Ayvalık ve Midilli

Midilli

Lesvos Adası’nın PASOK’lu belediyesinin yayınladığı ‘2014 Turizm Rehberi’ni görünce bu kanaate kapıldık. Adadaki her yeri tanıtıyor, hem fonksiyonel, hem de bilgiler geçerli ve doğru... Neler alınır, nerede ne yenir?

‘Kazık yok’ fiyatlar ‘ucuz’dan ‘makul’ seviyeye yükselmiş artık. Neden olsun, ‘yoksul’laştı denilen Yunanistan bu yıl turizmde ‘altın çağı’nı yaşıyor. Turist sayısı bizde yüzde 3 artarken, orada yüzde 17 seviyesine çıkmış; bunu gördükleri için de fiyatları biraz ‘ayarlamışlar’... Buna rağmen bir balıkçıda mütevazı bir şekilde 6 kişi 120 Euro’ya ‘balık ürünleri’ yiyebiliyorsunuz; küçük bir Uzo ile birlikte... Bu merkez Midilli’de olsun veya yaklaşık 60-70 km ileride (Assos’un karşısında kalan ünlü turistik bölge), heybetli bir kalesi olan Molivos’ta olsun fiyatlar hemen hemen aynı... İşadamı Özhan Alpaslan ve gazeteci Nazım Alpman buranın müdavimleri arasındaymış. Bu bölgeye taksi ile 70 Euro’ya gidilebiliyor.

Böyle bir balık mönüsünü Boğaz’da en az 800-1000 liraya yiyebilirsiniz. Ne yazık ki Türkiye’de aşırı ‘kira’ ve ‘ithal’ balık ürünleri, bu fiyatları çok yukarı çekiyor.



AHALİMİZ SEVİYOR

Yunan adalarına bizler sadece ‘tekne’ seferleri düzenliyoruz; örneğin Ayvalık, Kuşadası, Bodrum ve Marmaris’in Yunan turistlerin gelmesi diye bir dertleri yok... ‘Keriz turist’ bekliyorsak, Yunanların ‘karşı kıyıda’ kazıklanacak halleri yok. Asıl onlar iddialı olarak bizleri bekliyorlar. ‘Çevre’, ‘hizmet’ ve ‘kazıklama’ çapulculuğumuz sürdüğü sürece ‘yerli ahalimizce’ Yunan adaları çok daha rağbet görecektir. Eğer bu yıl sadece bir adaya 100 bin turist gidecekse, 5 yıl içerisinde bunun 2 milyona ulaşacağını acenteci ve denizci turizmcilerin ağzından aktaralım. Yunanlar ‘haşemalılar’ için de oteller yaparlarsa şaşırmayalım.
Yunanlar turizmi yeniden öğrenmeye başladıklarına göre, biz başka ‘pazarlar’ ve yeni ‘konsept’ yaratmazsak işimiz çok zorlaşacaktır.


Ayvalık

Ayvalık’tan 100 bin kişi gidiyor

Ayvalık'tan her gün üç-dört tekne kalkıyor. Bayram ve hafta sonlarına göre günde 1-2 bin gidiş oluyor; çoğu günübirlik tabii... Ayvalık-Midilli iki saat sürüyor. Midilli’den hemen vize veriliyor 50 Euro’ya... 80 bin nüfuslu adanın 40 bini Midilli’de yaşıyor; turizm acentelerinde Türkçe bilen personel var; her türlü rehberlik hizmeti sunuyorlar.
Midilli’de restore edilmeyi bekleyen Yeni Cami ile Şalvarlı Caddesi, Midilli’nin 450 yıllık Osmanlı’nın belgeseli gibi...
Midilli ekonomisini neredeyse Türkler ayakta tutuyor. 100 bin Türk turistin yarısı ‘konaklama’ olarak hesap ediliyor.


Midilli

3. BÜYÜK ADA

Bizim ‘Midilli’ dediğimiz veya Yunanların ‘Lesvos vilayeti’ dediği bu adanın başkenti Midilli... Girit ve Evia Adası’ndan sonra 1636 kilometrekarelik yüzölçümü ile Yunanistan’ın 3. büyük adası... Sahillerinin uzunluğu 371 km..

24 ADA VE KOYLARINDA YELKEN

Ayvalık’ın tanınmış zeytinyağı sanayicilerinden İbrahim Uygun, alternatif bir turizm hizmetine başladıklarını söyledi. Yelkenci olan gelini Nazlı Uygun, Kuzey Ege bölgesindeki tek yelkenli tekne kiralama firması olan Thea Sailing Cunda’yı kurduklarını söylüyor.

Kendine özgü doğası ve Ege mutfağının eşsiz lezzetleri ile Cunda Adası, birçok kişinin tatil için Ayvalık’ı tercih etmesini sağlıyor. (Kim ne derse desin, Cunda sahilinin yıkılması iyi olmuş! Bir yandan da iki lokantanın içkisize dönüştürülmesi de dikkat çekiyor.) Thea Sailing Cunda, 24 ada ve sayısız koydan oluşan bu bölgeyi denizden keşfedebilmeniz için yelkenli teknelerini hizmetinize sunuyor. Şimdilik 7 tekne ile hizmet veriliyor; en güzel rota Midilli’den, Assos, Bozcaada, Bademli, Foça, Çeşme, Sakız Adası’na kadar uzanıyor. 6 kişilik bir aile için günlük bir yelkenli yaklaşık 4 bin Euro; 6 kişilik bir grup bir hesap yapın, avantajlı olup olmadığını hesap edin.


Ayvalık

‘PARILDAYAN ELMAS’

Dünyaca ünlü gezgin ve tarihçi Strabon... Amasya doğumlu... Antik Yunan’la ilgili en önemli yazarlardan biri sayılıyor. Ege’de ‘güneş saçan’ Ailois isimli üç adadan bahseder.

Kalem Adası, Garip Adası ve Güvercin Adası... M.Ö. 406 yılında Sparta ve Atina donanmaları bu adaların açıklarında kıyasıya savaşmışlardır. Atina’dan kendi bağımsızlığını ilan etmek için için Kalem Adası civarında çıkan savaşta Sparta’nın 200’e yakın gemisi batmış; Atina da zaferini ilan etmiş.

Bölgede M.Ö. 1200 yıllarında kadar dayanan antik yerleşim izlerine rastlanmaktadır. İlkçağda Ailolis olarak adlandırılan ve M.Ö. 1700’e kadar dayanan bölgede tarihi yaşatan yerleşimler de bulunuyor.

Günümüzde Çandarlı olarak bilinen Pitane; Bergama olarak bilinen Pergamon; Yunan adası Midilli olarak bilinen Lebros; Dikili olarak bilinen Aternus Helenistik dönemin en görkemli şehri. Strabon’un bir dönem Dikili bölgesinde kaldığını Bergama Müzesi veriyor.

Kalem Adası’nı alanlar 1970’lerin başından itibaren adeta yeniden baştan yaratmışlar; sanki doğal bir antik kent olmuş. Ağaçları, taş evleri ve yollarıyla... Midilli Adası 13 mil uzaklıkta, yağmalanmamış, giderek doğallığa kavuşmuş... Karadan 600 metre uzaklıkta... Denizi, kumu tertemiz... ‘Oliviera Resort’ çok büyümesin; nazar değmesin ona, ‘parıldayan elmas’tan başka bir şey söylemeye gerek yok sanırız.

DİNLENİYOR VE GEVŞİYORSUNUZ

Nobel ödüllü şair Odiseas İlitis’e göre Lesvos, “armoni’nin, güzelliğin, yazı yazma sanatının ve zihinsel gelişmenin adası” sayılıyor. Şair bunun için “Dünyanın başka hiçbir yerinde, güneş ve ay o kadar ahenk içinde batmaz, başka hiçbir yerde güçlerini o kadar eşit paylaşmazlar...” diyor.

Adanın sadece beşte biri ormanla kaplı; bunun dörtte biri de zeytin ağaçı... Deniz kıyıları balıkçı lokantaları (tavernalar) ile dolu... Broşürlerde özellikle ada için “bir dinlenme ve gevşeme hissi verir” tarifi yapılıyor Türk ziyaretçiler için... bununla ne demek istediklerini anlamadık; ama adeta Türk insanının ruhunu okuyorlar!

UZO’NUN MEMLEKETİ

- Lesvos aynı zamanda Uzo’nun memleketi; bilindiği gibi bu içki Yunanistan’ın geleneksel içkisi... Yunanistan, ‘Rakı’ markasını az kalsın kapıyordu da, bir şekilde ‘kurtarıldı’...Biz ise milli içkimizle, iktidarımızın ‘keyfi’ sonucunda rakıdan ayrana dönüş yolundayız!.. Uzo’nun içerdiği alkol oranı %37.5 ile 48 arasında değişiyor. Her damak zevkine uygun Uzo çeşidi bulunuyor. Midilli’de, bazı kaynaklarda 11, bazı kaynaklar da 20 Uzo üretim tesisi bulunuyor.

- ‘Midilli Uzo’su 1861’den beri eski damıtma teknikleriyle üretiliyor. ‘Mavi’ ve ‘Yeşil’ Uzoların en ünlülerinin, alkol dereceleri de 42’den 48’e kadar değişiyor. Bizim ‘rakıcılar’, Lesvos’un otantik Plomari şehrindeki Varvagianni ailesinin yarattığı Uzo Müzesi’ni gezmeyi ihmal etmiyorlarmış... İlk damıtma kazanı 1858’de İstanbul’da imal edilerek buraya getirilmiş...

- Bu arada bir not daha aktaralım: Osmanlılar, Lesvos adasını, hemen hemen her şeyi ürettiği için ‘imparatorluğun bahçesi’ olarak adlandırıyorlarmış. Kendi kendilerine yettikleri, geleneklerini korudukları ve güzel yaşamaya alışık oldukları için saray, kendilerini ayrıbir yerde tutuyormuş; o yüzden hiç sorun yaşamamışlar...

- Midilli 450 yıl Osmanlı egemenliğinde kalmış.. Hristiyan ve Müslümanlar birlikte yaşamışlar...

- Lesvos adasında Osmanlı’dan kalan 10 cami ve tekke ile bir medrese bulunuyor.

- Lesvos adasının zeytinyağı Ladotiri peyniri, diğer süt ürünleri ve de tuzlu balık alınması öneriliyor. Kalloni Körfezi’nin Sardalyesi, Gelibolu-boğaz sardalyesı lezzetindeymiş söylendiğine göre.

-11 milyon zeytinağacı bulunuyor: bunlardan ortalama olarak 15.000 ton civarında zeytinyağı üretilir... Zeytinyağı, dış piyasalarda rengi,tadı, aroması ve içerdiği besleyici unsurları ile büyük bir pazarı var: onu diğer zeytin yağlarından ayıran altın rengi; hemen farkediliyor.

MİDİLLİ’DE TÜRKÇE MENÜLÜ LOKANTALARDA FİYATLAR (EURO)

PORSİYON: Salata 3, Ayşe kadın fasulyesi 4, lahana haşlanmış 3, patates, kabak ve patlıcan kızartması 3, parça börek 2 , kabak çiçeği kızartması 4, cacık (süzme yoğurt) 2, pavurya salatası (yengeç) 4, beyaz peynir 2, taze karides kızartması 6, fava 3, taze bakla 4, fırında beyaz peynir 3 (Hellim), kıymalı veya zeytinyağlı yaprak sarma 6, sardalye balığı 2.5, kolyos 3, lakerda 4, hamsi pilaki 2.5 iste pişmiş uskumru 4, musakka 6, dana dili 6, şehriyeli güveç 6, İstanbul usulü enginar 5, dana pirzola 8, domuz pirzola 6, kuzu pirzola (kilo) 28, kalamar (kilo) 35, dondurulmuş kalamar 7, sardalye ızgara 5, hamsi 5, mezgit (kroket) 6, ahtapot ızmara (kilo) 28, şarapla pişirilmiş ahtapot (porsiyon) 7, kabuklu midye 6, taze karides (tava ve haşlama) 5.Balıklar (kilo): Kılıç balığı, Jumbo karides, taze küçük köpek balığı 40, tekir 35, istakoz (kilo) 50