Merkez Bankası’ndan dövizli kiralara el atma hazırlığı

Giderken Ayaydın Group Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ayaydın’ı aradım:
- Edirne’ye gitmişken sizin Yol Giyim Sanayi fabrikanızı gezmek istiyoruz.
- Ben de şu anda yoldayım, Edirne’ye gidiyorum. Fabrikaya mutlaka bekliyorum.
Saat 09.45’te Edirne Ticaret Borsası’na girdiğimizde, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı ve Edirne Valisi Gökhan Sözer, Mustafa Yardımcı’nın odasından sohbet ediyordu.
Edirne Ticaret Borsası’nın Dünya Gazetesi’yle birlikte düzenlediği konferans 10.15’te başladı. Başçı, önce kapsamlı bir sunum yaptı, sonra yöneltilen soruları yanıtladı. Sorular bir süredir piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ve döviz kurları üzerine yoğunlaştı. Başçı, piyasaları rahatlatıcı mesaj vermeye çalıştı:
- TL’yi dış etkilere açık tuttuk. Biraz hızlı değer kaybetti. Aşırı değer kaybetmesini biz de istemiyoruz. Ancak, seviye vermeden aşırı oynaklıklara karşı devreye giriyoruz. TL, önümüzdeki yıl yeniden dengesini bulur.
Toplantı bitiminde Başçı ve Merkez Bankası’ndan yakın çalışma ekibi birlikte Selimiye Camii’ne cuma namazına gitti. Toplantıyı yöneten Dünya Gazetesi Başyazarı Osman Arolat, İpekyol, Machka, Twist markalarını üreten Yol Giyim Sanayi fabrikasını anımsattı:
- Fabrika binasının mimarı yeğenim Emre Arolat. Birlikte gidip görelim. Fabrika Ağa Han Ödülü’ne sahip ilk endüstriyel bina.
Birlikte fabrikayı gezerken, 2004 Kasım ayında gerçekleşen temel atma törenini anımsadım. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, temel atma törenlerine pek katılmadığının altını çizmişti. Ayaydın’a sordum:
- Yatırım ne kadar harcamıştınız?
- 12-13 milyon doları buldu.
- Kaç kişi çalışıyor?
- 450 personelimiz var...
- Fabrikanın yıllık cirosu nasıl?
- 8-9 milyon lira dolayında.
- Memnun musunuz Edirne’ye yatırım yapmaktan? Üstelik kent teşvik kapsamında da değildi.
- Çok memnunuz. Zaten şu anda kapasitemiz yetmez oldu. Fabrikayı biraz daha büyütmek istiyoruz.
Fabrikayı, Edirne’de üretimi konuşurken Yalçın Ayaydın, konuyu alışveriş merkezlerinin döviz bazındaki kiralarına taşıdı:
- Döviz yükseldikçe kiralarımız kabarıyor. TL’yle kazanıp, dövizle kira ödüyoruz. Bunun değişmesi lazım.
- Bazı alışveriş merkezleri dövizi belli düzeylerde sabitlediklerini açıklamıştı.
- Kimsenin sabitlediği falan yok.
Fabrika turu sonrasında yeniden Merkez Bankası Başkanı Başçı, yardımcısı İbrahim Turan’ın da aralarında bulunduğu üst yönetim ekibiyle buluştuk. Arolat, onlara da fabrika turunu önerdi:
- Gelmişken Yol Giyim Sanayi’nin fabrikasını görmek isteriz.
Başçı ve ekibi Yol Giyim Sanayi’ne gittiğinde Yalçın Ayaydın fırsatı kaçırmadı:
- Sayın Başkanım, alışveriş merkezlerindeki dövize bağlı kiralar bizi zorluyor.
- Bu konu üzerinde çalışmamız lazım. İç piyasanın böylesine dolarize olmasını doğru bulmuyoruz.
Başçı’nın Ayaydın’a fabrika turu sırasında verdiği bu yanıt, dövize bağlı kiralara karşı önlem alınacağının işareti olabilir mi?
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz, sık sık uyarılarda bulunuyordu:
- Kazancı dövizle olmayan, dövizle borçlanmasın...
Merkez Bankası yönetimi, bugün de aynı uyarıları sürdürüyor... Bu durum, alışveriş merkezlerindeki dövize bağlı kiralara dönük adımlar atılabileceğine kapıyı açıyor...

120 mağazamız var, 200 milyon doları yakalarız

AYAYDIN Miroglio Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ayaydın’a grubun son durumunu sordum:
- İpekyol, Machka, Twist mağazalarımızın sayısı 120’yi buldu. 2 yıl içinde 200’e çıkacağız.
- Cironuz ne kadar?
- Toplam grup ciromuz bu yılı 200 milyon dolarla kapatır.
- Grupta kaç kişi çalışıyor?
- 1300 kişi çalışıyor. Yol Giyim fabrikasını büyütürsek personel sayımız biraz daha yükselecek.
- Yurtdışında kaç mağaza var?
- Dünyada yaşanan kriz, dışarda açtığımız mağazaları birer ikişer kapatmamıza yol açtı. Sadece Moskova’da varız. O pazara biraz daha yükleneceğiz.

Trendyol, 1.5 yılda 180 milyon dolara çıktı

YALÇIN Ayaydın, İpekyol’la temelini attıkları Ayaydın Grubu’nun geçen 23 yılda cirosunu 200 milyon dolara taşıdığını anımsatıp, ekledi:
- Trendyol’un ortakları arasında ben de varım. 1.5 yılda 180 milyon dolar ciroya ulaştı. Şirketin yüzde 45’i Amerikalılara 150 milyon dolarlık değer üzerinden satıldı.
Ardından Abdullah Kiğılı, Yılmaz Yılmaz gibi hazır giyim perakendesinin önde gelen isimleriyle yeni kurdukları şirkete vurgu yaptı:
- 10 milyon dolara ‘birvarmışbiryokmuş’u kurduk. Bir yandan mağazalar açarken, diğer taraftan internete yüklenmemiz gerekiyor...
Fabrikadan ayrılırken, şu karşılaştırmanın altını çizdi:
- Bir tarafta 23 yılda 200 milyon dolar, diğer tarafta 1.5 yılda 180 milyon dolara ulaşmak var...

İspanyol BBVA’nın bize çok katkısını görüyoruz

TÜRK Sanayicileri ve İşadamları Derneği’nin (TÜSİAD) hafta içinde düzenlediği “Vizyon 2050” toplantısında Gülsan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanvekili Mehmet Gül’le sohbet ederken Garanti Yatırım CEO’su Metin Ar, yanımıza uğradı. Metin Ar’la piyasalardaki son gelişmeleri değerlendirirken, bir noktanın altını çizdi:
- Garanti Bankası’ndaki yeni ortağımız İspanyol BBVA’nın bize çok katkısını görmeye başladık. Birçok yabancı kuruluşu Türkiye’de yatırım veya şirket alımına dönük görüşmeler yapması konusunda yönlendirdiğini görüyoruz.
Metin Ar, yakın döneme dönük örnek verdi:
- Önümüzdeki günlerde BBVA Uzakdoğu’da bir toplantı düzenleyecek. Orada gidip Türkiye’yi anlatacağız...
Garanti Yatırımı yankından izlemekte yarar var...