İran’da fırsatlar riski geride bıraktı, 150 milyon dolarlık yatırıma girişti

Aldıkları sonuç, onlara çocuk bezi ve kadın pedi ile temizlik kağıtları üretimine girilebileceği yönündeydi. Bunun üzerine kolları sıvadılar, Zeycan Eyaleti’nde önce çocuk bezi ve hijyenik kadın pedi yatırımını başlattılar.
Hayat Kimya Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Orhan İdil’le Türkiye’de ve bölgede büyüme planlarını konuşurken söz İran’a gelince, birkaç yıl önce TAV Havalimanları’nın attığı adımlar için Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’la yaptığımız Tahran ziyaretini anımsadım:
- TAV Havalimanları, Tahran’da havalimanı işletme konusunda epey yol almıştı. 15 milyon dolar da yatırım yaptılar. Ancak, yatırdıkları parayı yakıp dönmek zorunda kaldılar. Siz İran’da yatırım kararı verirken bu riskleri dikkate aldınız mı?
- Her yatırım adımında riskler ve fırsatlar karşılaştırması yapılır. İran’da da bunu yaptık.
- Ne çıktı?
- Bizim açımızdan fırsatlar daha önde çıktı.
Bunun üzerine Turkcell’in hayal kırıklığını da anımsattım:
- Turkcell de İran’da GSM operatörlüğüne soyundu, önüne engeller çıktı. Hem Turkcell, hem de TAV için hükümet de devreye girdi ama sorunları çözülmedi.
- Bizim başladığımız yatırım şu anda yolunda gidiyor. Çocuk bezi ve kadın pedi sonrasında temizlik kağıdı üretimine de gireceğiz.
- Ne kadarlık bir yatırım olacak?
- 50 milyon dolar çocuk bezi ve kadın pedine, 100 milyon dolar da temizlik kağıtlarına yatıracağız.
- Hatırı sayılır bir yatırım planınız var. Pazarın durumu nasıl?
- İran’da kaliteli ürün az. Biz uygun fiyat ve kaliteli ürünle kendimize iyi bir yer açarız. Ayrıca Türkiye kadar büyük bir pazar olduğunu da unutmamak gerek.
- Şu anda ürünleriniz pazarda var mı?
- Bazı ithalatçılar alıyor. Ancak, yüzde 30 gümrük nedeniyle fiyatımız yüksek kalıyor.
Orhan İdil, bir yandan İran’a odaklanırken, Rusya’yı da unutmadıklarına dikkat çekti:
- Rusya’ya ihracatımız 20 milyon dolar dolayında. Rusya’ya yatırım için de araştırmalarımızı yapıyoruz. Bir süre sonra planlarımız netleşir.
Hayat Kimya, Bulgaristan’da sıvı deterjan, Cezayir’de deterjan, çocuk bezi ve hijyenik kadın pedi, Ukrayna’da da toz ve sıvı deterjan üretiyor.
2009’da 650 milyon dolar ciro planlarken, 575 milyon dolarda kalması, Hayat Kimya’nın Türkiye ve bölgede büyüme hırsını frenlemiyor...
O yüzden riske rağmen fırsatların artıda olduğunu dikkate alıp, İran’da yatırıma yükleniyor... Rusya’yı da boş bırakmıyor...
Türkiye’de de uluslararası devlerin karşısında pazar payını büyütüyor...

‘Delikanlı kızlar’Ukrayna’ya uymadı

HAYAT Kimya Yönetim Kurulu Üyesi Orhan İdil, markaya yatırım konusunu şirkette en önde tutan isimlerden biri:
- Marka öne çıktıkça, katma değer yükseliyor.
Sonra Ukrayna’dan bir örnek verdi:
- Ukrayna’da hijyenik kadın pedi konusunda Türkiye’deki reklamlarda verdiğimiz mesajları kullanmaya kalktık.
- İşe yaramadı mı?
- Biz Türkiye’de “Delikanlı Kızlar” deyimini kullandık.
- Ukrayna’da tutmadı mı?
- Ukrayna’da bunun bir esprisinin olmadığını gördük ve hemen değiştirdik.
- İran’da sloganınız ne olacak?
- Araştırma yapıyoruz, alacağımız sonuca göre hareket edeceğiz.

Referandumu siyasi risk gören var mı

SABANCI’nın ikiz kulelerinde Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı Dinçer’in konuğuyuz... Akbank Genel Müdürü Ziya Akkurt, Murahhas Üye Hayri Çulhacı ve Genel Müdür Başyardımcısı Hakan Binbaşgil de bizimle birlikte...
Hürriyet adına da Genel Yayın Müdürü Enis Berberoğlu, CEO Hasan Yılmaz, Reklam Grup Başkanı Ayşe Sözeri Cemal ve ben varız... Gündemdeki çeşitli konuları konuşurken sordum:
- Anayasa referandumunun gündeme gelmesiyle 2010 senaryolarınızda değişiklik oldu mu? Referandum sizin için bir risk unsuru mu?
Ziya Akkurt yanıtladı:
- Çok önemli bir etkisinin olacağını düşünmüyoruz. Türkiye ekonomisi artık bu tür siyasi aşamalardan fazla etkilendiği günleri gerilerde bıraktı.
Geçen akşam da Forum İstanbul 2010 Konferansı’nın kapanış yemeğinde Vodafone Türkiye’nin CEO’su Serpil Timuray’dan yabancı sermayenin nabzını almak istedim:
- Referandum sizin için risk mi? Merkez bu konuyu size soruyor mu?
- Sormaları biraz da bizim ilettiğimiz yorumlara bağlı. Bir kere Vodafone, Türkiye’ye uzun vadeli bakıyor. O yüzden de referandum gibi konuların bizi çok fazla etkileyeceğini düşünmüyoruz.

Baykal, Kılıçdaroğlu’nu aday yaptığına pişman mı

MART 2009’da gerçekleşen yerel seçimlerden bir-iki ay önce CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, parti yönetiminden Mustafa Özyürek ve Mehmet Sevigen’le buluştuk. O sırada CHP henüz İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayını belirlememişti.
Buluşmada İsmail Küçükkaya, İbrahim Yıldız, Celal Toprak ve ben vardık. Baykal sordu:
- İstanbul için Kemal Kılıçdaroğlu’nu belediye başkan adayı, il başkanımız Gürsel Tekin’i de Belediye Meclisi Başkanlığına aday göstermeyi düşünüyoruz. Ne dersiniz?
Benim yorumum şu oldu:
- Ak Parti’li Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın karşısına iki önemli koz sürmeniz ne kadar doğru? Oyunuz yükselse de seçilemezlerse Kılıçdaroğlu ve Tekin yıpranmış olmaz mı?
Benim Baykal’a yönelttiğim kuşku içeren sorularımın yanıtını zaman verdi... Yerel seçim süreci Kılıçdaroğlu ve Tekin’in hem CHP’deki, hem de kamuoyundaki yıldızını parlattı... Üstelik, son 20-25 günde yaşananlar Kılıçdaroğlu’nu CHP Genel Başkanlığına, Tekin’i de parti meclisine taşıdı...
CHP Kurultayı’nı ekranlardan izlerken düşündüm:
- Baykal, Kemal Kılıçdaroğlu ile Tekin’i öne çıkardığına pişman olmuş mudur?