Bergama Zeus Sunağı Türkiye’ye iade edilir mi

Sıra şimdi ‘Bergama Zeus Sunağı’na geldi galiba. Berlin Eyaleti Çeşitlilik ve Ayrımcılıkla Mücadeleden Sorumlu Müsteşarı Saraya Gomis, bir süre önce sunağın Türkiye’ye iade edilmesi gerektiğini söylemişti.

Gomis’in bu sözleri tepkiyle karşılanmış, Almanya eserin ülkeden çıkışına ilişkin olarak Osmanlı ve Alman imparatorlukları arasında 1878’de yapıldığı iddia edilen bir anlaşmayı öne sürmüştü... Anlaşma, Osmanlı İmparatorluğu’nun 1874’te kabul ettiği Asarı Atika Nizamnamesi’ne dayanıyor. Nizamnamede, kazıda bulunan eserlerin üçte birinin kazı çalışmasını yapan ülkeye, üçte birinin devlete ve üçte birinin arazi sahibine verileceği belirtiliyor.

Bu konuda yeni bir gelişme daha yaşandı. Önde gelen günlük Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi, geçtiğimiz günlerde ‘Bergama Sunağı’nı Geri Verin’ diyerek bir başmakale yayınladı. Yorumda, “Benin’in yirmi ünlü bronzu iade edilirken ‘uluslararası kültürel politikada bir dönüm noktası’ndan söz ediliyordu. Uluslararası kültür politikasının dönüm noktası nerede?” diye soruluyor, “Neden bu dönüm metaforunu daha somut terimlerle ifade etmiyorsunuz? Bergama Sunağı neden iade edilmiyor?” diye devam ediliyordu.

Bergama Zeus Sunağı, günümüzde Bergama olarak anılan antik Pergamon şehrinde, Pergamon Krallığı’nı yöneten Attalos Hanedanı tarafından M.Ö. 2. yüzyılda yaptırılmış, anıtsal, dinsel bir yapı. Bu görkemli yapının kalıntıları, 1870’li yıllarda Alman inşaat mühendisi Carl Humann tarafından, o zamanın Prusya’sına götürülür. Şimdi Berlin’deki Pergamon (Bergama) Müzesi’nde sergileniyor. İncil’de adı geçen 7 yedi kiliseden biri Bergama’da ve Zeus Sunağı’ndan da bahsedilmekte.

Alman mühendis Carl Humann 1870’li yıllarda Bergama-Dikili yolunu yapmak için Osmanlı Devleti’ne gelmiş. İlginç bir tesadüf mü yoksa ilahi adalet mi bilemiyorum ama sunağı bulunduğu topraklardan götüren Carl Humann, 1876’da İzmir’de 57 yaşında ölür. İzmir’e gömülür ama Katolik Mezarlığı kapatılınca mezarı Bergama’ya nakledilir. Berlin’de Brenzlauer-Berg semtinde Carl Humann İlkokulu ve Humannplatz Meydanı, doğduğu Essen kentinde de Carl Humann Lisesi var. Bu konuyu takip etmekte yarar var.

NOT: Berlin’deki Müzeler Adası’ndaki en büyük ziyaretçi cazibe merkezi, yenilenmek üzere 2027 yılına kadar kapatıldı. Müzenin tüm bölümlerinin tamamen yenilenmesi en az 2037’ye kadar sürecek. 1.2 milyar Euro’dan fazlaya mal olacak.

BALKANLAR’IN KÜÇÜK ÜLKESİNDE BÜYÜK DEĞİŞİM

ADRİYATİK’in 700 bin nüfuslu küçük ülkesi Karadağ, yakın zamanda büyük bir değişimden geçti. 1991’den beri ülkeyi tek başına yöneten Milo Djukanoviç, 2 Nisan’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 2. turunda 36 yaşındaki genç rakibine yenildi. Partisi DPS’den istifa etti. Emekli Büyükelçi Hasan Servet Öktem, Ankara Politikalar Merkezi için kaleme aldığı yazıda ‘Milo’ için şunları söylüyor:

“1991’de Sırbistan’ın ürkütücü lideri Slobodan Miloseviç’in desteğiyle, Yugoslav Sosyalist Federal Cumhuriyeti (YSFC) bünyesindeki Karadağ’ın başbakanı olarak 29 yaşında siyasete girdi. 32 yıl ülkeyi yönetti. 7 dönem başbakan, 2 dönem cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 1.96 cm boyunda, karizma sahibi, etkileyici, kendine fazla güvenen, eski Yugoslav ekolünden bir siyasetçiydi. Yüzde 85’i Sırp, bağımsız olmayan ve küçük bir ülkenin lideri olmasına rağmen, 8 milyonluk Sırbistan’a kafa tutardı. Sırp dinarından vazgeçerek Euro’yu tedavüle soktu. Sırp Ortodoks Kilisesi’ne karşı Karadağ Kilisesi’ni öne çıkardı. Nitekim Karadağ, onun liderliğinde 2006’da bağımsızlığını kazandı. 2017’de de NATO’ya katıldı. Diplomaside de iyiydi. Belgrad’ın can düşmanı Kosova ile iyi komşuluk ilişkileri geliştirdi. Bosna savaşında Miloseviç’e karşı blokta yer aldı. Boşnak ve Hırvat liderlerle yakın dostluklar tesis etti. Ancak yıllar içinde demokrasi, insan hakları ve adalet konularında açık verdi. Organize suç ve yolsuzluk suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı. Otoriterleştiği iddia edildi. Sonuç olarak, farklı görüşleri savunan muhalif partilerin bir araya gelmesiyle 2 Nisan’da cumhurbaşkanlığını kaybetti.”

BİZ SEÇMEDİK Kİ...

- BU kişileri biz ne ‘aday adayı’ yaptık, ne de ‘aday’. Birileri liste yaptı, milletin önüne koydu. Millete ‘vekil’ olacaklardan milletin haberi yok! Bunun adı demokratik sistem. Listeyi birileri yapıyor, bize oy vermek kalıyor. Tanyol KIPÇAK

GÜNÜN SÖZÜ

“SAYIN yüksek yargıçlar! Doğrusunu yapın, sadece doğrusunu! Vereceğiniz kararın sizi ömrünüz boyunca takip edeceğini lütfen unutmayın. Doğru tektir, tıpkı aklın yolu gibi.” Rifat SERDAROĞLU

BAYRAMPAŞA DEMOKRASİ GÖNÜLLÜLERİ

İSTANBUL Bayrampaşa’da bir grup genç ‘Bayrampaşa Demokrasi Gönüllüleri’ adıyla bir araya geldi. Ankara’da dünkü avukatların sandık nöbeti örneğinde olduğu gibi gönüllüler, seçime katılımı teşvik etmek ve sandık güvenliğine organize bir şekilde katkı sunmak için çalışıyor. Huzurlu, güvenli ve coşkulu bir seçim atmosferi oluşturmak istediklerini belirterek, tüm partilerin çalışmalarına da destek oluyorlar. Ağırlıklı olarak Balkan göçmenlerinin yaşadığı ilçedeki gönüllüler, aktif vatandaşlık bilincini geliştirmek istediklerini de ifade ediyor. Tüm Bayrampaşalıları Instagram hesaplarını takip etmeye davet ediyorlar.

ÇYDD ÖDÜLÜ KUÇURADİ’YE

ÇYDD’nin 17’nci Çağdaş Yaşam Cumhuriyet Ödülü, Prof. Dr. İoanna Kuçuradi’ye verildi. Dernek Başkanı Prof. Dr. Ayşe Yüksel, Kuçuradi’ye bugüne kadar felsefe, insan hakları ve etik çalışmalarıyla ülkemizde laiklik ilkesinin yaşatılması ve geleceğe taşınması için verdiği emekler için teşekkür etti. Maltepe Kültür Merkezi’ndeki törende Kuçuradi’nin ödülünü Maltepe Üniversitesi GSF Dekanı Prof. Dr. Oktay Yalın aldı. Törene uzaktan bağlanan Kuçuradi, “Değer bilgisinin ve insan haklarının belirleyici olabilmesini sağladım; laiklik de insan haklarının belirleyici olmasını sağladı” dedi ve ÇYDD’ye teşekkür etti.

BİLİYOR MUSUNUZ? 

SİYASETİN RENKLERİ

- BTP Lideri Hüseyin Baş’ın, bu seçime katılmama kararı aldıklarını açıklayarak “Listeleri çekeceğiz. Bunu bir sorumluluk olarak görüyoruz. BTP önümüzdeki bu seçimlerde Kılıçdaroğlu’nu destekleyecek” diye konuştuğunu...

- İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun, seçim turunda 18 Nisan Cumartesi günü Ordu’da 14.00’te konuşacağını...

- ZAFER Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Ümit Özdağ’ın “Karşımızda AKP, AKP-CHP ve AKP-İYİ Parti var” dediğini ve “Ata İttifakı, ‘Ne mutlu Türküm diyene’ diyebilen bir ittifaktır” diye eklediğini...

- İYİ Parti Edirne Merkez İlçe Başkanı Serpil Balcı Gören ve yönetim kurulu ile Keşan örgütü üyeleri istifa ederken, Genel Merkez’in Edirne’deki iradeyi yok saydığını ileri sürdüklerini...

MESAJ PANOSU

DİN NEDİR?

- DİN dürüstlüktür, din ahlaktır. Emekli müftü Gani AŞIK

- BİRİLERİ adaletin terazisine çomak soktu, maalesef doğru tartamıyoruz. Adaleti sağlayamıyoruz. Av. Selami ÖZTÜRK