Çin Büyükelçisi beni gördüğünde THY’nin Havana planını soruyor

YILDIZLAR Yatırım Holding İcra Başkanı Hakkı Yıldız, grup bünyesindeki İstanbul Gübre Sanayi (İGSAŞ) bayilerinin katıldığı turu vesile yapıp davet edince gittiğimiz Küba’da Türkiye’nin Havana Büyükelçisi Hasan Servet Öktem’i elçilikte ziyaret ettik.
Öktem, sohbete Türk Hava Yolları’nın (THY) İstanbul-Havana uçuş planından girdi:
- Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Küba Devlet Başkanı Raul Castro’ya, Dışişleri Bakanımız Mevlüt Çavuşoğlu da mevkidaşına THY’nin talebini iletti. Yani, siyasi anlamda en üst seviyede girişimde bulunuldu.
THY’nin ziyaret sonrası kendisine bir yazı gönderdiğini belirtti:
- Yazıda, “Havana uçuş planımız için Küba yönetimini yeniden yoklar mısınız?” deniyordu. Sordum, olumlu yanıt alamadım.
Küba’nın THY’ye olumlu yanıt vermemesinin nedenine girdi:
- THY, İstanbul-Havana-Mexico City uçmak istiyor. İstanbul’dan Havana’ya uçup, buradan Meksika’ya da yolcu almayı planlıyor. Dönüşte de Meksika’dan Havana’ya yolcu almak istiyor. Küba yönetimi işin bu yanına karşı çıkıyor. İstanbul-Havana uçuşuna kimsenin birşey dediği yok.
Küba’yı yılda 10 bin Türk turistin ziyaret ettiğini vurguladı:
- İşin ekonomik yönünü THY yönetimi bilir ama görebildiğim kadarıyla tek başına Havana uçuşu da yeter.
Yorumunu güçlendiren şu bilgiyi paylaştı:
- Çin’in Havana Büyükelçisi sürekli, “THY ne zaman Havana uçuşlarına başlıyor” diye soruyor. Çünkü, Çinliler’in de Havana için İstanbul aktarmasını kullanması söz konusu olacak. Ancak, son dönemlerde o da THY’den umudunu kesmeye başladı.
Bu gidişle İstanbul-Havana’nın THY’nin gündeminden kalkabileceğini savundu:
- THY’nin Havana planı yılan hikayesine döndü. Benim artık ümidim yok.
THY Yönetim Kurulu Başkanlığı görevi bu yılki genel kurulda sona eren Hamdi Topçu’ya ne zaman Havana konusunu sorsam şu yanıtı aldım:
- Küba’yla sivil havacılık konusunda çözmemiz gereken pürüz var. Çözüldüğü an Havana seferi başlar.
“Pürüz”ün ne olduğunu Büyükelçi Öktem’den öğrenmiş olduk...
THY, planında değişiklik yapıp, sadece İstanbul-Havana uçmayı dener mi?

Hepatit C aşısı henüz çıkmadı

TÜRKİYE’nin Havana Büyükelçisi Hasan Servet Öktem’e Hasbiotech İlaç’ın Küba’nın geliştirdiği Hepatit C aşısını Kayseri’de üretme planını sorduk:
- Hasbiotech, Kübalı muhataplarıyla görüşmelerini yaptı. Ancak, aşı henüz üretim aşamasına gelemedi. Klinik araştırmaları sürüyor. Aşı devreye girdiğinde yıllık 13 milyar dolar ciro yaratması bekleniyor.

35 milyon dolarlık dış ticaretimiz var

HASAN Servet Öktem, Türkiye-Küba dış ticaret hacminin 30-35 milyon dolar dolayında olduğunu vurguladı:
- Küba, Türkiye’den sabun, şampuan, kişisel bakım ürünleri alıyor. Biz de onlardan mangal kömürü alıyoruz. Türkiye daha fazla mangal kömürü istiyor ama yeterince üretemiyorlar. Burada mangal kömüründe “marabu” adlı çalılık gibi bir ağaç kullanılıyor. Bizimkiler, “Gelip mangal kömürü üretelim” teklifi yaptı ama olumlu yanıt alamadı.
Türk Eximbank’ın Küba’ya 10 milyon Euro kredi kullandırdığını belirtti:
- Kredi paketi 10+15 milyon Euro idi. Küba, 10 milyon Euro’yu zamanında ödeyemeyince, paketin 15 milyon Euro’luk bölümü de kaldı.

Kübalı doktor Brezilya’da ayda 4200 dolar alıyor 3200’ü devlete kalıyor

HASAN Servet Öktem, Küba’nın ithalatının 14, ihracatının 6 milyar dolar düzeyinde olduğunu belirtti:
- Açık yurtdışında çalışan doktor gelirleri ve turizmle kapanıyor. Bu iki kalemden 7-8 milyar dolar geliyor.
Doktorların yarattığı gelire Brezilya örneğini verdi:
- Brezilya, Küba hükümeti ile doktor anlaşması yaptı. Brezilya’da çalışan bir Kübalı doktor ayda 4 bin 200 dolar maaş alacak. Bunun 3 bin 200 doları Küba devletine ödenecek. Doktora kalacak 1000 doların 400’ü de Küba’da doktorun hesabına yatırılacak. Doktor Küba’ya dönmezse o 400 dolarlık bölümle biriken paraya devlet el koyacak.
Küba hükümetinin doktorların dışarıda kazandığı gelirin büyük bölümüne el koymayı hak olarak gördüğünü kaydetti:
- Küba yönetimi konuya, “O doktoru devletimiz eğitiyor, borcunu ödemeli” şeklinde yaklaşıyor.
Küba’nın nüfusunun 11 milyon olduğunu anımsattı:
- Bu ülkede tıp fakülteleri çok güçlü. Yetişmiş doktor sayısı 60 bin. Kübalı doktorlar, dünyada da çok tutuluyor.