı anlaşılır. Nitekim gerek mübadele sırasında Balkanlar’dan, gerek yakın zamanlarda Bulgaristan’dan Anadolu’ya gelen göçmenlerin bu ülkenin toplumsal yaşamına önemli katkıları olduğu bilinmektedir.

Dr. Abdullah Cevdet, dinin yobazlarca amacı dışına taşınmasına, bilimsel ve toplumsal gelişmeyi engeller duruma gelmesine her zaman karşı olmuştur. Belki de siyasi düşüncelerinin en belirgin yanı budur. Bu nedenle gerici çevrelerin her zaman tepkisini çekmiştir.

Prof. Dr. Taner DERBENTLİ-İTÜ

Ulus pazarı kaldırıldı

BEŞİKTAŞ Belediyesi’nin, Arnavutköy Rum Kilisesi’nin arazisinde ‘haftalık günü birlik konaklama’ koşulu ile kurulmakta olan ünlü ‘Ulus Pazarı’ artık olmayacak.

Çünkü bazı vatandaşlar, pazar yerinin imar planında olmadığı, trafik ve itfaiye kurallarına aykırı kurulduğu gerekçeasiyle 2 numaralı İdare Mahkemesi’ne gitti. Mahkeme, pazarın kapatılması yönünde karar verdi. Belediye bunun üzerine Danıştay 8. Dairesi’ne yaptığı itirazı reddetti.

Karar Beşiktaş Belediyesi ve pazarcı esnafı arasında ‘şok’ yarattı.

Bir belediye yetkilisi, ‘Belediyenin Beltaş şirketi, kiliseden bu yeri haftada bir koşuluyla ‘günübirlik’ kiralanmıştı. Meclis kararı da vardı. İl Trafik Komisyonu ve İtfaiye pazaryeri için uygun rapor vermişlerdi. Mahkemede bilirkişinin raporu lehimizeydi. Ancak mahkemenin kararına uyuyor ve pazar yerini terkediyoruz. Yeni pazar yeri arayışlarına başlıyoruz’

Bu arada bazı hukukçulara göre, ‘Danıştay’ın kararı emsal teşkil ederse, bu durumda değil Ulus Pazarı gibi 15 dönümlük müstakil alanda pazar kurmak, cadde ve sokaklarda kurulan pazarlarının kaldırılması gündeme gelebilir.’

Niye yanmıyor

BOĞAZİÇİ ve Fatih köprülerine şehir içi yolları bağlayan çevre yollarındaki ışıklar bir süredir yanmıyor. Karayolları sorumluluk alanında dışında kalan çevre yollarındaki ışıkların elektrik faturaları ödenmediği için yanmadığını gazeteler yazıyor.

Karayolları sorumluluk alanı dışındaki çevre yollarının sorumluluğunun kime aittir?

Haluk BURAN

Klima çirkinliği

TARİHİ Galata Kulesi’
ndeki klimaların dış üniteleri ne kadar çirkin! Artık normal binaların bile dış kısımlarına klimaların dış üniteleri konulmazken nasıl olur da tarihi bir yapının dış kısmına böyle bir montaj yapılabiliyor? Anlamak mümkün değil. Anıtlar Kurulu ne iş yapar? Böyle bir şeye nasıl izin verir? Konu köşenizde yer alırsa herhalde kamuoyu oluşur ve bu üniteleri sökerler diye umuyorum. M.Yılmaz SEVİNÇ

Yetkim sınırlı

AB kanunları kaçırılan eri arama mı diyor? AB kanunları sınırlarını koruma mı diyor? AB kanunları halkını terörden koruma mı diyor? AB kanunları kaçan teröristi yakalama mı diyor? AB kanunları terör saldırılarını önleme mi diyor? AB kanunları yollarını asfaltlama mı diyor? AB kanunları İlçe Jandarma Komutanlığı’nın çevresini koruma mı diyor? Hangisini diyor? AB kanunları deyip abartmıyor muyuz? Teselli bulmuyor muyuz? Var olan AB kanunlarının ne kadarı uygulanıyor? U.D.

Hasankeyf sürüncemede bırakılıyor

HASANKEYF konusundaki duyarlılığımızı TBMM gündemine ve kamuoyuna birçok kez yansıtmıştık. İki ayrı bakandan önergelerimize cevaben aldığımız bilgiler Hasankeyf konusunun iktidar tarafından sürüncemede bırakıldığını gösteriyor.

Anavatan Milletvekili Sayın Muharrem Doğan’ın, Hasankeyf konusunda sorduğu sorulara Bakan Atilla Koç’un verdiği yanıt ile bize daha önce verilen yanıtlar karşılaştırıldığında, savımızı doğrulayan saptamalar açıkca görülecektir.

Ülkemizin tarihsel birikimine sahip çıkan tavrımızı sizin de değerli katkılarınızla sürdüreceğiz.

Feridun BALOĞLU

CHP Antalya Milletvekili


Güya depreme dayanıklıymış

AİLEM Düzce’de depremden sonra yapılan konutlarda oturuyor. Birkaç gün önce durup dururken yatak odasındaki ne amaçla yapıldığı anlaşılmayan yaklaşık 3 cm’lik alçı plaka düştü. Neyse ki o anda odada kimse yoktu, şimdi tavanın betonarmesi gözüküyor. Bodrum katlarında su izolasyonu yapılmamış. Depremden sonra ve güya depreme dayanıklı olarak yapılan bu evler muteahhitlerin devlete, devletin de zavallı depremzedelere attığı bir kazık maalesef... Niye sorumlular cezalandırılmıyor?

Berna SÖZAT

GÜNÜN SÖZÜ

(Fındığa verilen 7 milyon fiyat için) Üreticiye şapka çıkartacak bir fiyat.’

(Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım)

Biliyor musunuz

BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın deprem riskine karşılık vatandaşların bankalardan kredi alarak konutlarını güçlendirmesini ya da sıfırdan yaptırmasını önerdiğini... İNSAN Yerleşimleri Derneği’nin, Büyükşehir’in planlama sürecinin profesyonelliğe, sivil katılıma kapalı olduğunu açıklayarak, açık planlama için mücadele çağrısı yaptığını... TÜRK Telekom’un özelleştirilmesine karşı biraraya gelen Makina (Emin Korkmaz) ve Elektrik (Kemal Ulusaler) Oda Başkanları ile KESK Haber Sen (Esin Yelekçi) Başkanı’nın, tüm özelleştirmelere karşı ortak için mücadele çağrısında bulunduklarını...

MESAJ PANOSU

ANKARA
Dış Kapı Eğitim Hastanesi’nde (eski SSK) Sağlık Bakanlığı tarafından uygulanan performans sistemi için ücret dağıtımı yapılmıştır. Sanki sadece doktorlar emek veriyor.

Örneğin bir cerrahi asistanı (kalp damar, genel cerrahi, ortapedi vs) 2000 YTL performans alırken, ameliyathane, yoğun bakım, acil servis hemşireleri, hizmetli kadrosu, teknisyenler 15-20 YTL; servis hemşireleri 2-5 YTL performans almış; dahili birimler asistanı ise 1600-1700 YTL...

Aradaki uçurum adaletsizlik değil midir?

Bir grup personel

KOCAELİ’
nin Bahçecik Beldesi’nin Damlar Mahallesi’ndeki çocuk parkı yaklaşık 6 yıl önce o zamanki FB’den şimdi de AKP’den olan belediye yönetimince sökülmüştü. Gerekçe o bölgede yapılan ‘şuyuulandırmanın’ iptal olduğu ve en kısa zamanda yeni bir düzenleme ile parkın yeniden yapılacağı idi. Nasıl bir zaman kavramı ise 6 yıl oldu hala ortada bir şey yok. Koca yaz tatili geçti, çocuklarımız bir gün doğru dürüst oynayamadılar. Valimizden bu soruna el atmasını rica ediyoruz.

Selim GENÇER

MİLAS’
ın Boğaziçi (Tuzla) köyünde düzenlenen ‘1. Turizm ve Balık Festivali’ 24-26 Ağustos tarihleri arasında yapılıyor.
Yazarın Tüm Yazıları