Adaylara rehber

% 10 gibi dünyada örneği olmayan yüksek bir baraj engeli, seçmenlerin önemli bir kısmının iradesini Meclis dışı bırakıyor. Bir sivil toplum örgütü olarak Seçim 2015 programımızla siyasi partiler, seçmenler, basın ve kamuoyunun geneli için oldukça faydalı bir çalışma hazırlamışlar. Anket sonuçlarının fazlasıyla tartışıldığı bugünlerde, “En iyi anket seçimdir!” düşüncesiyle programda 2011 genel seçimleri ve 2014 yerel seçimlerindeki seçim sonuçlarını kullanıyorlar.
Dernek Genel Sekreteri Dr. Mehmet Özkaya şu değerlendirmeyi yapıyor:

“2011 ile karşılaştırıldığında 2014 seçimlerinde AK Parti’nin 85 bölgenin 81’inde oy kaybettiğini ve sadece 4 bölgede oylarını artırdığını görüyoruz. Hem MHP hem HDP’nin 69’ar bölgede oylarını artırması yine dikkat çekici sonuçlardan. CHP ise 16 bölgede oyunu artırmakla birlikte, çok sayıda bölgede vekil çıkaracak oy miktarına oldukça yakınlaşmış durumda. 2011’de hangi ilde hangi partinin kaç vekil aldığını, muhalefet partilerinden herhangi birisinin kaç oy daha alırsa o ilde vekil çıkarabileceğini, iktidarın hangi illerde ezici bir üstünlüğe sahip olduğunu, hangi illerde oy kaybı yaşadığı ve daha birçok veriye rahatlıkla ulaşabiliyoruz. Örneğin CHP Adana’da oyunu sadece % 0.3 artırırsa 2011’de son vekili alan AK Parti’yi geçip vekil çıkarabiliyor; İzmir 1. bölgede bu oran % 0.2’ye düşüyor. Ya da Bilecik’te oyunu % 1.9 artırıp MHP’yi geçerek son vekili partisine kazandırabiliyor. Aynı şekilde MHP % 0.5 oy artışıyla Kayseri’de AK Parti’den; % 0.8 oy artışıyla da Mersin’de CHP’den vekil alabiliyor. AK Parti’nin Ankara 1. bölgede 2011’de CHP’ye kaptırdığı son vekili almak için oyunu sadece % 0.4 artırması yeterli oluyor. Çok sayıda ilde benzer oranlarla karşılaşmak, her parti için Haziran 2015’te küçük çabalarla büyük fırsatların kolayca yakalanabileceğini gösteriyor. 2011 seçimlerinde 45 ilde seçilen son vekili çok rahatlıkla farklı bir partinin alabileceğini görüyoruz. 2011 seçimlerindeki % 5.7’lik oyunu 2014’te % 6.6’ya çıkarabilen HDP’nin ise bu haliyle barajı aşıp Meclis’e girmesi oldukça zor görünüyor. HDP’nin barajı aşamaması ihtimali diğer partiler için vekil sayısını artırma fırsatı; kendisi için ise seçmeninin iradesinin Meclis dışı kalması tehlikesini taşıyor.

BARAJA TAKILAN PARTİLER

Demokrasimiz için önemli bir sorun olan “baraja takılan partiler” konusu da iller bazında ayrıntılı bir bakış açısıyla şaşırtıcı sonuçlar gösteriyor. Oy oranı düşük olduğu için Meclis’te temsil edilmeyen bazı partilerin, bazı illerde % 20’lere yakın oy potansiyeli olduğunu görüyoruz. BBP’nin Sivas’ta % 19.5, Ankara 2. bölgede % 8.8 ve Adıyaman’da % 6.1; Saadet Partisi’nin Kırıkkale’de % 13.2, Rize’de % 11, Bayburt’ta % 9.4; DSP’nin Ardahan’da % 7.6, Edirne’de % 4.2; LDP’nin Ağrı’da % 4.7 ve DP’nin Ağrı’da % 5.8 ve Muğla’da % 4.4 oy oranına ulaşması gibi. Daha birçok ildeki benzer veriler, iktidar veya muhalefet partilerinin bu partilerle güçlü oldukları illerde bir araya gelip ittifak yapması halinde rahatlıkla vekil sayısını arttırabileceğini gösteriyor. Ya da bu partilerin adayları için bazı illerde bağımsız olarak seçilebilmenin çok kolay olduğunu görüyoruz.

BÜYÜK FIRSATLAR VAR

Haziran 2015’te iktidar, muhalefet ya da Meclis dışı partilerin tamamı için çok büyük fırsatlar var. Seçim 2015 simülasyonumuz, halkın iradesinin Meclis’e daha etkin yansıması için faydalı olacaktır. Böylece 2011 genel seçimlerinde oyları Meclis’te temsil edilmeyen 13.2 milyon seçmenin iradesi de dikkate alınacak ve daha fazla demokrasi isteğimize bir adım daha yaklaşılacaktır.”
Bu konuda ayrıntılı bilgi demokrasidenetcileri.org adresinde bulunabilir.

Günün sözü

“Türk tarihi bağlamında bir tane Türk devrimi var; bu, batmış bir İmparatorluğun Türkçe konuşan halkının Kurtuluş Savaşı sonunda gerçekleştirdiği, I. Dünya Savaşı sonrasında ayakta kalma savaşıdır. 2000 yıllık bir göçer ve cehalet çağından çıkan ilk Türk devleti idi. Bunun bugünkü parti söylemleriyle ilişkisi yoktur. Cumhuriyet yanlısı olarak CHP’yi görerek AKP’yi de bir demokrasi partisi gibi görmek türünden yorumlar, temelsiz ve yozlaşmış düşüncelerdir.” Doğan KUBAN

HDP ve Vatan, CHP’nin oylarını ‘tırtıklıyor’

CHP’nin iki rakibi var; HDP ve Vatan (İP) partileri... Büyük şehirlerde bu durum dikkat çekiyor. Bir araştırma şirketi sahibi ile konuşurken CHP’nin oylarının bu iki parti tarafından ‘tırtıklandığını’ söyledi. HDP İstanbul’da, Vatan da İzmir başta olmak üzere kıyı şehirlerinde CHP oylarını ‘yiyor’!
Bu oranlar CHP’de 2-3 puanı buluyor. Bu durumda CHP’nin oylarının 23-24’lere kadar düşebileceği, MHP’nin de oy oranının 17-18’lere çıkabileceği; iktidarın oylarının 45-46 dolayında seyrettiğini de vurgulayalım; HDP ise sınırda. Bu arada CHP’nin 18 kişilik MYK üyelerinden sadece Ercan Karakaş’ın (İstanbul) ve Veli Ağbaba’nın (Malatya) önseçime katılacakları görüldü. Diğerleri ‘kontenjan’ istiyor.
CHP’nin ağır toplarından Deniz Baykal, Önder Sav ve Mustafa Sarıgül’ün ‘önseçim’e katılacak olmalarının ‘anlamı’nın partide yeni bir heyecan yarattığını da söylemek gerekiyor.
Bu arada en büyük yarış İstanbul 2. bölgede olacak. Sadece eski ve yeni vekiller açısından bakarsak, yarışın ne kadar ‘zorlu’ geçeceği anlaşılıyor. (Soyadı sırasına göre) Aydın Ayaydın, Aykut Erdoğdu, Prof. Haluk Eyidoğan, Melda Onur, Ercan Karakaş, Sedef Küçük, Mustafa Sarıgül, Mehmet Sevigen, Çetin Soysal, Şinasi Öktem, Av. Mahmut Tanal, Sezgin Tanrıkulu, Bihlun Tamaylıgil; bunun dışında Yrd. Doç. Gülay Yedekçi gibi birçok genç aday var. CHP Denizli Milletvekili ve PM üyesi İlhan Cihaner, Denizli 3. bölgeden aday adaylığı için başvurdu.