Tarım üreticisine sahip çıkılmalı

Önemli bir tarım potansiyeline sahip olan Ege Bölgesi özellikle, endüstriyel tarım ürünleriyle ve tarımsal ihracatla ülkenin yükünü bu alanda sırtlıyor. Ama çiftçi dertli. Bir yandan hava şartları, diğer yandan ekonomik zorluklar. Bu hafta, İzmir Ziraat Odası Başkanı Sedat Köse ile söyleştik.

Æ Kuraklık kendini iyice hissettirirken çiftçinin, üreticinin beklentilerini nasıl görüyorsunuz?

Æ Ege Bölgesi'nde 2007 yılı üretim sezonunda gözle görülür bir şekilde kuraklık hissedildi ve üreticilerimiz verim kaybına uğradı. Üretimde girdilerin yüksekliği ve bankalara olan borçlar nedeniyle sıkıntılı bir yıl geçirildi. Tarımsal üretimimizin devamlılığını sağlamamız için başta girdi unsurları olan elektrik ve mazottaki ÖTV’nin ve KDV’nin kaldırılması gerekir. Hükümet bu gerçeği algılayıp, tarımın önemini benimseyerek, sahip çıkmalıdır. Üretimiyle bu ülkenin besin ihtiyacını ve sanayicisinin hammaddesini üreterek kırsalda istihdam sağlayan çiftçilerimiz, kuraklıkla verim kaybına uğrayacak, Bağ-Kur, SSK borçları yükselecektir. Bankalardan ve Tarım Kredi Kooperatifi’nden alınan kredilerin acilen yapılandırılması gerekmektedir. En önemlisi ise sulama göletlerinin yapılmasına hız verilmelidir.

Æ Organize sanayi bölgelerinde tarım gibi ihtisas sanayi bölgeleri öneriliyor. Bu konudaki görüşleriniz?

Æ Elbette özel ürün ve havzaların çiftçilerimize örnek teşkil edeceği bir yapılanmaya ihtiyaç vardır. Hayvansal veya bitkisel üretimin, ambalajlama, paketleme yapılarının olduğu bir bölge düşünürsek hem üretimi hem de pazarlanması bir planlama dahilinde kontrollü bir şekilde havzalar hayata geçirilir ve daha sağlıklı işletmeler oluşur.

Organik tarım konusunda zamana ihtiyacımız var

Æ Organik tarım konusunda nasıl bir yol izlenmeli? Sizin bu konudaki önerileriniz?

Æ Organik tarımsal üretim alanları olarak ülkemiz ve Ege Bölgesi, gelişmiş Avrupa ülkelerine göre daha bakir havzalara sahip. Narenciye, şeftali, incir, kiraz, zeytin, üzüm, açıkta ve serada yetişen domates, kavun, çilek ve her türlü sebze, organik olarak değerlendirilecek alanlarda üretilmektedir. Bu ürünlerde ilgili ihracatçılar ve işletmeciler tarafından sertifikalandırılmaktadır. Üreticilerimiz ürünlerini sertifikalandırılabilirler. Ancak, sertifikalandırdığı ürünün pazarlanması süreci, ülkemiz içinde aynı değerlerle satılmasını özendirmemektedir. Avrupa ülkeleri organik ürün talep etmekte ve tüketmektedir. Ülkemizin bu şekilde üretilen ürünlerin tüketilmesi konusunda zamana ihtiyacı vardır. Organik üretim sağlık demektir. Gelecek nesilleri sağlıklı ürünlerle büyütmemiz için organik üretim desteklenmelidir.

Açıklanan prim miktarları üretimi teşvik için yetersiz

Æ Doğrudan gelir desteği konusunda çeşitli düzenlemeler yapıldı. Bu konudaki düşünceleriniz?

Æ Doğrudan gelir desteğinin değişmesini her zaman istedik. Çünkü, doğru bir uygulama modeli değildi. Açıklanan 2008 yılı destekleri ise yetersiz. 2008 yılına ait tarımsal destek bütçesi 5.4 milyar YTL olarak açıklanmıştır. Bu durumda 2008 yılı tarım destek bütçesi, 2007 yılı için açıklanan 5.3 milyar YTL’den sadece yüzde 1.9 artırılmıştır. Bütçe giderleri yüzde 9.6 artırıldığı halde, tarım için ayrılan kaynağın yüzde 1.9 artırılmasının sebebi anlaşılamamıştır. Tarım Kanunu’nun bu konuya ilişkin 21’inci maddesinde, "Tarımsal destekleme programlarının finansmanı, bütçe kaynaklarından ve dış kaynaklardan sağlanır. Bütçeden ayrılacak kaynak, Gayri Safi Milli Hasıla’nın yüzde birinden az olamaz" denmektedir. Yasa hükmüne uygun bir bütçe hazırlansaydı, tarımsal destek bütçesinin asgari 8.6 milyar YTL olması gerekirdi. Bütçe yetersiz olduğu için açıklanan prim miktarları da üretimi teşvik etmeye yetecek düzeyde değildir. Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu kararı değiştirilmeli ve primler yükseltilmelidir.

Kimdir?

Mesleği çiftçilik olan Sedat Köse, 1959 İzmir doğumlu. 1991'den bu yana, belediye meclis üyeliği, Çiftçi Malları Koruma Meclisi Murakabe Heyeti Üyeliği, İl Genel Meclisi üyeliği, Tarım, Köy hizmetleri, Sağlık ve Spor Komisyonu üyelikleri, Ziraat Odası Yönetim Kurulu üyeliği ve Başkan Vekilliği, Mera, Tahkim, Milli Emlak Değer Tahkim, Hal Komisyon üyeliği görevlerinde bulundu. Halen, İzmir Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı, Ege Bölgesi Yürütme Kurulu Başkanlığı, EGEV Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini sürdüren Köse, evli ve 2 çocuk babası.