Atalarımızın bize kişisel mirası: ‘Mikrobiyotamız’

Okyanusun kilometrelerce derinliğindeki kayalıklardan tutun, kaplıcaların kaynar sularına, buzullarda yaşayan penguenlerin gagalarından tutun, herhangi bir bitkinin yaprağına, çiçeğine, çiçeğin üzerine konan arıların sindirim sistemine kadar dünyanın her yerinde varlar. Milyarlarca yıldır dünya üzerinde yaşayan bakteriler, tüm canlılarla milyarlarca yıldır uyum içinde yaşamış ve tüm canlıların yaşaması, sağlıklı yaşaması için gereken moleküler iletişimi kurmuşlar. Moleküler seviyedeki iletişimde bakteriler, canlı hücrelerinin ihtiyacı olan metabolitleri üreterek -mesela bitkiler için azot, insanlar için kısa zincirli yağ asitleri gibi- üzerinde yaşamış olduğu canlının sağlıklı ve mutlu olarak yaşamasını sağlarlar. Mesela insanoğlunu örnek alacak olursak; insanın mikrobiyotasındaki bakteriler, insanın sağlıklı ve uzun yaşaması için moleküler iletişimi kullanarak insanın ihtiyacı olan binlerce metabolit üretirler ki insan yaşasın ve çoğalsın. Bakterilerin üretmiş olduğu metabolitler olmadan insanoğlundaki hücreler görevlerini düzgün bir şekilde yapamaz ve bunun sonucu olarak sayısız hastalıkların içinde kaybolur gider ki obezite, IBS, Crohn, depresyon, çölyak, kanser bu hastalıklardan sadece bir kısmıdır.

MODERN HAYAT VE BESLENME

İnsanoğlunun bakterilerle olan on binlerce yıllık uyumlu ilişkisi, 1900’lü yılların başından itibaren modern hayat ve beslenme şeklinin değişmesiyle bozulmaya başlamış ve hassas bakteriler yok olmaya başlamıştır. Doğal olarak yetişen çok değişik sebzelerden, yeşilliklerden ve av hayvanlarından; fabrikasyon olarak kimyasallarla yetiştirilen besinlerin yavaş yavaş mikrobiyota çeşitliliğine ilk darbeyi vurmasına rağmen antibiyotiğin bulunması insanoğlunun mikrobiyota çeşitliliğinde sonun başlangıcı olarak tarihe geçmiştir.

Son 100 yıl içerisinde insan mikrobiyotasındaki binlerce bakteri çeşidinden sadece birkaç yüzü kalmış ve insanoğlunun sağlıklı yaşaması için vazgeçilmez olan metabolitler ise bir daha geri gelmemek üzere yok olmaya başlamıştır. İnsanoğlunun çok uzun zamandan beri tüketmiş olduğu yoğurt ve fermente gıdaların insan sağlığına desteği tartışmasız olarak vardır ama yeterli değildir. Son yarım yüzyıl içinde geliştirilen özellikle Bifidobacterium ve Lactobacillus probiyotiklerinin etkisi olumlu olmasına rağmen bu bakterilerin hangi metabolitleri nasıl ürettiği bilinmeden, sus davranışları, susların ihtiyacı olan prebiyotiklerin analizi yapılmadan, bakterilerin insan hücreleriyle yapmış olduğu moleküler iletişimlerin analiz edilmemesi, üretilen probiyotik karışımlarda bakteriler arası ilişkilerin bilinmeden yapılması, günümüzde bile ne kadar ilkel kalındığının çok basit bir kanıtıdır.

2000’li yılların başından itibaren yapılan araştırmalar, insanoğluna mikrobiyota konusundan çağ atlatmaya başlamış ve teknolojinin gelişmesiyle insan sağlığına doğrudan etkisi olan Christensenella ve Akkermansia gibi yeni nesil probiyotikler insanoğluna kazandırılmaya başlamıştır. Özellikle bakteriler arası ilişkilerin ve insan immune sistemi ile olan moleküler iletişimlerinin daha iyi anlaşılması için bulunduğumuz yıllar, tarihe mikrobiyotanin uyanışı olarak geçmekle kalmayacak; kanser, depresyon gibi dünyanın en zorlu hastalıklarını da tarihe karıştıracaktır. Bunu, bakterilerle kanser tedavisi (bacterial therapy of cancer, Humana Press) adlı kitabın araştırmacı yazarlarından biri olarak, bilinçli bir şekilde söyleyebiliyorum.

Ali Rıza AKIN-Mikrobiyolog/ABD

GÜNÜN SÖZÜ

“Öyle anlaşılıyor ki ekonomik durgunluk tehlikesi, onlar (AB) için enflasyon kadar önem taşımaktadır. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde döviz erişiminin daha zor ve pahalı olduğu bir ekonomik iklime doğru ilerlemekteyiz. Tüm arkadaşlarıma bu durumu dikkate almalarını önermekteyim.”

Ali ÇANDIR-Antalya Ticaret Borsası Başkanı

İmamoğlu, Kılıçdaroğlu’na daha yakın dururken eleştirenleri daha da artıyor

‘GENEL BAŞKANIMI BENDEN FAZLA KİMSE SEVEMEZ’

Uzun zamandır televizyona çıkmıyordu Ekrem İmamoğlu... Kendisine yönelik eleştiriler üzerine önceki akşam Fatih Altaylı’nın Teke Tek programına konuk oldu. Genel olarak üç yıldır yaptıklarını anlattı. Hazırlattığı bazı kitapçıkları Altaylı’ya sundu. Ancak Altaylı’nın bazı soruları vardı; Swiss Otel, Polis Okulu satışları ve Ataşehir’de bölge planları içinde ilk satın alındığında meslek lisesi alanı kamu donatısı olan 27.000 metrekare alanın MİA merkezine alınmasına ilişkin sorularda yanıt verirken zorlandı, hatta “Partimin bilgisi var” dedi ama bizi arayanlar da “Kimmiş bu bilgisi olanlar? Genel Başkan mı, il başkanı mı, MYK üyeleri mi? Parti genel merkezinin haberi varsa ve satışa olumlu görüş verilmişse niye CHP İBB Grubu’ndan ve İBB Meclisi’nden bazı CHP’li meclis üyelerinin ret oyuyla geçti o zaman diye sorulur!” dediler.

Kendi partisinin üyelerini ve ittifak üyesi İYİ Partili iki meclis üyesini ikna edemedi ki kamuoyunu da ikna etsin.

Bu satışlar İmamoğlu’nun başını çok ağrıtacak gibi görünüyor.

Altaylı’nın bir sorusu üzerine şöyle konuştu:“O köşe yazarı, bu köşe yazarı, onların yazdıkları gibi Kılıçdaroğlu ile aramızda bir sorun yok. Ekrem İmamoğlu’ndan Genel Başkanımıza daha yakın, daha çalışkan, daha nefer... bir başka CHP’li olamaz” dedi. Fatih Altaylı ise “Ooo çok büyük bir iddia...” karşılığını verdi ve devam etti:

“Erdoğan Toprak’tan daha mı yakınsın?” CHP’nin bir milyondan fazla üyesi var. İmamoğlu, Kılıçdaroğlu’na daha yakın dururken Başkan’ın CHP’liliğine ‘takılan’ partililer biraz artmış gibi... Bu konunun ilerideki tartışması büyük olacakmış gibi geliyor bize...

MESAJ PANOSU

- 180 ülkeye yıllık yaklaşık 3.5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren ve dünyanın en büyük iki ev tekstili fuarından biri olan Hometex’i düzenleyen Türk ev tekstil sektörünün çatı kuruluşu Türkiye Ev Tekstili Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği’nin (TETSİAD) 5. Olağan Genel Kurulu, bugün 14.00’te Wow İstanbul Otel’de gerçekleştirilecek. Kongreye, mevcut Başkan Hasan Hüseyin Bayram tek liste ile girecek.

- ÇANAKKALE’den Antalya’ya inşaatlar tam gaz! Yazın sahillerde, turistik yerlerde inşaat yasağı var mı, yok mu? Varsa, inşaatlar neden devam ediyor? Yoksa, neden kimse bilgi sahibi değil? Belediyeler neden “mış” gibi yapıyor?       �Metin ALTAY

BİLİYOR MUSUNUZ?

- CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya’nın, araç fiyatlarının büyük oranlarda artması nedeniyle engelli vatandaşların kendilerine tanınan ÖTV’siz araç alma hakkından fiyat üstü limit uygulaması nedeniyle yararlanamadıklarını belirterek, verdiği kanun teklifiyle engelli vatandaşların KDV’den muaf aldıkları araçlarda uygulanan fiyat limitinin kaldırılmasını önerdiğini...

- DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu’nun hasta ve yaşlı mahpuslar için infaz ertelemesi hakkında bir açıklama yaparak, “Bu uygulama zulümdür. Çevik Bir de Aysel Tuğluk da aynı zulmün mağdurudur. Adli Tıp Kurumu siyasi saiklerle karar veriyor. ATK üzerindeki siyasi baskılara son verilmeli. Acil reform yapılmalı” dediğini..