Türk Telekom ihalesine fesat mı karışıyor

‘Üçüncü GSM lisansının 2.5 milyar liraya satılması hiç iyi olmadı.’

Arayan, Turkcell’i kurulduğu günden bugüne çok yakından bilen bir uzmandı. İtiraz ettim: ‘Neden iyi olmasın? Türkiye’ye ilk kez tek kalemde 1 milyar 250 milyon dolar yabancı sermaye girecek. Bu müthiş bir rakam.’

Uzman ısrarlıydı: ‘Türkiye’ye daha fazla yabancı sermaye girmesini kim istemez. Ancak, GSM lisansı fiyatı çok yükselmiş oldu. Artık dördüncü GSM lisansını zor satarlar. Zaten Türkiye’ye şimdilik 4 GSM operatörü fazla.’

Türkiye Kasım 2000 krizini yaşarken, İş-TIM ortaklığı, 2.5 milyar dolarlık GSM lisansı bedelini ödedi.

UZMAN HAKLI ÇIKTI:

Sonraki gelişmeler uzmanımızı haklı çıkardı, dördüncü GSM lisansı satışa sunulamadı. Dördüncü GSM lisansı, 2.5 milyar dolar sayılıp, Türk Telekom’a verildi. Amaç sektördeki gelişmeler karşısında Türk Telekom’un elini güçlendirmekti.

İş-TIM ortaklığı Aria’yı, Türk Telekom da Aycell’i kurdu. Turkcell ile Telsim’in karşısına dikilen iki yeni rakiple piyasa hareketlendi.

Ancak, 2001 krizi darbesini yiyen Türkiye’de GSM pazarı o sırada beklenen hızda gelişmedi. Aria ve Aycell, hedefe istenen sürede ulaşamadı.

AYCELL-ARİA BİRLEŞTİ:

Bunun üzerine Telecom Italia (TIM), ‘Türkiye’den çekilebiliriz’ havası estirmeye başladı. TIM’in rahatsızlığı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı harekete geçirdi. Tek kalemde en büyük yabancı sermayeyi getirmiş TIM’i küstürmek Türkiye açısından tatsızlık yaratabilirdi.

Kollar sıvandı, Erdoğan’la İtalya Başbakanı Silvio Berlisconi, ‘Aycell’le Aria evlensin’ kararı aldı. Aycell-Aria nikahından ‘Avea’ doğdu.

Avea’da ortaklık yapısı yüzde 40 TIM, yüzde 40 Türk Telekom ve yüzde 20 de İş Bankası şeklinde oluştu.

TELEFONICA ÇEKİLDİ:

Derken bu yıl özelleştirme gündemine Türk Telekom oturdu. İhale süreci başlatıldı, önce 13 talipli çıktı. Konsorsiyumlardan 10’u Türk Telekom’da oluşturulan ‘data room’a (bilgi odası) girdi.

Türk Telekom Genel Müdürü Mehmet Ekinalan’a göre 150 dosya inceleyen, gerekli ayrıntıları alan talipliler ‘bilgi odası’ndan memnun ayrıldı.

Ancak, Türk Telekom ihalesiyle ilgili ilk olumsuz çıkış İspanyol Telefonica’dan geldi: ‘Avea konusunda yeterli bilgi alamadık, çekiliyoruz.’

İHALE ETİĞİNE SIĞMAZ:

Bu durumda avantajlı gibi görünen Telecom Italya’nın Başkanı Marco Tronchetti Provera’a da tehdit etti: ‘Türk Telekom’u rakiplerimizden biri alırsa, Avea’dan çekiliriz.’

Uzmanımız yine aradı: ‘Telecom Italia’nın tavrı ihale etiğine sığmaz.’

Bir de tesbit yaptı: ‘Türk Telekom’un içine aslında GSM’i koymaları doğru olmadı. Keşke kablolu yayını olduğu gibi GSM’i de ayırsalardı. Diğer talipler de kendini rahat hissetmez...’

UYARAN UYARANA:

Telecom Italia’nın tehdidi ortada dururken, Türk Telekom’la ilgili ‘Avea sorunu’nu birkaç gün öncesine kadar Koç’la birlikte ihale yolunda yürüyen Sabancı Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı da dile getirdi. Buna en son Emirates Telecommunications Corporation (Etisalat) CEO’su Obaid Saeed Bin Mes’har eklendi.

Telecom Italia’nın tehdidi, diğerlerinin ‘Avea’ yakınması, ‘ihaleye fesat karıştırma’ etkisi yapar mı?

Türk Telekom’a GSM eklemekte amaç, değerini yükseltmekti...

Oysa şimdi Avea ortaklığı, ihaleyi olumsuz etkilemiş görünüyor...

En büyük özelleştirmeyi bu darbelerden kurtarmanın yolu yok mu?

A-Tel, 270 milyon dolara TMSF’nin mi

TASARRUF Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Sabah Grubu ve ATV için Ciner Grubu’yla 10 yıl vadeli 433 milyon dolara anlaşıp rahatladı. Böylece Dinç Bilgin’in 600 milyon dolara (diğer Fon bankalarına da 200 milyon dolardan fazla borcu var) yakın Etibank borcunun önemli bölümünü garantiledi.

TMSF’nin açıklamalarında Turkcell’in hat ve ön ödemeli kartlarını pazarlayan A-Tel’le ilgili ayrıntı yoktu. Soruşturunca, TMSF’nin A-Tel’in Turkcell’le sözleşmeyi güçlendirip, ‘iyi bir fiyata satma’ planı yaptığı anlaşıldı, sayfamıza yansıttık. Ancak, iki cepheyi de iyi bilen bir uzman uyardı: ‘Bilgin’le imzalanan eski protokol yürürlüğe girdiğine göre TMSF, A-Tel’i 270 milyon dolara almış sayılır.’

Oysa TMSF, ‘Çukurova Grubu, A-Tel’in yüzde 50’sini 269 milyon dolara Yapı Kredi’ye devretmiş, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bu satışa küçük yatırımcı hakkını korumak için dava açmıştı. A-Tel’in diğer yüzde 50’lik bölümünü 270 milyon dolara almamız söz konusu olamaz’ diye itiraz ediyordu.

TMSF gerçekten A-Tel’in yüzde 50’sini 270 milyon dolar sayıp, Bilgin’in borcundan mı düşecek, yoksa ‘Sattığım fiyat neyse o kadar borç indirimi yaparım’ mı diyecek?