Patron şirketin kasasından kâr payı avansı çekebilecek

- Yeni TTK’da yer alan bazı para cezası yaptırımlarını yerine getirmeyenler olduğunda hapis cezası gündeme gelecek. Yani, doğrudan hapis cezası söz konusu değil. Yaptırım olmaması da düşünülemez.
Şirket ortaklarının, yani patronların kendi şirketlerinden para çekmeleri konusuna vurgu yaptı:
- Bir kere ortakların kendi şirketlerinden para çekmeleri öncelikle kayıtdışılık yaratıyor.
Ev alırken ya da kişisel kullanımı için araba alırken şirketin parasını kullanması doğru olur mu? O tür giderlerini gitsin başka yerden karşılasın. Şirketin diğer ortak ve paydaşları aleyhine bir durum yaratmasın. Bir ortak kendi şirketinden en masum haliyle para çekecek olsa dahi, kendine faizsiz kaynak kullanımı ayrıcalığı yaratır. Bu da doğru olmaz.
Yeni TTK’yla ilgili ikincil düzenlemelerin bu konuda farklı bir açılım öngöreceğini vurguladı:
- İkincil düzenlemelerde kanunun ruhunu bozmadan şirket ortaklarının kâr payı avansı çekmesine izin verilecek. Yani, şirket ortağı, kendi şirketinden ancak kâr payına mahsuben para kullanabilecek.
- Kanun yürürlüğe girmeden önce kendi şirketinden para kullanmış ortaklar ne yapacak?
- Onlara 3 yıl süre tanınıyor. 3 yıl içinde şirkete olan borçlarını nakden kapatmaları gerekiyor.
Şirketlerin bilanço bilgilerinin internette yer alması zorunluluğu konusunda mevcut uygulamanın altını çizdi:
- Bugün şirketler genel kurullarında ne yapıyor? Bilançolarını genel kurula sunuyorlar. Her şey ayrıntılı olarak faaliyet raporlarında yer alıyor. Bilanço, hükümet komiserinin huzurunda oylanıyor. Genel kuruldan geçtikten sonra ne oluyor?
Yazıcı’nın bize yönelttiği soruya yanıt verdik:
- Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayınlanıyor.
- Yani, bugün de aslında bilanço verilerini başkalarının görmesine imkan var. Yeni TTK, bu işlemin doğrudan şirketlerin internet sitesinde yayınlanması zorunluluğu getirmiş oluyor.
Şeffaflığın zarar değil, yarar sağlayacağını savunup, ekledi:
- Bir ortak şirkete koyduğu sermayeyi dilediği gibi kullanma hakkına sahip olmamalı. Sermaye şirkete girdikten sonra artık tüm ortakların haklarının korunması öncelik alır. Ayrıca yeni kanun kimseden ticari sırlarını açıklamasını istemiyor.
Aynı patronların farklı şirketleri arasındaki alışverişe dikkat çekti:
- Bir inşaat şirketi düşünelim. Aynı patronun çimento ve demir çelik şirketleri de olsun. O patron çimento ve demir çeliği kendi inşaat şirketine daha ucuz satamaz. Başka şirketlere hangi fiyattan satıyorsa, onu uygular.
- Ya aksi durum olursa?
- Ne anlamda?
- Çimentoyu, demiri kendi inşaat şirketine daha pahalı satarsa. Bu yolla inşaat şirketini zarara uğratırsa?
- O zaman da bizim müfettişler ineceleme yapar...
Yazıcı, son günlerde yeni TTK’nın ertelenmeyeceğini sık sık tekrarlamış olsa da yeniden sorduk:
- Yeni TTK’nın ertelenmesi veya bazı değişikliklerin gündeme gelmesi söz konusu mu?
- Erteleme kesinlikle yok. Hiçbir kanun kutsal kitap değil, elbette değişir. Ancak şu ana kadar kanunda değişiklik konusunda ikna olmuş değilim. Yalnız ikincil mevzuatlar kafalardaki soru işaretlerini ortadan kaldıracak...
Bakan Yazıcı’nın söylediklerini okudunuz...
Bu durumda kimse, “Yeni TTK ertelenir ya da değişir” beklentisine girmesin...
Bir an önce yeni gelecek kurallara dönük hazırlığını yapsın...

İkincil mevzuat için gecikme söz konusu değil

GÜMRÜK ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı,
yeni TTK için yayınlanacak ikincil mevzuatla ilgili
şu bilgiyi verdi:
- 3 tüzük, 6 yönetmelik ve 11 genelge yayınlanacak. Yani, 20 ikincil düzenleme olacak.
- İkincil düzenlemelerin zamanı geçmedi mi?
- Siz yazılanlara değil, kanunun ne dediğine bakın.
- Kanun ne diyor?
- Kanun, ikincil mevzuat için yürürlük tarihinden itibaren 6 ay süre veriyor. Ancak biz 1 Temmuz 2012’ye varmadan ikincil mevzuatları yayınlamış oluruz.
- İkincil mevzuat, yeni TTK’da kafaya takılan noktaları ortadan kaldıracak mı?
- İkincil mezuatın kanunu değiştirme gücü yok.
Ancak, birçok konuya açıklık getirecek.

Beyin ölümü gerçekleşen şirketlerin fişi çekilecek

HAYATİ Yazıcı’ya yeni TTK’nın baş mimarı Prof. Ünal Tekinalp’in üzerinde durduğu şu noktayı anımsattım:
- Yeni TTK’yla, kağıt üstünde yaşayan, sadece harcamaların üzerinden geçirildiği şirketlerin kapanması söz konusu olacak, değil mi?
- Beyin ölümü gerçekleşmiş ancak fişe takılı yaşayan çok sayıda şirket ve kooperatif var. Onların fişi çekilecek...
Söz konusu şirketlerin tasfiyesini kolaylaştırma planına değindi:
- Tasfiye sırasında gündeme gelecek vergiler konusunda kolaylık sağlanacak...

Bütün belgelerde tüm isimlerin olması olayı benim de kafama takılıyor

HAYATİ Yazıcı’ya yeni TTK’nın şirket yöneticilerinin isimlerinin fatura, antetli kağıt gibi belgelerde olmasına dönük zorunluluğu anımsattım:
- Gerçekten bankaların tüm şube müdürlerine kadar isimler antetli kağıtlara yazılmak durumunda mı?
- Başta fatura olmak üzere şirket yöneticilerinin tümünün adının belgelere yazılması konusu benim de kafama takıldı.
Sonra şöyle bir çıkış noktası buldu:
- Aslında bu zorunluluk, örneğin naylon fatura için caydırıcı olabilir.
Hangi şirket yöneticisi adının naylon fatura üzerinde bulunmasını ister...

Pazarcılık bitse iyi olur ama hayatın gerçeği bir disiplin ortamı sağlanacak

GÜMRÜK ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’ya pazarcı esnafının önüne tümüyle set çekilmesinin söz konusu olup olmadığını sorduk:
- Aslında semt pazarları olayı tümüyle bitse iyi olur. Ancak, hayatın gerçeği bunlar. Vatandaşlarımız oralardan alışveriş yapıyor. O yüzden disiplin getireceğiz.
Semt pazarları konusunda belediyelerle birlikte adım atmanın söz konusu olduğunu vurguladı:
- Semt pazarları konusu ilk kez yasal altyapıya kavuşacak. Belki pazarcılar için tek tip kıyafet bile söz konusu olacak.

Namazdaydım çocuklara söyle armudun fiyatını düzeltsinler Hayati’ciğim

HAYATİ Yazıcı, yeni Hal Kanunu’nun devreye girmesiyle gerçekleşen elektronik takipten bir izlenim anlattı:
- Ankara’da hallerdeki sebze-meyvenin elektronik takibini test ederken Deveci armudunun kilosunun 16 lira olduğunu gördüm. Bu ürünün sahibi Abdullah Çelik’i arattım.
Sonra aralarında geçen diyaloğu şöyle aktardı:
- Abdullah Bey, neredesin?
- Camide ikindiyi kılıp çıktım. Hayırdır?
- Armuda 16 lira fiyat koymuşsun.
- Kiminle görüşüyorum?
- Ben Hayati...
- Hayaticiğim, bir yanlışlık olmuş. Bizim çocuklara söyle, fiyatı düzeltsinler...
Hayati Yazıcı, yeni Hal Kanunu’yla hedeflerinin sebze-meyvede yüzde 70’i bulan kayıtdışı ticaretin tümüyle bitmesini sağlamak olduğunu vurguladı...

Şubat ayında Sarp’tan 180 bin geçiş oldu, fren formülü arıyoruz

HAYATİ Yazıcı, bir soru üzerine Karadeniz’den Batum’a Sarp’tan günübirlik geçişlerin çok arttığını bazı sorunlar yaşandığını vurguladı:
- Geçen gün baktım, şubat ayında Sarp’tan 180 bin giriş-çıkış yapmışız. Yani günde 5-6 bin kişi Batum’a gidiyor.
- Bu geçişlerde bir sorun mu var?
- Karadeniz’de geçmişte yaşanan bazı sorunlar Sarp’tan günübirlik geçişlerle yeniden arttı. En azından yolcu beraberi getirilen sigara gibi ürünler çok arttı. Aslında aynı ürünü 3 günde bir yeniden alma hakkı var, ama hergün alanlar oluyor.
- Ne yapacaksınız?
- Geçenlerde konuyu Bakanlar Kurulu’nda da gündeme getirdim. Geçişleri biraz frenlemek için önlem almayı düşünüyoruz. Kimlikle günübirlik geçişlerde de yurtdışı çıkış harcı alınması söz konusu olabilir...

Gürbulak’tan aynı aracın 9 ayda 920 kez geçtiğini gördük, ayda 4’le sınırladık

HAYATİ Yazıcı, Gürbulak sınır kapısından bir izlenim aktardı:
- Arkadaşlarımız bir aracın geçen yılın 9 aylık bölümünde 920 kez Gürbulak’tan geçiş yaptığını belirledi. Bu aracın sadece akaryakıt getirmek amacıyla gittiği çok net ortadaydı.
Bunun üzerine aldıkları kararı anımsattı:
- Bunun üzerine aynı araca ayda 4 kez standart depo kapasitesi kadar karşı taraftan akaryakıt alabilme sınırı getirdik. Bu miktarı aşan akaryakıttan 1.5 kat ÖTV alınacak.
Bu konuda yapacakları bir düzeltmeyi anlattı:
- Ayda 4 depoyu aşan akaryakıttan normal ÖTV’yi almak daha uygun düşecek.
Edirne’den aldıkları şikayetleri değerlendirip, orada da düzeltme yaptıklarına dikkat çekti:
- Yakıt sınırını Edirne’den Yunanistan’a, Bulgaristan’a geçenler için de koymuşuz. Oysa akaryakıt oralarda bizden ucuz değil. Bunun üzerine orada sınırı kaldırdık.