Kayısı ve Çalık'tan 300 milyon dolar

Tanrıverdi, işadamlığı ile kulüp başkanlığını bütünleştirip, Malatya'ya ekonomi basınının ilgisini çekmek istedi. Haftasonu oynanan Malatyaspor-Gençlerbirliği karşılaşmasını da vesile yapıp, ekonomi basınından bir grubu Malatya'ya davet etti.

90 fabrikanın faaliyet gösterdiği Malatya Organize Sanayi Bölgesi'yle başlayan tur, kayısı fabrikalarına, tarihi ve kültürel varlıklara uzandı.

Bu tur sayesinde, üniversiteye başladığım 1976'dan buyana nispeten uzağında kaldığım ilim Malatya'nın ekonomik fotoğrafını görme olanağı buldum.

Bırakın Türkiye'yi, ABD ve Avrupa Malatya'yı ünlü kayısısıyla biliyor. Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı, çocukluk arkadaşım Mücahit Fındıklı'nın aktardığı bilgiye göre, bugün kayısı ihracatı geliri 150 milyon dolara ulaşıyor.

Kayısı Malatya'da 50 bin aileyi, diğer bir deyişle 250 bin kişiyi besliyor. Bu da Malatya nüfusunun yüzde 33'üne denk geliyor. Ancak, Malatyalılar'ın hedefi bu rakamı önümüzdeki birkaç yılda ikiye katlamak.

ÖZAL'IN TEŞVİKLERİ

Malatya, Cumhuriyet dönemi ekonomisine damgasını vuran KİT'lerde önemli pay almış bir kent. Kentte Tekel, Türkiye Şeker Fabrikaları ve Sümerbank'ın tesisleri bulunuyor. Ancak, bu tesisler gün geçtikçe önemini kaybediyor.

1980'li yıllarda Turgut Özal'ın açtığı teşvik muslukları sayesinde Malatya'da özel sektörün de atılım yaptığı dikkati çekiyor. Özel sektörün tekstile epey ağırlık verdiği görülüyor.

Malatya'daki 277 fabrikanın 96'sını kayısı fabrikaları oluşturuyor. Bunun arkasından 59 tesisle tekstil fabrikaları ikinci sırada yer alıyor.

Malatya ve tekstil deyince de akla hemen Çalık Ailesi geliyor. 90 yaşını devirmiş Mahmut Çalık'a ait Anateks Holding'in iplik tesisleri, Türkiye'nin ikinci büyük iplik üreticisi konumunda bulunuyor.

İkinci kuşaktan Ahmet Çalık'ın kurduğu Çalık Holding ise denim kumaşıyla dünyaya damgasını vuruyor. Ahmet Çalık'ın Türkmesintan'daki yaygın işleri ve iyi ilişkileri nedeniyle Saparmurat Türkmenbaşı'nın adını verdiği denim tesislerinden Lee, Levis, Wrangler başta olmak üzere birçok yabancı ve yerli blue-jean devine kumaş gidiyor.

Çalık Ailesi'nin iki holdinginin Malatya'daki cirosu 250 milyon dolar. Fabrikaların toplam yatırım değeri 600 milyon dolar. Malatya'dan ihracat tutarı da 150 milyon dolar.

Yani, Çalık'ın ihracatıyla kayısı ihracatı birleşince 300 milyon dolarlık bir boyuta ulaşılıyor.

Taha Tekstil'in Malatya'daki fabrikası da tümüyle Marks&Spencer'a kadın üst giyimi üretiyor. 12 milyon dolarlık cirosu olan fabrikadan İngiltere'ye gönderilen ürünler, oradan Marks&Spencer'ın İstanbul'daki mağazasına da dönebiliyor.

Yine organize sanayi bölgesinde faaliyet gösteren Besel Tekstil de iki şirketle 7 milyon dolarlık ihracat rakamına ulaşıyor.

Elbette tüm Türkiye'yi olduğu gibi kriz Malatya'yı da vurmuş. Ama potansiyel ve özellikle ihracat rakamları umut veriyor.

Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mücahit Fındıklı, bizi uğurlarken Malatya'ya akan teşviklerin yüzde 98'inin geri döndüğünün altını özellikle çiziyor.


Malatyaspor ‘yerli forma’ giyiyor


MALATYASPOR'un Gençlerbirliği galibiyeti ile ligde kalma iddiasını artırmasıyla keyiflenen Başkan Hikmet Tanrıverdi, ‘‘Süper Lig'de yerli forma giyen tek takım Malatyaspor’’ diyor.

Tanrıverdi, bu özellikleriyle birlikte bir kampanya başlatacaklarının da işaretini veriyor: ‘‘Örneğin, Türk Milli Takımı Dünya Kupası'na gidiyor. Milli Takım'ın formasındaki Türk Bayrağı'nın büyüklüğüne yakın yabancı marka ismi dikkati çekiyor. Biz marka düşmanlığı yapalım demiyoruz. O markalar da zaten fason olarak Türkiye'de üretiliyor. Biz diyoruz ki, bu bir tanıtım işiyse, Milli Takım da yerli forma giyip, yerli markaları öne çıkarabilir. Süper Lig'de de böyle bir gelenek başlayabilir. Elbette sponsorluk bedelleri alınıyorsa, onların hesapları yapılır, buna göre karar verilir.’’