Amerika’dan seçim senaryoları

Bu sene bu senaryolara Amerika’dan da çok rağbet var. Washington’da bulunan birçok kuruluş, Türkiye’nin yarınki seçimleri için senaryolar kurguladı.

Dünyanın en önde gelen danışmanlık şirketlerinden olan Wikistrat da, bunlardan bir tanesi.

*

KURULUŞ ülkelerin genel seçimleri öncesinde kurguladığı senaryolarla nam salmış durumda.

Türkiye için yaptığı çalışma da, geçtiğimiz hafta yayınlandı. Tüm dünyadan 54 uzmanın hazırladığı 105 senaryo, yine bu uzmanlar tarafından oylandı. Ve en yüksek oyu alan 3 senaryo açıklandı.

Kadir Has Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler profesörü olan Akın Ünver’in yönettiği çalışma, her senaryoya göre bir dış politika projeksiyonu da yapıyor.

Bakalım hangi senaryoya göre, nasıl bir dış politika ortaya çıkıyor?

1’NCİ SENARYO: YA ŞAHİN, YA GÜVERCİN

1’inci senaryoya göre, HDP barajın altında kalıyor. Bu durumda AKP tek parti hükümeti kuruyor. Ancak yine de, yasa değişiklikleri için muhalefet partilerinin desteğine ihtiyaç duyuyor. Bu da dış politikada iki olasılığa işaret ediyor.

1’ncisi: Meclis’te istediği çoğunluğu elde edememiş olan AKP, bunu dış politikayla telafi etmeye çalışıyor. Ve daha çok risk alıyor. Bölgesel sorunlara daha çok müdahil olarak, içeride milliyetçilerin desteğini arttırmaya çalışıyor.

2’nci olasılık ise: AKP içeride azalan gücünden dolayı, kendini dış dünyadan bir süre tecrit ediyor. Ortadoğu’daki rolünü en aza indirgiyor. Ve Ankara bir nevi fabrika ayarlarına geri dönüyor. Yani NATO ve Avrupa Birliği (AB) yanlısı söylemine.

KOALİSYON: DÜNYADAN TECRİT Mİ?

2’nci senaryoda ise HDP barajı geçiyor ve koalisyon kurulması gerekiyor.

Ancak rapor AKP-CHP koalisyonunu ihtimal dışı, AKP-MHP koalisyonunu da çok düşük ihtimal görüyor. Ya AKP-HDP ya da CHP-MHP koalisyonu bekliyor.

Bu durumda ise dış politikada alınacak kararların arkasında duracak kuvvetli bir siyasi destek olmayacak. Bu nedenle de koalisyon, dış politikayı en aza indirgeyecek. Ankara kendisini bir süre dünyadan tecrit edecek.

Ordu, istihbarat gibi güvenlik kurumlarının belirlediği yolu takip edecek. Ve NATO şemsiyesi altına girerek, AB sürecini ittirecek.

3’ÜNCÜ SENARYO: ŞAHİN TÜRKİYE

3’üncü senaryoda AKP, Anayasa’yı doğrudan ya da referandum yoluyla tek başına değiştirebilecek kadar oy alıyor. HDP ise baraj altında kalıyor.

Bu durumda, Türkiye bölgeye daha fazla müdahil oluyor. Aktif bir oyuncu olarak kendini yeniden konumlandırmak istiyor. Suriye’de daha doğrudan bir tutum sergiliyor. Ve Esad karşıtı gruplara desteğini arttırıyor.

OBAMA CEPHESİNDEN SENARYOLAR

BAŞKAN Obama’ya yakınlığıyla bilinen Amerikan İlerleme Merkezi (Center for American Progress-CAP) adlı düşünce kuruluşu da, benzer bir çalışma yayınladı bu hafta.

Kuruluşun Türkiye uzmanı Michael Werz imzasıyla.

CAP, bu seçimin en önemli ve en belirleyici sonuçlarından birinin dış politika olacağı görüşünde.

AKP’nin tek parti hükümeti kurması durumunda, aktif ve bağımsız bir dış politika sürdüreceğini öngörüyor.

*

HDP barajı geçerse ve AKP koalisyon kurmak zorunda kalırsa ise bunu MHP ile yapacağı görüşünde.

Bu durumda içeride daha milliyetçi bir söylem egemen olacak. Ve daha itidalli bir dış politika benimsenecek.

Böyle bir koalisyonda AKP’nin özellikle Suriye’deki iddialı politikasını sürdürmesinin zor olacağını savunuyor.

Ve bölgede daha sınırlı bir rol oynamasını bekliyor.

Bu durumda Batı karşıtı söylemin de artacağı söyleniyor.

Ancak yine de AB üyeliğinin yeniden iteklenebileceği de ekleniyor.

CAP muhalefet partilerinin koalisyon kurma ihtimalini ise ihtimal dışı görüyor.

*

AZ kaldı. Bahisler kapanıyor. Ve gördüğünüz gibi sadece iç siyasette değil, dış politikada da yeni bir sayfa açılıyor.