Yalçın Bayer: ‘Beş benzemez’

Yalçın BAYER

Enerji Bakanlığı'ndan haberler

ANKARA'dan; Enerji Bakanlığı'ndaki enerji ihalelerini takip eden bir mühendis okurumuz, bize ilginç bilgiler aktarıyor.

Sohbetimize sorularla başlıyor:

UNİ-Mar Enerji Yatırımları AŞ'nin, Yusuf Bozkurt Özal'ın ölümü dolayısıyla Hürriyet'te dün yer alan vefat ve başsağlığı ilanını okudunuz mu?

- Evet UNİ-Mar şirketi, kendi yönetim kurulu başkan vekili ve genel müdürü Ahmet Ümit Danışman'a, kayınpederi Özal'ın ölümü dolayısıyla başsağlığı diliyor.

- Güzel... Bu şirket Tekirdağ, Marmara Ereğli'de elektrik üreten doğal gaz santralının sahibidir. Genel Müdür Ahmet Ümit Danışman, 1980'den önceki Demirel'in, AP hükümetlerinde Kültür ve Ulaştırma Bakanlıkları'nda bulunan Rıfkı Danışman'ın oğludur. Daha sonraki yıllarda SPK Başkan Vekilliği yapmıştır. Rıfkı Danışman'ın diğer oğlu Haldun Atıf Danışman'dır. O da Enerji Bakanlığı'nın yap-işlet-devret'lerden sorumlu müsteşar yardımcısı olarak görev yapmıştır.

Evet çok tartışılmıştı.

- Meslektaşınız Çiğdem Toker, 2000 yılının şubat aylarında Hürriyet'te ‘‘Pahalı elektriğin yıllık faturası 462 milyon dolar’’ başlıklı bir haber yazmıştı. Pahalı imzalanan sözleşmeler nedeniyle yap-işlet-devret modeliyle yaptırılan beş doğal gaz santralından kendi maliyetlerinin iki katı fiyatla elektrik satın almak zorunda kalmıştı TEAŞ... O zaman TEAŞ, bu parayla yılda 7 milyar kilovat/saat elektrik üretebilecek bir santralı yaptırabilirdi. TEAŞ'ın pahalı elektrik sancısını, Genel Müdür Muzaffer Selvi bir basın toplantısıyla açıklamıştı. Alım garantisi olduğu için bu yüksek fiyatlar uzun yıllar devam edecek.

AL GÜLÜM VER GÜLÜM

Müsteşar Yardımcısı abinin, enerji üreten bir firmanın müdürü olan kardeşinin şirketine bazı avantajlar tanındığı tartışması çıktığını da hatırlıyoruz.

- Çok dedikodusu oldu; Ereğli'deki iki santral özellikle tahkimi kabul ettirmek için çok uğraşmışlardı. Bir hukuk boşluğu döneminden yararlanarak tahkimi sözleşmeye koydurmayı başardılar. Neyse... Gerçekten TEAŞ kendi ürettiği elektriği 6-7 sente mal ederken, bu özel santrallar ürettiklerinin kilovat/saatini 8-9 sente TEDAŞ'a satıyorlar. TEAŞ pahalı alıyor, ama TEDAŞ'a ucuz satıyor. Dolayısıyla hem kendisi hem de TEDAŞ finansman sıkıntısına girdi. TEAŞ'ın kasası boşaldı; şu anda nominal sermayesi 165 trilyon görülmesine rağmen, ödenmiş sermayesi 60 trilyonu bile bulmuyor.

Haldun Danışman şu anda nerede?

- Geçen yıl görevden alındı.

TEAŞ kimin döneminde ekonomik olarak zorluğa girdi?

- Gözaltına alınan müsteşar yardımcısı Mustafa Mendilcioğlu. Yap-işlet-devret projeleri ile gelen herkesi kabul etti; pahalı sayılan bu modelin sürmesi için büyük çaba sarf etti. Enerji Bakanlığı'nda 'Beş Benzemez' diye bir tabir vardır; duydunuz mu?

Hayır?

- Gözaltına alınanlar için söylenir. Bunların hiçbirisi birbirini sevmez. Hepsi tek başına bağımsızdır.

Genel Müdür Muzaffer Selvi.

- Genel Müdür olayı, bu işleri bilen herkesi şaşırtmıştır.

‘Seni fillere bindireceğim’

ESKİ Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, devletin ağır işlerinden bunaldığı zaman Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil'i hatırlarmış.

Ve şöyle konuşurmuş:

- Ne güzel konuşur; bana güzel şeyler anlatır. 'Seni Hindistan'a götüreceğim, fillere bindireceğim, Japonya'yı göstereceğim'' derdi.

Türkiye'de bugün siyasetçilere yalancıktan da olsa böyle güzel sözler söylemek gerek..

Ama seyahati sevmeyen bir başbakan var.

Türkiye moralsiz.

Süleyman Demirel artık gezmiyor, demeç vermiyor, sadece gazetecilere yazılı yanıt veriyor.

‘‘Böyyük Türkiye' demeçleri özleniyor denilse yeridir.

Bunalımlı günlerde Ecevit'in ruh yorgunluğuna pansuman yapacak bir bakanı var mı?

Siyaset yasağının kapsamı nedir?

ÖZEL ya da resmi kişi kurum ve kuruluşlar, taraf olma yarışının, doğal bayrak yarışçılarıdır. Rejimin asker bekçisi Türk Silahlı Kuvvetleri, sivil bekçisi de Cumhuriyet Savcıları'dır.

TSK; Anayasamızın 6, 177-2 İç Hizmet Yasası'nın 35, bu yasaya bağlı yönetmeliğin 85'inci maddeleri, Genelkurmay Yasası gereğince rejimi koruma ve kollamakla sorumludur. Koruma ve kollama sınırları içinde her türlü açıklama, bildiri yayınlama, uyarma Askeri Ceza Yasası'ndaki siyasi açıklama yasağı içine giremez. Salt parti görüşlerini benimseme, Anayasal sistem dışı ideolojik açıklamalar, yasak kapsamı içindedir. Ceza hukukunda esas kasıttır. Kasıtın sınırları ve tanımını, yukarıdaki mevzuat belirlemiştir.

Bunun dışında her türlü spekülasyon, geleneksel TSK'yı etkisizleştirme stratejisinin örnekleridir. Bu örnekler son olmayacaktır. Arkası gelecektir.

Rejimini sahiplenen sıradan sokaktaki sade vatandaş kimliğimle gelişmeleri kuşku ve kaygı ile izliyorum.

Herkesin ayağını denk almasını, attığı adıma dikkat etmesini, aklını başına toplamasını, sağduyuyu hatırlamasını öneriyorum.

Nurettin KAPTAN-GEREDE

Karadeniz Holding'in ortakları kim?

KARADENİZ Holding'in ortaklarından Doğan Karadeniz de gözaltına alındı. Bu gelişmeyle ilgili olarak da, mühendis okurumuz bize yine soru yöneltiyor:

Dünkü Dünya Gazetesi'ni okudunuz mu?

- Okuduk... Holding yetkilileri, TEAŞ'la Silopi Mobil Santral işlemi dışında hiçbir ilişkisinin bulunmadığını, söylüyorlar. ‘‘Sadece Doğan Bey, iki defa TEAŞ yöneticileri ile bir araya gelmişti. Şimdi bilgi almak için gözaltına alındı. Ciddi bir yanlış yapılıyor. Grubumuzun son olaylarla ilgilisi olmadığı ortaya çıkacaktır’’ diyorlar.

Burada açığa çıkması gereken hususlar var.

- Karadeniz Holding, enerji işlerinde etkin bir firmadır. Geniş ilişkileri olduğu bilinmektedir. Enerji Bakanlığı çevrelerinde, bu santralı işleten şirkette Mehmet Kutman ile Erol Akçal'ın ortak oldukları bilinmektedir. Bu tür santralı kuran ile elektriği satan şirketlerin ayrı olması gerekiyor. Yılmaz Ailesi'nin yakınları olan isimlerle, santralı işleten şirkette ortaklıklarını kendileri açıklamalıdırlar.

Karadeniz Holding'in onlarla ne işi olabilir?

- Para ve siyasi desteği önemsemiyor musunuz?

MESAJ

MİLLETİN kendisinin gönderdiği, liderin ağzından çıkanı emir telaki etmeyen, gerçek milletin vekillerini Meclis'e göndermek istiyoruz. Yıllardır önümüze dayatılan, ‘bunların birini seç' mecburiyetinde bırakılan bu düzen 'Sivil Paşalar Düzeni'nden başka bir anlam taşımıyor. Bunun neresi demokrasi oluyor da her seçim biz vatandaşlara dayatıyorlar. Af yasası için verilen gayretleri yeni 'Seçim Kununu' için ivedilikle bekliyoruz. Yakında bir seçime gidersek mevcut yasayla neyi çözeceğiz ki?

Emin EĞRİ-KASTAMONU