İthal kömüre sıcak bakmıyorum yerlide ‘cazibe’ sağlanacak

Albayrak, DAP uçağı ile Shangai’dan İstanbul’a dönerken, Özelleştirme İdaresi Başkanı Mehmet Bostan, Yatırım Ajansı Başkanı Arda Ermut, Müsteşar Yardımcısı Necati Yamaç ve Dış İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Safa Uslu’nun katıldığı geziyi değerlendirdi:

- Nükleerden kömüre, rüzgârdan güneşe kadar enerjinin tüm dallarını kapsayan verimli bir seyahat yaptık. Çin’in 115 bin megavat rüzgâr, 30 bin megavat güneş, 26 bin megavat nükleer enerji kapasitesi var. Nükleerin payı giderek artıyor. Pekin, Qingdao ve Shangai’da sıcak, yararlı görüşmeler yaptık.

Türkiye’nin enerjide portföy çeşitlendirmeye ve denge kurmaya ihtiyacı olduğunu belirtti:
- Örneğin yerli kömüre dayalı termik santrallardan elde edilen elektrik, tüm kurulu gücün yüzde 12’sini oluşturuyor. Bu düşük, artması lazım. Öncelik yerli kaynağımızı daha fazla değerlendirmek olacak.
İthal kömüre dayalı termik santralda yeni yatırıma sıcak bakmadığını vurguladı:
- Bizim kömür varlıklarımız genelde 1300-2000 kalori arasında değişiyor. Çin’de bir kez daha gördük. Artık 800 kalori kömürden bile verimli şekilde elektrik elde edilebiliyor. Üstelik yarattığı kirlilik, doğal gaz çevrim santralların da altına düşebiliyor.
Çin’de kömüre dayalı elektrik üretiminin ilk sırada bulunduğunu, ABD’de kömüre dayalı üretimin toplam içindeki payının yüzde 40’larda olduğunu kaydetti:
- Biz de yerli kömüre dayalı termik santralların daha fizibl olması için çalışacağız. Bu konuda yeni modeller üzerinde çalışıyoruz. Modeller arasında alım garantisi de olabilir. Kısacası yatırımcı dostu ama devletin de kazanacağı model arayışı içindeyiz.
Albayrak’ın verdiği mesaj, önümüzdeki dönemde ithal kömüre dayalı yeni santral kurulmasına pek kapı açılmayacağını gösteriyor.
Bu durumda özel sektörün de yerlisi ve yabancısıyla, yerli kömürden, çevreye zararı en aza inen elektrik üretimi teknolojisine yoğunlaşması gerekiyor.

Akkuyu’da şu ana kadar sıkıntı yok

ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a 3’üncü nükleer santralı üstlenecek şirket konusunda kesin karar takvimini sorduk, yanıtladı:
- Yıl sonuna kadar durum netleşir.
Rusya’nın üstlendiği Akkuyu Nükleer Santralı’nda yaşanan sıkıntıyı anımsattık:
- Rusya ile gerginlik sürüyor. Bu durum, Akkuyu’da işleri durma noktasına getirdi. Çinliler, “Onu biz yapalım” teklifi getirdi mi?
- Akkuyu’da şu ana kadar bize ulaşmış sıkıntı yok. Tarafların yükümlülükleri var. Bize düşen bazı yasal düzenlemeler var. Birkaç ay içinde Meclis gündemine getireceklerimiz var. Piyasaların oluşması, Nükleer Kanunu, Kıyı Kanunu gibi. Ortaya koymamız gereken raporlar var. Biz üzerimize düşenleri yapıyoruz. Resmi olarak bize ulaşan olumsuz bir şey yok.

Kuş göçü için santral durabilir

BERAT Albayrak, enerji yatırımlarına yapıcı eleştiriye açık olduklarını vurguladı:
- Ancak, ideolojik, peşin hükümlü karşı çıkanları bir kenara bırakır, işimize bakarız.
Avrpa’da bazı ülkelerde kuşların göç yollarındaki
rüzgâr santrallarının göç döneminde durdurulduğunu kaydetti:
- Biz de bu yönde çalışma yapıyoruz. Kuşların göç döneminde gerekirse santral duracak.

Güneş ve rüzgârda büyük yatırımlara destek öne çıkıyor

BERAT Albayrak, güneş ve rüzgâra dayalı elektrik üretiminde küçük küçük tüm yatırımların fiyat yoluyla
desteklenmesini yararlı bulmadığını belirtti:
- Kazanılmış hakları koruyarak model değiştirmemiz gerekiyor. Verilen destek, güneş ve rüzgârda büyük yatırımları gündeme getirmeli.
Konya’daki Enerji İhtisas Bölgesi’ni anımsattık:
- Büyük yatırımlara teşvik modeli orada mı denenecek? O bölgeyi Çin’den gelecek bir yatırımcıya verir misiniz?
- Duruma bakacağız. Belki birkaç parçaya bölüp, ihale açarız. Bir kaç parçaya bölünse bile her biri büyük yatırım olur. Orada alım garantisi de düşünülebilir.

Güneş paneli ve rüzgâr türbini şirketi alın

BERAT Albayrak, güneş ve rüzgâr enerjisinde yerlilik oranını arttırmayı hedeflediklerini belirtti:
- Güneş ve rüzgâr enerjisi yatırımlarında maliyetin yüzde 25-30’u navlundan oluşuyor. Her iki alanda da yerli üretime ağırlık vermek gerekiyor. Güneş panellerinin, rüzgâr türbinlerininin ülkemizde üretilmesini istiyoruz.
Bu alanda yurtdışında şirket satın alınması arayışına girilmesi gerektiğini vurguladı:
- Bazı şirketlerin değeri epey düştü. Türk yatırımcısı bu şirketleri alma fırsatını değerlendirmeli. Teknoloji getirecek satın almalara destek de verilebilir.