Türkiye, ‘sıvı gaz’la rahatlıyor, güneş ve rüzgârla öne çıkacak

- Dünyada enerji sektörü nereye gidiyor? Dünyadaki gelişmeler Türkiye’yi nasıl etkileyecek?

Birol, yanıta şu mesajla girdi:

- Dünya enerji coğrafyası hızla değişiyor. 2000’li yılların başında tüketimde ilk 3, ABD, Çin ve Avrupa ülkeleri şeklinde sıralanıyordu. Bugün sıralama Çin, ABD, Hindistan şeklinde değişti.

Değişimin sürdüğünü vurguladı:

- 2030’da Avrupa, Afrika’nın altına, 5’inci sıraya inecek. Düne kadar petrolde Suudi Arabistan, İran, Irak ve Kuveyt, doğalgazda ise Rusya söz sahibi idi. 10 yıl önce kaya petrolü ve gazı devrimi her şeyi değiştirdi.

En önemli petrol ithalatçısı olan ABD açısından durumun değiştiğini kaydetti:

- ABD, şu anda Rusya ve Suudi Arabistan ile birlikte dünyada ilk 3’e girdi. 2019’da özellikle gazda ABD makası açacak, tartışmasız bir numara olacak.

Gaz piyasasındaki değişimin altını çizdi:

- Dünyada ticaret hızla sıvılaştırılmış gaza (LNG) kayıyor. Boru hatları ile taşınan doğal gaz ile LNG rekabeti kızışıyor. Avrupa, gazda Rusya’ya bağımlılıktan kurtulacak. Rekabet, Türkiye’nin de elini rahatlatacak. Boru hattından aldığı gazın fiyatı konusunda pazarlık gücü artacak. Gazın yüzde 90’ı sıvı halde tankerle taşınır olacak.

“LNG’nin Şampiyonlar Ligi” olarak nitelediği 3 ülkeyi sıraladı:

- ABD, Avustralya, Katar... Eskiden 5 ülke LNG ihraç ediyordu. Bugün ülke sayısı 55’e çıkmış durumda.

Geçmişte petrol ihracatçısı ülkelerin örgütü OPEC’in kararlarının çok önemli olduğunu, dikkatle izlendiğini anımsattı:

- OPEC, Rusya ile ittifak kurdu. Ekim 2018’de petrolün varili 86 dolara çıktı. Uluslararası Enerji Ajansı adına, “Petrol fiyatı tehlikeli bölgeye giriyor, üretimi artırın” uyarısı yaptım. Aralık ayı başında 60 dolara kadar indi. Şu an 53 dolar dolayında.

Bu noktada yenilenebilir enerji üzerinde durdu:

- Rüzgâr ve güneş enerjisi, ülkelerin milli kaynakları, üstelik çevreye de zararı yok. Geçmişte ikisi de pahalıydı. Güneş enerjisinde maliyet son 3 yılda yarıya, rüzgarda 3’te bire indi. Rüzgâr ve güneşte Türkiye’nin inanılmaz potansiyeli var. Türkiye, ciddi adım atarsa, özellikle Ortadoğu ve Afrika’ya teknoloji ihracatında öne çıkabilir.

Bu aşamada şu mesajı özellikle verdi:

- Artık elektrik üretiminde petrolü kullanmak büyük müsriflik. Güneş enerjisinde Çin lider konumunda. Dünyada kullanılan her 10 güneş panelinden 6’sı Çin’de üretiliyor.

Türkiye’nin güneş ve rüzgâr enerjisi ihalelerinde doğru adımlar attığına dikkat çekti:

- Son büyük ihalelerde güneş ve rüzgâr enerjisiyle ilgili teknolojinin Türkiye’ye getirilmesi, üretim yapılması şartı konuldu. Bu adım, Türkiye’ye güneş panelleri ve rüzgâr güllerinde teknoloji kazandıracak.

Bir soru üzerine petrole döndü:

- Petrolde önümüzdeki dönemde oyunun adı “fiyat oynaklığı” olacak. ABD’de kaya petrolü için 45-50 dolar varil fiyatı yeterli hale geldi.

Fatih Birol’un ortaya koyduğu yol haritasına bakılırsa, Türkiye’nin cari denge “gediği”nde petrol ve gazın payı yavaş yavaş azalacak...

DÜNYADA 80 YILLIK PETROL REZERVİ VAR 

ULUSLARARASI Enerji Ajansı İcra Direktörü Dr. Fatih Birol, dünyadaki petrol rezervlerinin durumunu paylaştı:

- Şu anda, bulunmuş ve petrol üretilen rezervlerin ömrü 80 yıl görünüyor.

Ardından ekledi:

- 10 yıl önce 50 yıllık petrol rezervi kaldığından söz ediliyordu. Yeni bulunan rezervler süreyi 80 yıla uzattı. Yeni keşifler olabilir ve süre uzayabilir.

NÜKLEERDE ATIK SORUNU AZALIYOR 

IEA İcra Direktörü Fatih Birol, ABD, Avrupa ülkeleri ve Japonya’da nükleer santral iştahının azaldığını belirtti:

- Bu ülkeler artık yeni nükleer santral inşa etmeme kararı aldı. Şu anda Çin, Hindistan ve Rusya hızla nükleer santral yapıyor. Dünyada yapımı süren 60 nükleer santralın yüzde 40’ı Çin’de bulunuyor.

Çin’in yapa yapa teknolojiye de sahip olduğunu vurguladı:

- Çin, 10 yıl sonra nükleer güç açısından “en büyük” olabilir. Türkiye de nükleer teknolojiye sahip hale gelebilir.

Bir soru üzerine nükleer atıklara değindi:

- Teknoloji geliştikçe nükleer santrallardan ortaya çıkan atıklar minimuma iniyor.

TÜRKİYE’NİN PETROL UMUDU FENERBAHÇE’NİN LİGDEKİ DURUMU GİBİ

KOYU Galatasaray taraftarı olan IEA İcra Direktörü Fatih Birol, Türkiye’nin kendine yetecek düzeyde petrol bulma umudunu şöyle değerlendirdi:

- Fenerbahçe’nin bu sezon şampiyonluk umudu ne kadar ise, Türkiye’nin kendine yetecek petrolü bulabilme umudu da o kadar. Çünkü, şu anda Türkiye’nin kendi topraklarında olduğu düşünülen petrolü çıkarabilmesi astarı yüzünden pahalıya geliyor.